IPN wydał album „Poczet prezydentów Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie w latach 1939-1990”. Wydawnictwo prezentuje życiorysy m.in. Władysława Raczkiewicza, Edwarda Raczyńskiego i Ryszarda Kaczorowskiego.
Albym zaprezentowano we wtorek w Senacie. Książka, przygotowana i wydana przez oddział Instytutu Pamięci Narodowej (IPN) w Białymstoku, prezentuje sylwetki sześciu prezydentów RP na uchodźstwie: Władysława Raczkiewicza (prezydent w latach 1939-1947), Augusta Zaleskiego (1947-1972), Stanisława Ostrowskiego (1972-1979), Edwarda Raczyńskiego (1979-1986), Kazimierza Sabbata (1986-1989) i Ryszarda Kaczorowskiego (1989-1990).
Jak napisał we wstępie prezydent RP Andrzej Duda, zasługi emigracyjnych prezydentów Rzeczypospolitej są trudne do przecenienia.
"To oni przez ponad pół wieku uosabiali majestat i dziedzictwo Niepodległej. Bez prezydentów na uchodźstwie historia nas, Polaków - i na emigracji i w kraju - potoczyłaby się inaczej" - napisał prezydent.
Podkreślił, że "postacie emigracyjnych prezydentów tworzą także piękną galerię portretów wielkich polskich patriotów".
"Pierwsi czterej: Władysław Raczkiewicz, August Zaleski, Stanisław Ostrowski i Edward Raczyński, urodzeni jeszcze w XIX wieku, należeli do pokolenia, które wywalczyło niepodległość i zbudowało nowoczesne państwo polskie. A dwaj ostatni, Kazimierz Sabbat i Ryszard Kaczorowski, uformowani już w czasach II Rzeczypospolitej, przenieśli jej etos i ducha do czasów nam współczesnych. Choć dzieliły ich niekiedy znaczne różnice, każdy może być wzorem pracy dla państwa i narodu, którym wszyscy poświęcali swoje siły i talenty" - podkreślił prezydent.
"Ci ludzie zasłużyli na pomniki, z kamienia, ze spiżu. Potrzebujemy także tego symbolicznego +znaku pamięci+ i ta publikacja to dzieło budowy pamięci ułatwi. To historia, która jest ważnym elementem fundamentu Rzeczypospolitej, a z której nie zawsze czerpiemy w sposób należyty. Mam nadzieję, że również taką rolę odegra to wydawnictwo - byśmy w naszym wspólnym, polskim życiu w większym stopniu czerpali z dziedzictwa wielkiego uchodźstwa niepodległościowego" - zaznaczył prezes IPN Łukasz Kamiński podczas wtorkowej prezentacji albumu.
Każdy rozdział stanowi prezentację biografii jednego z prezydentów, a także wpisanie jej w historyczne wydarzenia epoki. Tekst poprzedza fotografia portretowa oraz faksymile prezydenta.
Za każdego z bohaterów książki odpowiedzialny był inny autor: rozdział o Władysławie Raczkiewiczu przygotował Mirosław Dymarski, poświęcony Augustowi Zaleskiemu - Marek Kornat. Sylwetkę Stanisława Ostrowskiego napisał Paweł Libera, Edwarda Raczyńskiego - Piotr Kardela, o Kazimierzu Sabbacie napisał Jacek Krzysztof Danel, a o Ryszardzie Kaczorowskim - Krzysztof Tarka.
Ponadto w książce znalazły się rozdziały: "O legalizmie i życiu politycznym poza krajem" Rafała Habielskiego, a "Czy warto było trwać? Władze RP na obczyźnie w latach 1939-1990 w obliczu wydarzeń krajowych i międzynarodowych" napisał Tadeusz Wolsza.
Publikacja zawiera także wersję anglojęzyczną. (PAP)
pj/ agz/