Wojewoda wielkopolski Zbigniew Hoffmann. Fot. PAP/J. Kaczmarczyk
27 grudnia wojewoda wielkopolski zorganizuje osobne uroczystości z okazji 98. rocznicy wybuchu powstania wielkopolskiego; odbędą się one poza Poznaniem i będą miały wojskową asystę. To reakcja na decyzję marszałka województwa, który na centralnych obchodach w Poznaniu z wojskowej asysty zrezygnował.
Rocznicowe obchody 98. rocznicy wybuchu powstania wielkopolskiego odbędą się 26 i 27 grudnia w Poznaniu oraz 28 grudnia w Warszawie. Główne uroczystości odbędą się przy poznańskim pomniku Powstańców Wielkopolskich - w rocznicę wybuchu powstania, przypadającą 27 grudnia. Marszałek województwa Marek Woźniak poinformował w zeszłym tygodniu, że w ich trakcie asysty wojskowej nie będzie, bo wiązałoby się to z odczytaniem tzw. apelu smoleńskiego. Decyzję marszałka krytykował wojewoda Zbigniew Hoffmann.
W środę rzecznik wojewody Tomasz Stube potwierdził pojawiające się wcześniej informacje, że Zbigniew Hoffmann nie weźmie udziału w uroczystościach organizowanych przez wielkopolski samorząd. Jak mówił, w tym samym czasie w jednym z miast w regionie odbędą się uroczystości z udziałem wojewody i wojska.
„Zależy nam na bezkolizyjności uroczystości, poszerzeniu ich zasięgu i racjonalnym kompromisie. Marszałek zorganizuje je w Poznaniu, natomiast wojewoda, chcąc docenić cały obszar Wielkopolski, zorganizuje je poza Poznaniem” – powiedział PAP Stube.
Lokalizacja obchodów organizowanych przez wojewodę ma być podana w najbliższych dniach. Stube zapewnił, że uroczystości „zostaną przygotowane z należytym szacunkiem”.
Informacja o możliwości zorganizowania przez wojewodę odrębnych obchodów pojawiła się na początku tygodnia. Na doniesienia prasowe zareagował marszałek Woźniak. W ogłoszonym we wtorek oświadczeniu zapytał o sens dzielenia Wielkopolan.
„Wielkopolanie powinni być dumni z tego momentu historycznego, tak jak mieszkańcy Warszawy z powstania warszawskiego, które ma charakter ogólnopolski. Wojewoda będzie dążył do tego, żeby uroczystości wybuchu powstania także miały charakter ogólnopolski, bo mamy być z czego dumni” – powiedział rzecznik wojewody.
„Czy brak tzw. apelu smoleńskiego to powód, by organizować odrębne uroczystości? Od 11 lat, kiedy jestem marszałkiem, to samorząd województwa wielkopolskiego jest głównym organizatorem uroczystości wojewódzkich. To nasze regionalne, apolityczne święto. W kompetencjach wojewody są uroczystości państwowe” – napisał marszałek.
Jak powiedział Stube, w ocenie wojewody, marszałek, nazywając uroczystości regionalnymi „obniża ich rangę”. „Wielkopolanie powinni być dumni z tego momentu historycznego, tak jak mieszkańcy Warszawy z powstania warszawskiego, które ma charakter ogólnopolski. Wojewoda będzie dążył do tego, żeby uroczystości wybuchu powstania także miały charakter ogólnopolski, bo mamy być z czego dumni” – powiedział Stube.
Marszałek województwa wielkopolskiego - informując w miniony piątek o rezygnacji z wojskowej asysty - uzasadniał, że obecność żołnierzy "wiąże się z odczytaniem tzw. apelu smoleńskiego, czyli tej części apelu pamięci, która nie ma związku z powstaniem". Jak dodał, zrezygnował z wojska, bo ma świadomość, że "apel smoleński nie jest tematem do negocjacji". Ocenił, że Wojsko Polskie "jest używane w sposób brutalny i bezwzględny do politycznej propagandy".
Zbigniew Hoffmann w oświadczeniu przekazanym w piątek prasie napisał, że rezygnacja z obecności Wojska Polskiego podczas tak ważnego dla wszystkich Wielkopolan dnia "zasługuje na najwyższe słowa krytyki". "Ponad partyjnymi barwami zawsze powinny być barwy biało-czerwone. Musimy pamiętać, że szacunek wobec Polski to także szacunek wobec armii, która zawsze broniła najważniejszych wartości" – napisał Hoffmann.
Jak ocenił, decyzja reprezentującego Platformę Obywatelską marszałka Marka Woźniaka "zmusza do zadania pytania", czy marszałek szanuje polską armię. "Tę decyzję, z wielką przykrością, odbieram jako symbol odarcia z szacunku świętego dnia dla Wielkopolan" – stwierdził Hoffmann.
Woźniak poinformował, że w trakcie obchodów w Poznaniu i Warszawie obecni będą harcerze i grupy rekonstrukcyjne.
Obchody rocznicy wybuchu powstania wielkopolskiego rozpocznie 26 grudnia inscenizacja przyjazdu Ignacego Jana Paderewskiego do Poznania w 1918 r. Na 27 grudnia zaplanowano centralne uroczystości przy pomniku Powstańców Wielkopolskich. Odprawiona zostanie msza św. w intencji powstańców. Po południu na pl. Wolności stanie obóz powstańczy z licznymi atrakcjami dla dzieci i dorosłych.
28 grudnia obchody przeniosą się do Warszawy. Tam zostanie odprawiona msza św. w intencji powstańców wielkopolskich. Zaplanowano uroczystości przy Grobie Nieznanego Żołnierza. Na powstańczych mogiłach na Powązkach zostaną zapalone znicze.
Powstanie wielkopolskie rozpoczęło się 27 grudnia 1918 r. i było jednym z niewielu polskich zrywów niepodległościowych zakończonych sukcesem. (PAP)
rpo/ mow/
