Okładka książki Michała Przeperskiego "Nieznośny ciężar braterstwa. Konflikty polsko-czeskie w XX wieku" (Wydawnictwo Literackie).
Michał Przeperski, autor pracy "Nieznośny ciężar braterstwa. Konflikty polsko-czeskie w XX wieku" został laureatem nagrody miesięcznika "Nowe książki" za rok 2016. Wręczenie nagrody odbędzie się 7 lutego w warszawskim Klubie Księgarza.
Zespół miesięcznika "Nowe Książki" uhonorował swoją doroczną nagrodą Michała Przeperskiego za książkę "Nieznośny ciężar braterstwa. Konflikty polsko-czeskie w XX wieku" (Wydawnictwo Literackie).
Książka Michała Przeperskiego to pierwsze popularne opracowanie tematu, jakim są dwudziestowieczne stosunki polsko-czeskie. Przeperski przedstawia relacje dwóch bliskich, ale nierzadko skłóconych narodów, przywołując nie tylko fakty, ale i wspomnienia z epoki, świadectwa Polaków i Czechów - i w ten sposób dopełnia słabo znany fragment naszej historii. Przenosi czytelnika do czasów zbrojnych zmagań z lat 1919-45, morderstw polskich jeńców i ludności cywilnej dokonanych przez Czechów w 1919 r., aneksji Zaolzia przez Polaków w 1938 r., zmarnowanych szans na skuteczne współdziałanie wobec hitlerowskiego zagrożenia. Przeperski opowiada też o polsko-czeskiej współpracy w czasach II wojny światowej, planach utworzenia wspólnego państwa i dziejach powojennych aż do wspólnego pogrzebania komunizmu.
"Michał Przeperski pokusił się o przedstawienie żywotów równoległych Polaków i Czechów w czasie dla narodów najburzliwszym, czyli okresie dojrzewania. W nowoczesność i wiek XX elity polityczne i kulturalne obu narodów wkraczały przekonane o wadze wyzwań przed nimi stojących (ocalenie języka i tradycji historycznej, odbudowa państwa), a zarazem świadome siły głównego przeciwnika, czyli żywiołu niemieckiego. Wspólne z pozoru interesy polityczne rzadko dawało się pogodzić zarówno przed odzyskaniem samodzielności państwowej w 1918 r., jak też po nim, np. Polaków i Czechów dzielił na ogół stosunek do Rosji" - pisze miesięcznik o nagrodzonej książce.
"Rychło podzielił ich pogląd na przebieg granicy w Śląsku Cieszyńskim. Zbrojny spór o to pograniczne terytorium zatruł na długo krew pobratymczą, a jego odnowienie przez stronę polską w 1938 roku, czyli w chwili upadku Czechosłowacji, spowodowało, że w drugą wojnę światową wchodziliśmy z obciążonymi hipotekami pamięci i wzajemnymi niechęciami. Narzucony obu krajom komunizm kazał o antagonizmach zapomnieć, ale przecież one nie wygasły. Michał Przeperski opisuje je przystępnie i ciekawie, ze znawstwem, a przede wszystkim z pasją i zaangażowaniem, wyczuwanym na każdej stronie dzieła tego młodego autora" - tak "Nowe książki" uzasadniają decyzję o przyznaniu nagrody.
Michał Przeperski jest doktorantem w Instytucie Historii PAN oraz pracownikiem IPN, specjalizuje się w historii politycznej XX w. W latach 2012-14 był redaktorem naczelnym portalu Histmag.org. Opublikował kilkadziesiąt artykułów naukowych i popularnonaukowych oraz książkę "Gorące lata trzydzieste. Wydarzenia, które wstrząsnęły Rzeczpospolitą" (2014).
Nagrodę "Nowych Książek" przyznaje zespół redakcyjny miesięcznika "Nowe Książki". Ufundowało ją Ministerstwo Kultury. Pierwszym laureatem Nagrody w 2000 r. został Tadeusz Różewicz. W kolejnych latach wyróżniono m.in. Krystynę Czerni, Janusza Deglera, Jerzego Jedlickiego, Ryszarda Kapuścińskiego, Urszulę Kozioł, Kazimierza Orłosia, Barbarę Skargę.
Nagrodę ufundował Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. (PAP)
aszw/ pat/
