Łukasz Ciepliński. Źródło: IPN
Patronami pierwszych trzech brygad nowego rodzaju sił zbrojnych - Wojsk Obrony Terytorialnej - będą żołnierze antykomunistycznego podziemia po 1944 r. - płk Łukasz Ciepliński ps. "Pług", mjr Hieronim Dekutowski ps. "Zapora" i płk Władysław Liniarski ps. "Mścisław".
Decyzje ministra obrony Antoniego Macierewicz w tej sprawie zostały w środę opublikowane w Dzienniku Urzędowym MON i wchodzą w życie z dniem ogłoszenia. Jak zapowiedział nowy wiceszef tego resortu Michał Dworczyk, brygady otrzymają patronów wieczorem podczas uroczystości przed Grobem Nieznanego Żołnierza na pl. Piłsudskiego w Warszawie. Brygady - mówił Dworczyk - przejmą tradycje jednostek, które w ramach antykomunistycznego i antysowieckiego podziemia zbrojnego walczyły na tych terenach, gdzie obecnie formowane są brygady WOT.
Patronem 1 Brygady Obrony Terytorialnej w Białymstoku zostanie płk Władysław Liniarski, ps. "Mścisław", od 1941 r. szef białostockiego okręgu Armii Krajowej, a od stycznia 1945 r. komendant białostockiego okręgu Armii Krajowej Obywatelskiej. Jednocześnie brygada otrzymała nazwę wyróżniającą "Podlaska" i przejęła tradycje 25 oddziałów AK, AKO i Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość", w tym: oddziału partyzanckiego AKO kpt. Kazimierza Kamieńskiego, ps. "Huzar" (1945-1947), 5 Brygady Wileńskiej AK mjr. Zygmunta Szendzielarza ps. "Łupaszka" (1945-1947), 6 Brygady Wileńskiej AK por. Lucjana Minkiewicza ps. "Wiktor", kpt. Władysława Łukasiuk ps. "Młot", kpt. Kazimierza Kamieńskiego ps. "Huzar" (1946-1952), a także zgrupowania inspektoratu łomżyńskiego AKO mjr. Jana Tabortowskiego "Bruzdy" (1945) i oddziału partyzanckiego AKO ppor. Stanisława Marchewki, ps. "Ryba.
Patronem 2 Brygady Obrony Terytorialnej w Lublinie zostanie mjr Hieronim Dekutowski ps. "Zapora", cichociemny, dowódca oddziałów partyzanckich AK, Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj i WiN, zamordowany przez komunistyczną bezpiekę i zidentyfikowany lata później po ekshumacjach na warszawskich Powązkach. Brygada otrzymała nazwę wyróżniającą "Lubelska" i przejęła tradycje 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK, 8 i 9 pułku piechoty Legionów AK oraz lubelskiego okręgu WiN. Jednostka jako jedyna otrzymała w środę także odznakę pamiątkową, nawiązującą do odznaki 27 WDP AK, z herbem Lublina i skrzyżowanymi karabinkami MSBS, które mają być symbolem lekkiej piechoty.
Patronem 3 Brygady Obrony Terytorialnej w Rzeszowie zostanie płk Łukasz Ciepliński ps. "Pług", prezes IV Zarządu WiN, zamordowany wraz z towarzyszami 1 marca 1951 r. Brygada otrzymała nazwę wyróżniającą "Podkarpacka" i przejęła tradycje miejscowego podokręgu i inspektoratów AK oraz okręgu i rejonów WiN.
1 marca 1951 r. w więzieniu mokotowskim w Warszawie władze komunistyczne wykonały wyroki śmierci na siedmiu żołnierzach powojennego podziemia niepodległościowego z IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Od 2011 r. rocznica tej komunistycznej zbrodni obchodzona jest jako Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
IPN szacuje, że w latach 1944-56 wskutek terroru komunistycznego w Polsce śmierć poniosło ponad 50 tys. osób, które zginęły na mocy wyroków sądowych, zostały zamordowane lub zmarły w siedzibach Urzędów Bezpieczeństwa i Informacji Wojskowej, więzieniach i obozach, a także zginęły w walce lub w trakcie działań pacyfikacyjnych. Znaczną część ofiar stanowili żołnierze podziemia niepodległościowego. Ich ciała grzebano w utajnionych i w większości nieznanych do dziś miejscach; na terenie i w pobliżu cmentarzy, w pobliżu siedzib aparatu bezpieczeństwa, w lasach i na poligonach wojskowych.
Wojska Obrony Terytorialnej (WOT) z początkiem roku stały się nowym rodzajem sił zbrojnych obok Wojsk Lądowych, Sił Powietrznych, Marynarki Wojennej i Wojsk Specjalnych. Rozbudowa obrony terytorialnej i przekształcenie jej w formację złożoną głównie z ochotników z danego rejonu to jeden z priorytetów obecnego kierownictwa resortu. WOT mają współdziałać z wojskami operacyjnymi oraz być zdolne do prowadzenia działań antykryzysowych i antyterrorystycznych. W ciągu kilku lat MON zamierza utworzyć 17 brygad (dwie na Mazowszu i po jednej w pozostałych województwach). W pierwszej kolejności powstają brygady w Podlaskiem, Lubelskiem i Podkarpackiem oraz cztery bataliony w Białymstoku, Lublinie, Rzeszowie i Siedlcach. (PAP)
ral/ malk/
