Biopleograf Prószyńskiego. Źródło: Wikipedia
Polski Instytut Sztuki Filmowej przekaże 40 tys. zł na rekonstrukcję bio-pleografu wynalezionego pod koniec XIX w. przez pioniera kinematografii Kazimierza Prószyńskiego. Aparat będzie prezentowany na wystawie w Hali Maszyn EC1 w Łodzi, która ma być otwarta w listopadzie.
Według kierownika Działu Wystaw i Projekcji Narodowego Centrum Kultury Filmowej w Łodzi Piotra Kuleszy, rekonstrukcja bio-pleografu będzie eksperymentem wyjątkowym nie tylko na skalę polską, ale i międzynarodową.
"To ogromne wyzwanie konstruktorskie ze względu na fakt, że planujemy zrekonstruować całkowicie sprawne urządzenie, którego mechanizm opierać się będzie na materiałach i technologii użytych w oryginalnych obiektach z końca XIX wieku" - wyjaśnił.
W 1898 roku Kazimierz Prószyński - inżynier, wynalazca i konstruktor pionierskich aparatów kinematograficznych oraz kamer filmowych - na łamach poświęconego nowinkom technologicznym "Światła" opisał bio-pleograf jako "przyrząd, służący do kopiowania z natury i odtwarzania wrażeń świetlnych, jakie odbiera oko nasze przy wszelkich widocznych ruchach ciał z zachowaniem wrażenie ciągłości danych ruchów".
Jak poinformował Michał Kędzierski z EC1 Łódź - Miasto Kultury, urządzenie zostanie zrekonstruowane na podstawie zamieszczonego w magazynie opisu i dwóch zachowanych zdjęć. Bio-pleograf będzie udostępniony publiczności w ramach polskiej części wystawy "Leonardo da Vinci – Energia Umysłu", której otwarcie zaplanowano na listopad 2017 r.
Dotacja PISF zostanie wykorzystana na stworzenie dwóch replik - obok działającego bio-pleografu opatentowanego przez Prószyńskiego, odtworzony zostanie mechanizm chwytaka taśmy filmowej – jest to rozwiązanie technologiczne, które zrewolucjonizowało rodzący się dopiero przemysł filmowy.
Wystawa "Leonardo da Vinci – Energia Umysłu" będzie podzielona na sześć działów, prezentujących kreatywność człowieka opartą na obserwacji natury, przekształcenia ruchu, machiny wojenne i maszyny latające, po doskonalenie produkcji i unifikację wiedzy.
Wykonane według zachowanych materiałów modele i instalacje przyjadą do Łodzi z Francji i Włoch. Swój wkład w ekspozycję będzie mieć także Narodowe Centrum Kultury Filmowej, które zadba o prezentację dorobku polskich XIX-wiecznych wynalazców. Obok zrekonstruowanych urządzeń Prószynskiego, na wystawę trafią wynalazki pioniera barwnego filmu i fotografii Jana Szczepanika, mającego swój wkład w wynalezienie telewizji, twórcy pierwszej kamizelki kuloodpornej, a także pionierów szybownictwa- Jana Wnęka i Czesława Tańskiego.
Po zakończeniu wystawy zrekonstruowany bio-pleograf stanie się częścią ścieżki dydaktycznej "Kino Polonia", poświęconej historii kina na ziemiach polskich; będzie to jedna z trzech stałych ekspozycji Narodowego Centrum Kultury Filmowej. (PAP)
agm/ agz/
