W zakładach Mesko w Skarżysku-Kamiennej (Świętokrzyskie) odsłonięto w poniedziałek tablicę pamiątkową poświęconą pamięci gen. Władysława Andersa. „Podczas takich uroczystości odkrywam postać ojca na nowo” – powiedziała córka generała, senator Anna Maria Anders.
„Mesko jest firmą, która zawsze służyła polskiej armii i polskiemu żołnierzowi. Dlatego z dumą odsłaniamy tablicę poświęconą pamięci wybitnego Polaka, żołnierza i dowódcy” – podkreślił podczas uroczystości prezes Mesko SA Waldemar Skowron.
„Do tej pory ojciec kojarzył mi się oczywiście z Monte Cassino, Syberią, a przecież był wszędzie. Historia jego życia jest niebywała i zawsze mnie fascynowała. Jestem dumna, że tyle lat po śmierci mojego ojca ludzie pamiętają o nim” – zapewniła Anders.
Dodała, że podczas takich uroczystości nie potrafi ukryć wzruszenia. „Za każdym razem, kiedy odsłaniam jakąś tablicę, jakiś pomnik jestem dumna i szczęśliwa, że po tylu latach pamięta się o moim ojcu. To są pamiątki, które zostają i będą wspaniałą lekcją historii dla przyszłych pokoleń” – powiedziała wzruszona córka gen. Andersa.
Władysław Anders urodził się 11 sierpnia 1892 r. w Błoniu koło Kutna w rodzinie ziemiańskiej. Podczas I wojny walczył w armii rosyjskiej, gdzie dowodził szwadronem. Po rozpoczęciu rewolucji bolszewickiej Anders uczestniczył w tworzeniu I Korpusu Polskiego na Wschodzie. W 1918 r. wspólnie z Korpusem złożył kapitulację przed wojskami niemieckimi, przedostał się do kraju i zgłosił do Wojska Polskiego.
W 1920 roku podczas wojny polsko-bolszewickiej dowodził 15. Pułkiem Ułanów Poznańskich. Za męstwo wraz z oddziałem otrzymał z rąk marszałka Piłsudskiego krzyż kawalerski Virtuti Militari.
Podczas kampanii wrześniowej w 1939 r. wraz z Nowogródzką Brygadą Kawalerii walczył w rejonie Płocka i Warszawy. 29 września w rejonie Sambora (niedaleko Lwowa) Anders dostał się do sowieckiej niewoli. W lutym 1940 r. został przewieziony do Moskwy do centralnego więzienia NKWD na Łubiance.
Po ataku III Rzeszy na Związek Sowiecki i podpisaniu układu Sikorski-Majski uwolniony z więzienia Anders zajął się organizowaniem na terenie ZSRR Polskich Sił Zbrojnych. Generał zdawał sobie sprawę, że Sowieci nie są zadowoleni z powstawania tej armii, dlatego podjął starania o jej ewakuację do Iranu. Tam Anders zorganizował z polskich żołnierzy przyszły II Korpus Polski.
Na początku 1944 r. II Korpus przerzucono do Włoch, by w ramach 8. Armii brytyjskiej walczył z Niemcami. 18 maja 1944 r. oddziały II Korpusu Polskiego zdobyły ruiny klasztoru benedyktynów na Monte Cassino. Po dostaniu się do niemieckiej niewoli Wodza Naczelnego gen. Tadeusza Komorowskiego "Bora", gen. Władysław Anders otrzymał nominację na pełniącego obowiązki Wodza Naczelnego.
Po zakończeniu działań wojennych generał pozostał na emigracji, co m.in. przyczyniło się do odebrania mu w 1946 r. przez władze komunistyczne polskiego obywatelstwa i szlifów generalskich. Zmarł 12 maja 1970 r. w Londynie, pochowano go we Włoszech, na Polskim Cmentarzu Wojennym pod Monte Cassino, wśród swoich żołnierzy. Po upadku komunizmu w Polsce, przywrócono mu pośmiertnie polskie obywatelstwo.(PAP)
maj/ mhr/
