„Z ziemi polskiej do włoskiej” – wystawa w Muzeum AK w Krakowie
„Z ziemi polskiej do włoskiej” – to tytuł ekspozycji, którą w czwartek, w 73. rocznicę zdobycia przez 2. Korpus Polski klasztoru na Monte Cassino, otwarto w Muzeum AK w Krakowie. Wystawa jest hołdem dla żołnierzy 2 Korpusu - powiedział dyrektor muzeum Marek Lasota.
"Pokazuje dzieje korpusu, który walczył pod wodzą gen. Andersa, korpusu, który odegrał istotną rolę w tej trwającej przecież kilka miesięcy bitwie na Półwyspie Apenińskim i określanej często - zwłaszcza przez generałów amerykańskich i brytyjskich - największą bitwą lądową tej wojny w Europie" - wyjaśnił Lasota.
Na wystawie prezentowane są pamiątki po żołnierzach oraz plansze ze zdjęciami i komentarzem historycznym - ok. 200 obiektów z Muzeum Armii Krajowej, ale również ze zbiorów prywatnych, z kolekcji Biblioteki Jagiellońskiej, dominikanów, karmelitów.
"Wartość tej wystawy nie tkwi w liczbie obiektów, ale w tym że są po raz pierwszy prezentowane, że opowiadają jakąś historię; a takich obiektów jest zdecydowana większość" - powiedział PAP jeden z kuratorów wystawy Piotr Makuła.
Dyrektor Muzeum AK Marek Lasota o wystawie: Pokazuje dzieje korpusu, który walczył pod wodzą gen. Andersa, korpusu, który odegrał istotną rolę w tej trwającej przecież kilka miesięcy bitwie na Półwyspie Apenińskim i określanej często - zwłaszcza przez generałów amerykańskich i brytyjskich - największą bitwą lądową tej wojny w Europie.
Uwagę zwraca olbrzymia mapa pokazująca ważne dla historii 2 Korpusu miejsca, również te, w których Polacy byli więzieni. "Zapominamy, że wszystko zaczęło się w Związku Radzieckim. Mapa pokazuje skalę determinacji, z jaką Polacy, dowiedziawszy się o układach polsko-radzieckich, dążyli tam, gdzie tworzyło się wojsko polskie" - wyjaśnił kurator.
Odwiedzający muzeum zobaczą też m.in. makietę łagru, wykonaną własnoręcznie w latach 80. przez więzionego na Syberii Henryka Kosiora. Wiernie przedstawia zabudowę obozu i życie w nim. Kosior, którego sowieci zesłali na Syberię za posiadanie broni, po dwóch latach spędzonych w łagrze trafił do armii gen. Andersa. Został przydzielony do 23. Kompanii Transportowej, z którą przeszedł cały szlak bojowy, łącznie z bitwą pod Monte Cassino.
Wśród eksponatów jest też skrzynia transportowa używana po wojnie przez o. Adama Studzińskiego, kapelana spod Monte Cassino. Znajdowały się na niej adresy, do których docierał jej właściciel - począwszy od pierwszych, a więc Hardford Bridge, Polish Trans Camp 3, po stację końcową, czyli Kraków Główny Towarowy. Dzięki pracy konserwatorskiej udało się odtworzyć poszczególne metki adresowe z nazwami miast.
Wystawa "Z ziemi polskiej do włoskiej" czynna będzie do 1 stycznia. Ekspozycja wpisuje się w obchody 75. rocznicy przemianowania Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową.
73 lata temu, 18 maja 1944 r., oddziały 2. Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa zdobyły ruiny klasztoru benedyktynów na Monte Cassino, przełamując niemiecką linię Gustawa i otwierając drogę aliantom na Rzym. W czasie walk zginęło 923 polskich żołnierzy, 2931 zostało rannych, a 345 uznano za zaginionych.
W 1945 r. na Monte Cassino otwarto polski cmentarz wojenny, na którym spoczęło 1072 polskich żołnierzy. W 1970 r. pochowany tam został również gen. Władysław Anders. Na miejscu wiecznego spoczynku zdobywców Monte Cassino wyryto napis "Przechodniu powiedz Polsce, żeśmy polegli wierni w jej służbie".
Patronem medialnym wystawy jest portal dzieje.pl (PAP)
bko/ pat/
