"Jeżeli w Polsce brakuje znamiennych miejsc, to możemy im pożyczyć" - tak skomentował w poniedziałek szef MSZ Litwy Linas Linkeviczius decyzję MSWiA o umieszczeniu w polskim paszporcie inskrypcji z grobu Marii Piłsudskiej na wileńskim cmentarzu na Rossie.
Słowa te padły w wypowiedzi Linkevicziusa dla agencji BNS.
MSZ Litwy poinformowało PAP w poniedziałek, że "na razie nie będzie żadnej innej reakcji".
Na początku sierpnia Litwa wyraziła oburzenie pomysłem polskiego MSWiA, by na jednej ze stron nowego paszportu widniał wizerunek wileńskiej Ostrej Bramy. Litewskie MSZ wezwało wówczas do siebie zastępcę ambasadora Polski na Litwie Grzegorza Poznańskiego, któremu przypomniało, że Ostra Brama znajduje się na terytorium Litwy. Wyrażono opinię, że wizerunek Ostrej Bramy nie powinien znajdować się na oficjalnych dokumentach innego państwa.
O tym, że w nowych polskich paszportach pojawią się wizerunek inskrypcji z grobu Marii Piłsudskiej - "Matka i serce Syna", a nie Ostra Brama w Wilnie oraz postać najmłodszego kawalera Virtuti Militari obrońcy Lwowa w 1920 r. Antosia Petrykiewicza zamiast Cmentarza Orląt Lwowskich - poinformował w poniedziałek szef MSWiA Mariusz Błaszczak.
"Te motywy graficzne znajdą się w nowym paszporcie, upamiętniającym stulecie odzyskania niepodległości w 1918 r." - powiedział. Nowa książeczka paszportowa wydana będzie w 2018 r.
Pierwotnie zapowiedziano, że w książeczce może znaleźć się wizerunek cmentarza Orląt Lwowskich i Ostrej Bramy w Wilnie, jednak wywołało to kontrowersje, ze względu na to, że Lwów i Wilno nie leżą obecnie w Polsce. Dlatego Błaszczak zdecydował, że będzie to inskrypcja z wileńskiego grobu Marii Piłsudskiej i postać Petrykiewicza - obrońcy Lwowa.
Jak sprecyzował, decyzja ta była wynikiem uwag, które napływały do ministerstwa, po wysłuchaniu rekomendacji zespołu ekspertów. Przypomniał, że Petrykiewicz to najmłodszy kawaler Orderu Virtuti Militari, 13-letni chłopiec, który razem z innymi orlętami lwowskimi walczył o niepodległość Polski i jest pochowany na lwowskim cmentarzu.
W drugim przypadku uzasadnił, że inskrypcja z grobu matki Piłsudskiego to "bardzo przejmujący symbol postawy Polek, które w czasie zaborów wychowywały swoje dzieci w ten sposób, żeby pamiętały o Polsce, o naszej tradycji, o naszej kulturze". "Dzięki poświęceniu matek wyrosło pokolenie, które z sukcesem doprowadziło do odzyskania niepodległości przez Polskę w 1918 r." - dodał.
Spośród 13 propozycji, na które można było głosować sześć najlepszych wskazań trafi do paszportu. Są to Mogiła Mogił - Kopiec Czynu Niepodległościowego z ponad 87 tys. 357 głosów, Gabriel Narutowicz 87 tys. 233 głosy, orzełek legionowy 79 tys. 986 głosów, motyw wileński - Ostra Brama, a obecnie "Matka i serce Syna" 74 tys. 285 głosów, Eugeniusz Kwiatkowski 72 tys. 516 głosów a obraz Jacka Malczewskiego "Polonia" 70 tys. 870 głosów.
Książeczka paszportowa posiada jedynie 19 stron do zaprojektowania. Zespół ekspertów stworzył listę 26 motywów graficznych - 13 motywów, które zostaną umieszczone na stronach wizowych dokumentu paszportowego i 13 propozycji, na które można było głosować. Do wyboru były również m.in. wizerunek gen. Józefa Hallera, Order Odrodzenia Polski.
Grafiki wybrane do książeczki paszportowej przez ekspertów, to motyw lwowski - Antoś Petrykiewicz, Bitwa Warszawska, godło II RP, Grób Nieznanego Żołnierza, Ignacy Paderewski, Józef Piłsudski, Odznaka Korpusu Ochrony Pogranicza, odznaka pamiątkowa wojsk wielkopolskich, order Virtuti Militari, powstania śląskie, Roman Dmowski, Wincenty Witos i Roman Korfanty - podał Błaszczak.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ akl/ kar/ malk/