W związku z wejściem w życie nowych przepisów dot. wsparcia dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym dzieci chorych i z niepełnosprawnościami, MEN przygotowało listę 16 najczęściej zadawanych pytań wraz z odpowiedziami i opublikowało na stronie internetowej.
Nowe regulacje prawne weszły w życie z dniem 1 września. Chodzi o rozporządzenia w sprawie: indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży; zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach; warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym.
Jedno z pytań podanych przez MEN brzmi: "Czy niepełnosprawnemu uczniowi można odmówić nauki w szkole?". Odpowiadając na nie, resort wyjaśnia, że dziecko niepełnosprawne kształcone jest na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego na terenie szkoły. "Nauka w ramach nauczania indywidualnego organizowana jest jedynie dla dzieci chorych. Tych właśnie uczniów dotyczyła główna zmiana w przepisach. Chodzi o dzieci, które ze względu na zły stan zdrowia nie mogą uczęszczać do szkoły, np. będące po wypadkach, z urazami. Z myślą o nich tworzymy przepisy, które gwarantują im uczestniczenie w zajęciach edukacyjnych w domu. Nauczyciel będzie uczył takie dziecko na zasadach, które wynikają z rozporządzenia o nauczaniu indywidualnym" - czytamy.
W odpowiedzi na pytanie, komu może być wydane orzeczenie o indywidualnym nauczaniu, ministerstwo powtarza informację, że indywidualne nauczanie jest przeznaczone jedynie dla dzieci, których stan zdrowia nie pozwala na uczęszczanie do szkoły. "Są to dzieci po wypadkach, ciężko chorujące (np. choroba nowotworowa), którym choroba uniemożliwia normalne funkcjonowanie i bycie w szkole. Pamiętajmy, że nie mówimy o dzieciach niepełnosprawnych, które muszą chodzić do szkoły. MEN zależy na tym, aby dzieci z niepełnosprawnościami uczęszczały do szkoły razem ze swoimi rówieśnikami" - zaznaczono.
Inne pytanie brzmi: "Czy nowe przepisy o nauczaniu indywidualnym mogą być nadużywane wobec dzieci niepełnosprawnych?". Resort wyjaśnia, że dzieci niepełnosprawne są kształcone w szkole w oparciu o orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, nie zaś o orzeczenie o nauczaniu indywidualnym. "Szkoła ma zapewnić tym dzieciom specjalne wsparcie realizowane w oparciu o indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny opracowany przez specjalistów, z udziałem rodziców. W programie tym można (jeśli dziecko tego potrzebuje) wskazać dodatkowe zajęcia indywidualne. Co ważne, program ten ma być realizowany na terenie szkoły. Należy podkreślić, że szkoły nie mogą sugerować rodzicom nauczania indywidualnego tylko dlatego, że nie radzą sobie z realizacją indywidualnego programu dla danego dziecka na terenie swojej placówki. MEN zapewniło w przepisach nawet uczniom z nauczaniem indywidualnym możliwość kontaktów ze szkołą, z rówieśnikami, jeśli tylko stan ich zdrowia na to pozwala" - napisano w odpowiedzi.
MEN wyjaśnia także, jak będzie wyglądała w praktyce realizacja edukacji włączającej. "W kształceniu dzieci niepełnosprawnych generalnie nic się nie zmienia. Dzieci te są kształcone na podstawie indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego. Zespół specjalistów wraz z rodzicami ocenia, jakie oddziaływania są dziecku potrzebne. Zespół wpisuje także w program te zajęcia, które dziecko realizuje wspólnie z klasą, a które indywidualnie" - czytamy w komunikacie.
Na pytanie, jak dodatkowe indywidualne zajęcia mają być na terenie szkoły zorganizowane, resort odpowiada: "Dziecko z orzeczeniem jest pełnoprawnym uczniem danej klasy. Jeśli stwierdzono, że np. ma ono realizować indywidualnie matematykę, dyrektor szkoły musi mu zorganizować nauczanie indywidualne matematyki w tym samym czasie, kiedy jego klasa ma matematykę. Chodzi o to, aby w momencie, kiedy dziecko niepełnosprawne nie będzie musiało realizować już indywidualnie matematyki, mogło normalnie powrócić do uczenia się jej razem z klasą".
Jedno z przytoczonych pytań dotyczy orzeczeń o niepełnosprawności wydanych przed 1 września. "Orzeczenia wydane przed 1 września 2017 r. zachowują ważność, a nauczanie indywidualne na ich podstawie będzie odbywało się na dotychczasowych zasadach przez najbliższy rok szkolny. Dzieci, które otrzymają orzeczenie (na rok szkolny 2017/2018) po 1 września br., będą już miały realizowały program na podstawie nowego rozporządzenia" - wyjaśniono.
MEN proponuje rodzicom, nauczycielom i dyrektorom szkół, aby - jeśli mają dodatkowe pytania czy wątpliwości dotyczące edukacji włączającej i nowych rozwiązań dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi - przekazali je mailem, wysyłając listy na adres: edukacjawlaczajaca@men.gov.pl.
Danuta Starzyńska-Rosiecka (PAP)
dsr/ akw/