Sformułowana na trwającym w Pekinie XIX zjeździe Komunistycznej Partii Chin (KPCh) nowa ideologia partii, „myśl Xi Jinpinga dla nowej ery socjalizmu o chińskiej specyfice”, będzie obowiązkowym elementem programu szkolnego – powiedział chiński minister edukacji.
Chińscy uczniowie będą się musieli uczyć „myśli Xi”, która zostanie dopisana do łańcucha podstaw ideologicznych partii określonego w statucie KPCh oraz do chińskich podręczników szkolnych.
„(Myśl ta) wejdzie do podręczników, do klas i do głów (uczniów)” - powiedział minister Chen Baosheng, cytowany w poniedziałek przez hongkoński dziennik „South China Morning Post” (SCMP).
Po zakończeniu zjazdu ministerstwo rozpocznie „historyczne dzieło” nowelizacji podręczników i szkolenia nauczycieli – powiedział Chen.
„To jest nasilenie indoktrynacji ideologicznej oraz zawężanie granic intelektualnej dyskusji” - ocenił w rozmowie z PAP hongkoński politolog Joseph Cheng, emerytowany wykładowca Uniwersytetu Miejskiego Hongkongu.
„Myśl Xi” wejdzie w skład zajęć z ideologii politycznych, które są obowiązkowe dla każdego ucznia czy studenta na wielu szczeblach chińskiej oświaty. O ile pierwszoklasiści uczą się, jak rozpoznać chińską flagę, a doktoranci analizują teorie komunizmu, to uczniom dziewiątej kasy przypada nauka zasad ideologicznych poprzednich przywódców: Mao Zedonga, Deng Xiaopinga, Jiang Zemina i Hu Jintao – pisze „SCMP”.
Uczniowie recytują m.in. z pamięci „główną sprzeczność” chińskiego społeczeństwa, od prawie 40 lat definiowaną oficjalnie jako „sprzeczność pomiędzy przestarzałymi środkami produkcji społecznej a rosnącymi z dnia na dzień materialnymi i kulturalnymi potrzebami ludności”. Podręczniki będą teraz musiały zmienić tę definicję zgodnie ze sprawozdaniem Xi, który ocenił na otwarciu zjazdu w Wielkiej Hali Ludowej, że w Chinach występuje „nowa kluczowa sprzeczność”. Wedle słów Xi jest to „sprzeczność pomiędzy niezrównoważonym i niepełnym rozwojem a wciąż rosnącą wśród ludzi potrzebą lepszego życia”.
Według źródła „SCMP”, dysponującego wiedzą na temat nowelizacji podręczników, urzędnicy pracujący nad nowymi książkami otrzymali instrukcje, aby zwiększyć liczbę „bezpośrednich wyrażeń” dotyczących wartości socjalistycznych i przywódczej roli partii.
Według tego źródła „myśl Xi” trafi prawdopodobnie do programu nauczania dla piątej lub szóstej klasy. „Tak skomplikowana koncepcja musi być zmieniona w coś, co spodoba się dzieciom. Na przykład, aby wyjaśnić, czym jest +nowa era+, zapytać je, co jest nowego w ich rodzinnych miastach” - cytuje źródło gazeta.
Rządząca partia zawsze sprawowała ścisłą kontrolę nad programem szkolnym, gdzie gloryfikowano zasługi komunistów i pomijano takie wydarzenia jak krwawe stłumienie studenckich protestów w 1989 roku.
W czerwcu kilka prestiżowych chińskich uniwersytetów zostało publicznie oskarżonych przez partyjnych inspektorów dyscyplinarnych o niewystarczające wysiłki na froncie ideologicznym. „Swego czasu był bałagan. Był pewien historyczny nihilizm, populizm, skrajny liberalizm i tak dalej” - ocenił minister Chen, cytowany przez hongkońską gazetę.
Według krytyków ograniczenia ideologiczne hamują kreatywność chińskich studentów i naukowców. Pytany o tę kwestię Chen stwierdził jednak, że „ten problem nie istnieje” - pisze „SCPM”.
Eksperci zwracają uwagę, że do chińskiej propagandy powraca kult jednostki, znany z epoki Mao Zedonga. Delegaci na trwający XIX zjazd partii nadają Xi Jinpingowi nieformalne tytuły, którymi dawniej określano Mao, taki jak „naczelnik”, „sternik” i „wódz”.
Z Pekinu Andrzej Borowiak (PAP)
anb/ jo/ mc/