Ok. 73 tys. zł zebrano przez trzy dni kwesty na rzecz ratowania zabytków Starego Cmentarza w Łodzi - poinformował w środę wieczorem PAP prezes Towarzystwa Opieki nad Starym Cmentarzem Cezary Pawlak. Pieniądze zostaną przeznaczone na renowację kolejnych pomników.
Fundusze na odnowienie nagrobków najstarszej łódzkiej nekropolii zbierano już po raz 23. Tegoroczna kwesta rozpoczęła się w sobotę. W weekend, w różnych częściach trójwyznaniowego cmentarza z puszkami kwestowała młodzież z łódzkich szkół, społecznicy, miłośnicy historii i zabytków Łodzi, przewodnicy oraz członkowie Towarzystwa Opieki nad Starym Cmentarzem.
W dniu Wszystkich Świętych do akcji tradycyjnie włączyli się przedstawiciele świata kultury, sztuki, nauki, polityki i mediów oraz znani łodzianie. Wśród kwestujących byli m.in. wojewoda łódzki Zbigniew Rau, prezydent miasta Hanna Zdanowska, posłowie PiS - Waldemar Buda i Joanna Kopcińska oraz PO – Iwona Śledzińska-Katarasińska, Cezary Grabarczyk, muzyk Sławomir Kowalewski. Tradycyjnie spotkać można było ich m.in. przy głównej alei na katolickiej części cmentarza. Podkreślali, że łodzianie chętnie wrzucali pieniądze do puszek i nie trzeba już nikomu tłumaczyć, na co zbierane są pieniądze.
Posłanka Kopcińska przyznała, że kwestowanie na rzecz ratowania zabytków Starego Cmentarza jest zarówno obowiązkiem, jak i przyjemnością. Dodała, że spacer po tej nekropolii to piękna lekcja historii miasta i tożsamości Łodzi czterech kultur. "To historia naszego miasta zamknięta w tych murach. Bardzo ważna, o której trzeba mówić i pracować, żeby nigdy w przyszłości nie zapomnieć o tych, którzy Łódź budowali" - dodała.
"Hasłem tegorocznej kwesty było +przywracanie pamięci i utrwalanie wartości+. Przywracanie pamięci dotyczy postaci związanych z historią Łodzi, zasłużonych łodzian, bo Stary Cmentarz to historia, która wpisuje się w ten najważniejszy, decydujący o dzisiejszym obliczu naszego miasta czas. To okres Łodzi wielkoprzemysłowej, po odzyskaniu niepodległości, kiedy symbolami miasta stały się pałace i fabryki. Do tych symboli możemy również zaliczyć Stary Cmentarz" - tłumaczył Pawlak.
Prezes Towarzystwa Opieki nad Starym Cmentarzem poinformował, że w ciągu trzech dni zebrano ok. 73 tys. zł, co pozwoli na renowację kilku nagrobków – w tym m.in. ks. Franciszka Pruskiego zastrzelonego przez Niemców w czasie I wojny światowej oraz pomników, które ucierpiały w tym roku, podczas sierpniowej nawałnicy. Pawlak zaznaczył, że nie jest to ostateczna kwota, bowiem – jak wyjaśnił – w planach są jeszcze wydarzenia towarzyszące tegorocznej kweście m.in. weekendowe spacery szlakiem odnowionych zabytków. Prezydent Zdanowska zapowiedziała, że magistrat sfinansuje dodatkowo odnowę co najmniej jednego pomnika.
Kwesta na Starym Cmentarzu po raz pierwszy odbyła się w 1995 roku - z inicjatywy nieżyjącego już nestora łódzkich przewodników Stanisława Łukawskiego przy współudziale łódzkiego ośrodka TVP. Akcję szczególnie aktywnie propagował zmarły w 2012 roku dziennikarz Wojciech Słodkowski.
W ubiegłorocznej zbiórce pozyskano ok. 84 tys. zł. Dzięki tej kwocie i dofinasowaniu miasta odrestaurowano dziewięć nagrobków – m.in. grób Stefana Pogonowskiego, porucznika piechoty 28 Pułku Strzelców Kaniowskich, a także nagrobków Hermana Wernera, dyrektora Kolei Elektrycznej Łódzkiej, i Józefa Wolczyńskiego, posła, ministra zdrowia, prezesa ŁKS i dyrektora w zakładach Poznańskiego.
We wszystkich zorganizowanych do tej pory kwestach pozyskano ok. 1,3 mln zł, za co udało się odnowić ponad 180 pomników. Od wielu lat część pieniędzy ze zbiórki w dniu Wszystkich Świętych przekazywana jest na ratowanie najcenniejszego zabytku nekropolii - unikalnego w skali światowej neogotyckiego mauzoleum jednego z największych fabrykantów Karola Scheiblera.
Stary Cmentarz w Łodzi powstał w latach 1855-58; od początku, jako nekropolia trójwyznaniowa - dla katolików, prawosławnych i ewangelików. To miejsce pochówku przemysłowców, lekarzy, prawników, przedstawicieli starych rodów, uczestników walk o niepodległość, ludzi zasłużonych dla rozwoju miasta, jego sztuki i oświaty.
Nekropolię wyróżnia bogactwo form i stylistyki pomników nagrobnych. Prawie 200 z nich jest wpisanych do wojewódzkiego rejestru zabytków. (PAP)
autor: Bartłomiej Pawlak
bap/ js/