Ksiądz Bernard Czernecki odznaczony Orderem Orła Białego. Fot. PAP/R. Pietruszka
Duszpasterz ludzi pracy, opiekun i obrońca strajkujących i represjonowanych górników z Jastrzębia-Zdroju, kapelan górniczej i śląsko-dąbrowskiej Solidarności, autorytet moralny środowiska górniczego – ks. Bernard Czernecki w sobotę odebrał z rąk prezydenta Andrzeja Dudy Order Orła Białego.
Prałat, który w kwietniu tego roku skończył 87 lat, znany jest jako duchowy opiekun strajkujących górników jastrzębskich kopalń w sierpniu 1980 r. – ówczesne protesty zakończyły się zawarciem Porozumienia Jastrzębskiego, będącego trzecią, po porozumieniach w Gdańsku i Szczecinie, umową społeczną zawartą wówczas między władzami PRL a strajkującymi robotnikami.
Co roku 3 września ks. prałat uczestniczy w rocznicowych uroczystościach w Jastrzębiu-Zdroju. „Dziś jest dzień chwały i męstwa polskich robotników. To oni pokazali, jak walczyć o wolność i niepodległość bez rozlewu krwi, bez broni i nienawiści. Strajki były dla rządzących znakiem, że Polska jest nieujarzmiona, że idzie własną drogą, że nie będzie Polską Lenina, Stalina czy Breżniewa" - mówił duchowny podczas obchodów jednej z rocznic.
„To wszystko, na co dziś narzekamy, jest w tych sierpniowych umowach, ale zostało podeptane (...). Ale ta nasza Polska jest w nas (...). Niech ten ogień, rozpalony w latach 80. przez polskich robotników, płonie w nas swoim żarem i blaskiem" – mówił w 2004 r. prałat.
Do Jastrzębia, gdzie powstawały wówczas nowe kopalnie i osiedla mieszkaniowe, ks. Czernecki przyjechał w 1974 r. Był proboszczem parafii Świętej Katarzyny i jednocześnie budowniczym kościoła Najświętszej Marii Panny Matki Kościoła, którego później przez wiele lat – od 1979 do przejścia na emeryturę w 1994 r. - był proboszczem.
W czerwcu 1978 r., po strajkach w kopalniach Jastrzębie i Moszczenica, bronił zwolnionych z kopalni górników. Po jego interwencji u władz, wspomaganej przez biskupa Herberta Bednorza, zostali przywróceni do pracy. Był duchowym opiekunem strajkujących górników w sierpniu 1980 r. – wspierał protestujących i ich rodziny, a jednocześnie przestrzegał przed użyciem przemocy i rozlewem krwi. W czasie codziennych nabożeństw wygłaszał apele do rodzin górników o nienamawianie strajkujących do opuszczenia okupowanych kopalń.
We wrześniu 1980 z jego inicjatywy powstała na probostwie pierwsza siedziba MKR Jastrzębie. Wiosną 1981 r. był współzałożycielem Klubu Inteligencji Katolickiej w Jastrzębiu-Zdroju, zainspirował cykl wykładów z historii Polski, prawa, etyki i religii.
13 grudnia 1981 r. w czasie mszy ogłosił początek strajku w jastrzębskich kopalniach, odprawiał nabożeństwa i spowiadał strajkujących górników. 16 grudnia 1981 r. wieczorem, na wieść o pacyfikacji kopalni Wujek, wysłał księży do kopalń XXX-lecia PRL i Borynia, doprowadzając do pokojowego zakończenia strajków w tych zakładach.
Później ukrywał w kościele sztandary Solidarności, udzielał pomocy finansowej, opłacał obrońców strajkujących górników. Przy budowie kościoła zatrudnił 15 osób, które straciły pracę za udział w strajkach, zapewniając im pełne wynagrodzenie na takich warunkach, jakie mieli przed zwolnieniem. Przekazywał paczki dla aresztowanych, internowanych i ich rodzin, dawał pieniądze na zapłatę grzywien.
Współtworzył Komitet Pomocy Internowanym i Poszkodowanym. W latach 1982-1989 odprawiał w Jastrzębiu msze za ojczyznę, podczas których wygłaszał patriotyczne kazania. Umożliwiał organizowanie spotkań opozycji w salkach katechetycznych. W 1984 r. pomagał w zorganizowaniu przy kościele tajnej drukarni. W 1988 r. za jego zgodą w pomieszczeniach kościelnych odbywały się spotkania Solidarności, zorganizowano tam też sztab wspomagający strajki, do którego przyjeżdżali doradcy strajkujących i dziennikarze. Stworzono punkt pomocy, drukowano ulotki i biuletyny strajkowe. W lutym 1989 r. przy kościele odbył się Kongres Opozycji Antyustrojowej.
16 grudnia 2010 r., w rocznicę krwawej pacyfikacji katowickiej kopalni Wujek w 1981 r., ks. Czarnecki odebrał z rąk prezydenta Bronisława Komorowskiego Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. W ubiegłym roku został także wyróżniony Krzyżem Wolności i Solidarności.
Ks. Bernard Czernecki urodził się 28 kwietnia 1930 r. w Kobiórze k. Pszczyny. Po studiach w krakowskim seminarium, w 1954 r. przyjął święcenia kapłańskie. Był wikarym w Katowicach-Brynowie, Lublińcu, Świętochłowicach, Michałkowicach i Zabrzu-Pawłowie. Od 1968 r. zarządzał parafią w Nowym Bytomiu (dzielnica Rudy Śląskiej), a w 1974 r. przyjechał do Jastrzębia-Zdroju, gdzie został proboszczem parafii św. Katarzyny. Po pięciu latach objął parafię pod wezwaniem NMP Matki Kościoła, przy której mieszka do dziś.
Był archidiecezjalnym duszpasterzem ludzi pracy, kapelanem Sekretariatu Górnictwa i Energetyki Solidarności, a przez lata także kapelanem śląsko-dąbrowskich struktur związku. Jest kanonikiem honorowym Kapituły Metropolitalnej w Katowicach, a od 1986 r. prałatem, czyli honorowym kapelanem Ojca Świętego. (PAP)
autor: Marek Błoński
mab/ eaw/
