Przewodniczący Polsko-Gruzińskiej Komisji Historyków David Kolbaia. Fot. PAP/P. Supernak
Historia relacji polsko-gruzińskich w latach 1917-21 to główny temat prac Polsko-Gruzińskiej Komisji Historyków, której pierwsza konferencja odbyła się w Warszawie. Badacze zajmą się m.in. kwestiami dot. Polaków w Gruzji i gruzińskiej emigracji w Polsce.
"Pierwsza konferencja Polsko-Gruzińskiej Komisji Historyków to wydarzenie historyczne, ponieważ tego typu komisji nie było nie tylko w historii stosunków polsko-gruzińskich, ale i w historii stosunków Gruzji z innymi krajami" - powiedział w poniedziałek podczas otwarcia konferencji David Kolbaia, który pełni funkcję przewodniczącego Polsko-Gruzińskiej Komisji Historyków.
Badacz przypomniał, że nad komisją polskich i gruzińskich historyków, którzy wspólnie zbadają okres polsko-gruzińskiego sojuszu z lat 1917-1921, patronat objęli prezydenci Polski i Gruzji, Andrzej Duda i Giorgi Margwelaszwili. Realizację całości prac historyków, których pierwsze spotkanie potrwa w Warszawie do wtorku, zaplanowano do końca 2021 r.
Naukowiec przedstawił główne zadania komisji na najbliższe lata. "Będziemy publikować wyniki naszych badań; według planów pierwsza publikacja ma być zrealizowana już w 2018 r., a kolejne będą ukazywać się każdego kolejnego roku" - powiedział przewodniczący. Poza publikacjami planowane są również następne konferencje (kolejna odbędzie się w Tbilisi w kwietniu 2018 r.). Planowane są również wystawy dotyczące sojuszu polsko-gruzińskiego w kontekście 100-lecia uzyskania niepodległości przez oba narody. Komisja planuje też wystąpić z inicjatywą nadania ulicom w Warszawie imion gruzińskich bohaterów.
W inauguracji konferencji komisji wziął udział ambasador Gruzji w Polsce Ilia Darchiashvili, który wyraził nadzieję, że prace komisji historyków przyczynią się do utrwalenia współczesnych relacji. "Każdy Gruzin wie, że Polska miała ogromny wpływ, jeśli chodzi o umocnienie niepodległości Gruzji. Ale Polacy też pamiętają udział setek gruzińskich oficerów w obronie państwowości i niezależności Polski" - powiedział Darchiashvili.
28 stycznia 2021 r. minie 100 lat od momentu, kiedy II Rzeczpospolita oficjalnie uznała państwowość niepodległej Republiki Gruzińskiej. To z tej okazji do 2021 r. zadaniem historyków będzie pogłębienie badań i przybliżenie historii stosunków polsko-gruzińskich w latach 1917-21. W tym czasie Polskę i Gruzję łączył sojusz, popierany przez marszałka Józefa Piłsudskiego, który chciał włączyć Gruzję do idei Międzymorza. Przymierze zostało przerwane przez inwazję Związek Sowiecki na Gruzję w 1921 r. i utworzenie rok później Zakaukaskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.
Podczas pierwszego dnia konferencji, której sesje odbyły się w Pałacu Tyszkiewiczów-Potockich na terenie Uniwersytetu Warszawskiego, zaplanowano wystąpienia dotyczących takich tematów jak stosunek Polski do niepodległości Gruzji w latach 1918-1921, polsko-gruziński sojusz wojskowy jako element polityki bezpieczeństwa Józefa Piłsudskiego czy próba ustanowienia władzy sowieckiej w Gruzji w 1920 r. w kontekście wojny polsko-bolszewickiej.
Spotkanie badaczy będzie kontynuowane we wtorek w Centrum Edukacyjnym IPN "Przystanek Historia" w Warszawie. Historycy omówią m.in. nieznane dokumenty i dzienniki Grzegorza Peradze 1918-1921, relacje polsko-gruzińskie na podstawie materiałów Archiwum Politycznego Urzędu Spraw Zagranicznych RFN, rolę Demokratycznej Republiki Gruzji w polityce mocarstw Ententy po I wojnie światowej, a także dzieje polsko-gruzińskich kontaktów w czasie II wojny światowej.
Projekt realizowany jest przez Studium Europy Wschodniej UW we współpracy z Ambasadą RP w Tbilisi, Instytutem Pamięci Narodowej oraz Uniwersytetem Państwowym im. I. Dżawachiszwilego w Tbilisi. (PAP)
nno/ agz/
