W Mikołajki w Muzeum Kinematografii w Łodzi uruchomiony zostanie fotoplastikon. Ponadstuletnie urządzenie przeszło gruntowną renowację. Zdaniem muzealników zabytek jest perłą w kolekcji łódzkiego muzeum liczącej ponad 50 tysięcy eksponatów.
Dyrektorka Muzeum Kinematografii Marzena Bomanowska przypomniała, że konstruktorem urządzenia był August Fuhrmann, a jego wynalazek z 1880 roku był "dzieckiem swojej epoki - wieku nauki i techniki - takim jak telefon (1876), fonograf (1878), żarówka elektryczna (1879)". Zwróciła uwagę, że łódzki fotoplastikon z około 1900 roku jest jedynym w Polsce oryginałem i - według Towarzystwa Fuhrmannowskiego - jednym z sześciu zachowanych w świecie.
Według niej Fuhrmann miał świadomość, że unikatowy wynalazek zachęci innych do kopiowania jego pomysłu. Dlatego każde urządzenie - zanim pojechało w świat - zostało oznaczone m.in. tabliczką informującą, kto i gdzie je skonstruował.
W odrestaurowanym fotoplastikonie w tym samym czasie jednocześnie 25 osób będzie mogło zasiąść przy numerowanych stanowiskach i, nie przesiadając się, oglądać przez okulary przesuwające się obrazki w trójwymiarze. Po obejrzeniu kompletu 25 zdjęć usłyszą dzwonek.
Fotoplastikon (Kaiser-Panorama) trafił do Łodzi w 1976 roku z Kielc. Najpierw do działającego przy Muzeum Historii Miasta Łodzi działu kultury filmowej, gdzie zagrał m.in. w debiucie fabularnym Juliusza Machulskiego "Vabank". "Kiedy w 1986 roku utworzono Muzeum Kinematografii, a na jego siedzibę wybrano pałac dawnego +króla bawełny+ Karola Wilhelma Scheiblera, fotoplastikon zajmuje zaszczytne miejsce w fabrykanckim pałacu i jest perłą kolekcji" - tłumaczy.
Właściciel firmy, która dokonała rekonstrukcji zabytku Karol Brzeziński podkreśla, że wszędzie tam, gdzie było to możliwe przywrócone zostały oryginalne części i historyczny wygląd urządzenia. Zapewnia on, że fotoplastikon "będzie działał bez zarzutu przez co najmniej 200 lat".
Odrestaurowanie fotoplastikonu było możliwe dzięki darowiźnie przekazanej przez Łódzką Spółkę Infrastrukturalną. (PAP)
autor: Jacek Walczak
jaw/ agz/