Muzeum Podlaskie zaprezentowało dwa portrety Branickich - Izabeli i Jana Klemensa zakupione na aukcji w domu aukcyjnym Hampel w Monachium. Fot. PAP/A. Reszko
Cenne portrety fundatora Białegostoku Jana Klemensa Branickiego i jego małżonki Izabeli, które zakupiło niedawno Muzeum Podlaskie w Białymstoku, w połowie lutego będą dostępne na wystawie stałej muzeum - poinformowano w środę na konferencji prasowej.
Muzeum Podlaskie portrety kupiło na monachijskiej aukcji w grudniu. Obrazy wylicytowano za 55 tys. euro przy wyjściowej ich cenie 32-35 tys. euro. Podczas środowej konferencji płótna zaprezentowano po raz pierwszy.
Jak powiedział dyrektor Muzeum Podlaskiego, historyk Andrzej Lechowski, Braniccy po latach symbolicznie powrócili do Białegostoku. Dodał, że obrazy są tym cenniejsze, gdyż pamiątek po magnackiej parze w polskich zbiorach jest niewiele.
Portrety Jana Klemensa i Izabeli datowane są na XVIII wiek, oznaczono je jako namalowane przez nieznanych autorów. Lechowski liczy, że prace konserwatorskie, jakie teraz będzie można rozpocząć, dadzą odpowiedzi na wiele pytań, bo - jak dodał - wciąż niewiele wiadomo o tych płótnach. "Będziemy etapowo je poddawali zabiegom konserwatorskim, osobno ramy, osobno płótna będą konserwowane (...). Chcemy też wykonać podstawowe wszystkie dostępne w Polsce badania na tych dwóch portretach, żeby dochodzić jak najbliżej ich autorstwa, czasu powstania" - dodał.
Portret hetmana Branickiego przedstawia go - jak mówił wcześniej Lechowski - "przy orderach", dzięki temu można domniemywać, iż obraz powstał po 1766 roku, kiedy Branicki otrzymał order Złotego Runa. Natomiast portret Izabeli przedstawia ją z otwartą książką, gdzie na jednej ze stron jest wizerunek jej brata Stanisława Augusta Poniatowskiego. W ocenie Lechowskiego, obraz musiał powstać po elekcji Poniatowskiego (czyli po 1764 r. - PAP).
Obrazy będzie można zobaczyć najpierw 10 stycznia podczas wieczoru historycznego w muzeum, następnie w połowie lutego trafią na wystawę stałą, do Galerii Malarstwa Polskiego. Lechowski mówił, że bardzo chciał, aby mieszkańcy mogli zobaczyć je jak najszybciej; płótna na czas konserwacji i badań będą zdejmowane.
Pieniądze na udział w aukcji i oraz zakup obrazów muzeum pozyskało z budżetu województwa podlaskiego, w sumie blisko 300 tys. zł. Jak powiedział w środę wicemarszałek województwa Maciej Żywno, portrety są bardzo ważnym nabytkiem, który zwiększa wartość muzeum. Dodał, że samorząd chce stworzyć specjalny fundusz, który będzie wspierał takie instytucje jak Muzeum Podlaskie wyszukujące na aukcjach dzieł do swoich kolekcji.
Hetman Jan Klemens Branicki (1689-1771) był fundatorem Białegostoku, jego małżonka Izabela z Poniatowskich Branicka (1730-1808) mecenaską kultury w mieście. Lechowski mówił wcześniej, że Branicki był największym polskim "potentatem magnackim" w XVIII wieku, prowadził szeroko zakrojoną politykę, a jego "dobra" znajdowały się nie tylko w Białymstoku (gdzie jest Pałac Branickich) i województwie podlaskim, ale też w Małopolsce, na Ukrainie czy na terenie dzisiejszej Białorusi.
W Galerii Malarstwa Polskiego w Podlaskim Muzeum, gdzie docelowo zawisną obrazy Branickich, prezentowany jest m.in. XIX-wieczny portret Jana Branickiego ze zbiorów muzeum. W swojej kolekcji instytucja posiada też inne pamiątki po Branickich m.in. dokument cechowy z 1769 r. z autografami Branickich, książki z księgozbioru Izabeli Branickiej. (PAP)
autor: Sylwia Wieczeryńska
swi/ agz/
