Doroczne "Pawełki", czyli dziewięciodniowe uroczystości ku czci patriarchy zakonu paulinów - św. Pawła Pierwszego Pustelnika, rozpoczęły się w sobotę w jasnogórskim klasztorze. Św. Paweł to patron gospodarzy częstochowskiego sanktuarium.
"Pawełki" zakończą się w niedzielę 21 stycznia mszą z błogosławieństwem dzieci i przyszłych matek, których św. Paweł jest patronem i opiekunem. Mszy będzie wówczas przewodniczyć częstochowski biskup senior Antoni Długosz. Wcześniej specjalną mszę odprawi na Jasnej Górze metropolita częstochowski abp Wacław Depo.
Obchodom przypadającej 15 stycznia uroczystości ku czci św. Pawła - żyjącego na przełomie III i IV wieku pustelnika z Egiptu - co roku towarzyszy cykl nabożeństw zwanych "Pawełkami". Uczestniczy w nich cała licząca około stu ojców i braci wspólnota zakonna z Jasnej Góry.
"Pawełkom" od lat towarzyszy ten sam widowiskowy ceremoniał - ubrani w białe płaszcze zakonnicy wyruszają z zakrystii i w procesji przechodzą przez bazylikę jasnogórską do kaplicy św. Pawła I Pustelnika, odświętnie na ten czas udekorowanej i oświetlonej.
Podczas nowenny przez osiem kolejnych wieczorów paulini wraz z wiernymi będą modlić się w Kaplicy św. Pawła, śpiewając – często przy akompaniamencie chórów i orkiestry - hymny o jego życiu na pustyni tebajdzkiej w Egipcie i prześladowaniu chrześcijan w czasie panowania rzymskich cesarzy Decjusza i Waleriana.
Po hymnach jeden z ojców wygłasza naukę o życiu św. Pawła, jego przesłaniu na dzisiejsze czasy oraz duchowości paulińskiej. Co roku nauki w okresie nowenny nawiązują do życia i misji świętego, a także jego roli w Kościele - również współcześnie. Każdego dnia zakończeniem nabożeństwa jest akt czci – ucałowanie przez paulinów i wiernych relikwii Św. Pawła.
W dniu św. Pawła, 15 stycznia, paulini odprawią na Jasnej Górze wspólnotową mszę. Ojcowie i bracia zgromadzeni przed Cudownym Obrazem Matki Bożej ponawiają wtedy śluby czystości, ubóstwa i posłuszeństwa.
Ostatnie, dziewiąte nabożeństwo „Pawełek”, z licznym udziałem wiernych, zostanie odprawione 21 stycznia. Niedzielne "Pawełki" tradycyjnie połączone są z błogosławieniem dzieci, którym patronuje św. Paweł. Ponieważ święty uważany jest też za patrona i opiekuna matek spodziewających się lub pragnących mieć potomstwo, nabożeństwo co roku gromadzi na Jasnej Górze wiele młodych małżeństw. Po błogosławieństwie najmłodszych zakonnicy rozdają im zwyczajowe upominki - obrazki, słodycze oraz owoce pustyni: daktyle i figi.
16 stycznia paulini obchodzą Święto Królowej Pustelników, zatwierdzone przez Stolicę Apostolską jako wyraz wdzięczności za opiekę Maryi nad zakonem paulińskim. W tym dniu zakonnicy ponawiają Zawierzenia Zakonu Matce Bożej, która - jak czytamy w paulińskich dokumentach - "wycisnęła zasadnicze znamię na duchowości Zakonu, jego pracy i dziejach”.
Święty Paweł z Teb żył na przełomie III i IV wieku w Egipcie przez - według przekazów - 113 lat, z czego ponad 90 lat spędził na pustyni, mieszkając w skalnej grocie. W historii Kościoła uznawany jest za pierwszego pustelnika. Znalazł licznych naśladowców, przyczyniając się do rozwoju życia eremickiego i pustelniczego w całym basenie Morza Śródziemnego.
Właśnie tego świętego obrali w XIII w. na swego patrona pustelnicy wstępujący do powstającego wtedy na Węgrzech nowego zakonu. Od jego imienia wywodzi się potoczna nazwa zakonu paulinów, czyli Zakonu Braci Św. Pawła Pierwszego Pustelnika.
Do scen z życia św. Pawła nawiązuje herb zakonu. Jest na nim palma, która dostarczała św. Pawłowi owoców i liści na szatę, kruk przynoszący mu chleb oraz dwa lwy, z którymi żył w przyjaźni, a które po jego śmierci miały wygrzebać dół na grób. Herb paulinów umieszczony jest m.in. na pierwszej bramie wejściowej na Jasną Górę.
Zakon paulinów działa obecnie na Węgrzech, w Chorwacji, na Ukrainie, Łotwie, w Niemczech, Włoszech, Hiszpanii, Słowenii, Słowacji, Skandynawii, na Białorusi i w Wielkiej Brytanii, a także poza Europą: w Stanach Zjednoczonych, Australii, Republice Południowej Afryki i Kamerunie. (PAP)
autor: Marek Błoński
mab/ je/
