Ponad 130 fotografii lalek zaprojektowanych przez znanych scenografów m.in. Adama Kiliana, Rajmunda Strzeleckiego i Joannę Braun znalazło się w albumie "Teatr Lalka 1945-2015. Samarkanda-Kraków-Warszawa". Promocja publikacji odbyła się w czwartek w stołecznym Teatrze Lalka.
Album "Teatr Lalka 1945-2015. Samarkanda-Kraków-Warszawa" pod red. Joanny Rogackiej i Aleksandry Rembowskiej zawiera ilustracje i teksty ukazujące siedemdziesięcioletnią historię i dokonania Teatru. W publikacji zebrano barwne fotografie lalek trzech pokoleń scenografów, m.in. Zofii Stanisławskiej-Howurkowej, Adama Kiliana i Rajmunda Strzeleckiego oraz materiały prezentujące artystyczną działalność Teatru. Autorami artykułów zebranych w albumie są: Barbara Osterloff, Henryk Izydor Rogacki i Marek Waszkiel, autorką kalendarium - Joanna Rogacka, a autorami ilustracji - fotograf Daniel Raczyński oraz grafik Michał Jędrczak. Kalendarium opracowała Joanna Rogacka.
Jak powiedziała PAP Joanna Rogacka, współredaktorka publikacji i kierowniczka literacka Teatru Lalka, album stanowi dowód pamięci o tradycji i historii instytucji. "Janina Stanisławska, założycielka teatru, mocno wierzyła, że to lalka jest pierwszym, oryginalnym bytem, który wyzwala wyobraźnię widza i zastępuje aktora, nie uchybiając mu. Nie musi wcielać się w postać tylko nią jest, daje wyraz przewagi wizualnego nad słyszalnym. Tę wiarę dzisiaj podzielamy, czego przykładem są chociażby ostatnie premiery: Jarosława Kiliana +Krzesiwo+, które też nawiązuje do pierwszego wystawienia; +Don Kichot+ Adama Walnego i +Cudowna Podróż+ Aleksieja Leliawskiego" - podkreśliła.
Jak dodała, publikacja jest skierowana nie tylko do osób zainteresowanych historią teatru lalkowego, ale także do koneserów innych dziedzin sztuki. "Dlatego bohaterami tego albumu uczyniliśmy lalki, postacie teatralne, które wyszły spod ręki wybitnych scenografów, a jednocześnie malarzy, rzeźbiarzy, grafików. Te lalki z jednej strony są wspomnieniem tamtych wydarzeń, świadkami dziejów, a z drugiej strony uzyskują status dzieła sztuki, czyli cennego obiektu scenograficznego, który podziela losy dzieł, z jakimi mamy do czynienia w muzeach. Mamy wyjątkową możliwość dostrzeżenia subtelności ich rysów twarzy i docenienia jakości materiałów, z których zostały zrobione. Mamy szansę poznać genealogię i morfologię lalek, które układają się w ikonograficzny esej" - wyjaśniła Rogacka.
Według niej zdjęcia "uświadamiają widzom kolor inscenizacji sprzed lat". "Zachowane fotografie, zwłaszcza z lat 40-70., są czarno-białe. W albumie ożywione, przysposobione na nowo, odkurzone lalki zajaśniały w takiej krasie, jakby do nas mówiły modele haute couture. To zatrzymanie lalek i historia opowiedziana przez nie na nowo jest fascynującą podróżą nie tylko w przeszłość, ale także w przyszłość" - powiedziała.
Książka została dofinansowana ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Biura Kultury m.st. Warszawy. Liczący ponad 250 stron album można kupić w Teatrze Lalka, Księgarni Instytutu Teatralnego Prospero oraz księgarni Tarabuk.
Teatr Lalka powstał w 1945 r. jako Teatr Niebieskie Migdały w Samarkandzie. Jego założycielką była historyk sztuki, graficzka, ilustratorka Janina Kilian-Stanisławska, związana przed wojną z lwowską awangardą. W latach 1946-48 teatr działał w Krakowie, w 1948 r. przeniósł się do Warszawy.(PAP)
autor: Daria Porycka
edytor: Paweł Tomczyk
dap/ pat/
