"Puder i pył"

To kontynuacja cieszącej się dużą popularnością debiutanckiej powieści tego autora pt. „Korzeniec”, wyróżnionej Śląskim Wawrzynem Literackim. Na jej podstawie w Sosnowcu organizowano gry miejskie, a w miejscowym Teatrze Zagłębia powstał wielokrotnie nagradzany w całym kraju spektakl w reżyserii Remigiusza Brzyka. Kolejna powieść cyklu ma się ukazać za dwa lata.

Według wydawcy Doroty Malinowskiej – Grupińskiej, historia opowiadana przez Zbigniewa Białasa zawdzięcza swoją popularność nie tylko swej literackiej jakości, ale i osadzeniu w lokalnej historii.

„Tak długo wyrywano nam korzenie, że musiała w końcu przyjść reakcja. Kiedy czytałam +Korzeńca+ było mi wstyd, że tak mało wiem o Sosnowcu, mieście położonym na granicy trzech zaborów. Te dawne podziały wciąż w nas żyją, ale chyba potrafimy już o tym mówić bez goryczy” – powiedziała PAP.

Akcja „Pudru i pyłu” rozpoczyna się w momencie odzyskania przez Polskę niepodległości. Pewnego dnia na peronie dworca w Sosnowcu pojawia się piękna aktorka Pola Negri, i z wzajemnością zakochuje się w komendancie policji, hrabim Eugeniuszu Dąmbskim.

„Po 1989 r. rzuciliśmy się na literaturę zachodnią, byliśmy jej wygłodniali. Teraz, dzięki takim książkom jak powieści Zbigniewa Białasa, odkrywamy Polskę, która jest fascynującym krajem” – dodała.

Tytuł pierwszej części cyklu pochodzi od nazwiska glazurnika Alojzego Korzeńca, którego ciało pozbawione głowy znaleziono latem 1913 r. na nasypie kolejowym w centrum miasta. Zagadka jego morderstwa nie została jednak w "Korzeńcu" rozwikłana.

Akcja „Pudru i pyłu” rozpoczyna się w momencie odzyskania przez Polskę niepodległości. Pewnego dnia na peronie dworca w Sosnowcu pojawia się piękna aktorka Pola Negri, i z wzajemnością zakochuje się w komendancie policji, hrabim Eugeniuszu Dąmbskim. To nawiązanie do autentycznych wydarzeń, choć – jak podkreśla autor – wszelkie podobieństwo głównych bohaterów do prawdziwych postaci jest przypadkowe i niezamierzone.

Równolegle toczy się romans ponętnej wdowy po zamordowanym Korzeńcu i redaktora miejscowej gazety Waleriana Monsiorskiego. Usiłuje on rozwikłać kryminalną zagadkę w słusznej obawie, że morderca znów zaatakuje. Pełna celnych obserwacji i humoru powieść mówi również o losach i wyborach mieszkańców Sosnowca z różnych warstw społecznych i różnych narodowości w burzliwym okresie początków polskiej niepodległości na gorącej polsko – niemieckiej granicy.

Nie wiadomo na razie, czy Teatr Zagłębia zdecyduje się na realizację „Pudru i pyłu”. „Jestem po lekturze, książki wysłałam do reżysera +Korzeńca+ Remigiusza Brzyka i autora adaptacji Tomasza Śpiewaka. Decyzja należy do reżysera, może znajdzie tam temat dla siebie. Osobiście uważam, że kontynuacje z reguły nie są dobrym pomysłem” – powiedziała PAP dyrektor artystyczny Teatru Zagłębia Dorota Ignatjew.

Jej zdaniem historia opowiadana przez Białasa „dała Sosnowcowi twarz”, sprawiła, że mieszkańcy bardziej się z miastem identyfikują. „Po lekturze Sosnowiec wydaje się ładniejszy” – powiedziała. „Jednocześnie to uniwersalna opowieść o Polsce, i to zapewne odnaleźli w tej historii widzowie z innych części kraju” – przypuszcza Dorota Ignatjew.

Jak poinformowała PAP rzeczniczka Teatru Śląskiego w Katowicach Aleksandra Czapla – Oslislo, Zbigniew Białas ma napisać sztukę dla tej sceny. Już w tym sezonie artystycznym zaplanowano cykl spotkań poświęcony sprawom regionu prowadzonych przez Białasa pod tym samym tytułem, co nowa powieść.

Urodzony w 1960 r. w Sosnowcu autor "Pudru i pyłu" jest anglistą, literaturoznawcą, tłumaczem, profesorem nauk humanistycznych i pracownikiem Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. (PAP)

lun/ abe/