Wicepremier Ukrainy Pawło Rozenko. Fot. PAP/J. Kamiński
Ukraina zwróciła się do Polski o wznowienie współpracy Instytutów Pamięci Narodowej, resortów kultury oraz komisji międzyrządowych, zajmujących się kwestiami historycznymi – oświadczył w środę wicepremier Ukrainy Pawło Rozenko.
„Mamy nadzieję, że zaktywizują swoją współpracę odpowiednie ministerstwa. Poczyniliśmy takie ustalenia i wystąpiliśmy z inicjatywą, by współpracę wznowiły przynajmniej Instytuty Pamięci Narodowej Polski i Ukrainy. Ta inicjatywa została przekazana przez stronę ukraińską do Warszawy” – powiedział Rozenko prywatnej agencji informacyjnej UNN.
„Mówimy również o ministerstwach kultury oraz odpowiednich komisjach międzyrządowych, które istnieją na tym poziomie. Zapewniam, że jesteśmy gotowi do konstruktywnej i otwartej współpracy ze stroną polską” – zadeklarował.
Rozenko przypomniał, że na Ukrainie oczekiwany jest z wizytą wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński. Ukraiński wicepremier gościł w Polsce w lutym.
„Zaprosiliśmy pana Glińskiego do Kijowa i strona polska powinna sama zdecydować, kiedy do tej wizyty dojdzie i czy jest gotowa tu przyjechać. Nie jest interesująca wizyta dla samej wizyty, lecz to, czy strona polska gotowa jest do realnych kroków w celu rozwiązania kwestii, które omawialiśmy w Warszawie. Będziemy radzi przyjąć pana Glińskiego w Kijowie w każdym czasie” – powiedział.
Rozenko oświadczył, że oczekiwania Kijowa wobec Warszawy „nie są czymś niezwykłym”. „Prosimy jedynie o absolutnie taki sam stosunek do pamięci o ofiarach skomplikowanej historii ukraińsko-polskiej. Chcemy, by strona polska odnosiła się do Ukraińców, którzy są pochowani albo zginęli na terytoriach, które są dziś polskie, tak samo jak Ukraina odnosi się do grobów polskich obywateli, polskich żołnierzy na terytorium Ukrainy” – podkreślił ukraiński wicepremier.
Między Warszawą i Kijowem od wiosny 2017 r. trwa spór wokół zakazu poszukiwań i ekshumacji szczątków polskich ofiar wojen i konfliktów na terytorium Ukrainy, wprowadzonego przez ukraiński IPN. Zakaz został wydany po zdemontowaniu pomnika UPA w Hruszowicach na Podkarpaciu i wcześniejszych przypadkach niszczenia upamiętnień ukraińskich na terytorium Polski.
Podczas grudniowej wizyty prezydenta Andrzeja Dudy w Charkowie i jego rozmów z prezydentem Petrem Poroszenką ustalono, że uregulowaniem tej sytuacji zajmie się polsko-ukraińska komisja ds. historycznych z wicepremierami Rozenką i Glińskim na czele.
W lutym odbyło się w Warszawie spotkanie Glińskiego i Rozenki. MKiDN napisało następnie w komunikacie, że potrzebna jest kontynuacja rozmów w celu stworzenia warunków do prowadzenia prac poszukiwawczych i ekshumacyjnych oraz legalizacji upamiętnień na terytorium Ukrainy i Polski.
Po spotkaniu Kancelaria Prezydenta Andrzeja Dudy wyraziła "głębokie rozczarowanie wynikiem rozmów między wicepremierami Ukrainy i Polski".
Kancelaria premiera poinformowała, że premier Mateusz Morawiecki w trakcie rozmowy z prezydentem Ukrainy sprzeciwił się próbom niedającego się niczym uzasadnić zakazu władz ukraińskich prowadzenia poszukiwań, ekshumacji i godnego pochówku polskich ofiar.
28 marca w trakcie rozmowy telefonicznej z premierem Ukrainy Wołodymyrem Hrojsmanem premier Morawiecki powiedział, że liczy, iż Kijów uchyli moratorium na poszukiwanie i ekshumację szczątków polskich ofiar wojen i represji.
"W odpowiedzi premier Wołodymyr Hrojsman stwierdził, że powinniśmy wspólnie przeciwdziałać prowokacjom, wymierzonym w nasze wzajemne relacje" - informowała wówczas KPRM.
Z Kijowa Jarosław Junko (PAP)
jjk/ ndz/ mc/ mhr/
