W czwartek po godz. 9 na Zamku Królewskim rozpoczęła się uroczysta sesja Rady Warszawy z okazji 75. rocznicy wybuchu Powstania w Getcie Warszawskim. Tytuły honorowych obywateli stolicy otrzymają Halina Birenbaum, Krystyna Budnicka i Marian Turski.
Sesja rady miasta jest jednym z wielu wydarzeń, które mają upamiętnić powstanie, które rozpoczęło się 19 kwietnia 1943 r. Na ulicach Warszawy będą rozdawane papierowe żonkile, w uroczystościach państwowych weźmie udział m.in. prezydent Andrzej Duda, będą koncerty i spektakle.
Na początku marca br. Rada Warszawy zdecydowała, że w dniu rocznicy wybuchu Powstania w Getcie Warszawskim przeprowadzi uroczystą sesję, na której tytuły Honorowych Obywateli Warszawy otrzymają: polsko-izraelska pisarka ocalona z Holokaustu Halina Birenbaum; Krystyna Budnicka ze Stowarzyszenia Dzieci Holokaustu oraz historyk i dziennikarz żydowskiego pochodzenia, więzień KL Auschwitz Marian Turski.
W uroczystości na Zamku Królewskim biorą udział m.in.: prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz, jej zastępcy, stołeczni radni, przedstawiciele środowisk i fundacji żydowskich, przedstawiciele ambasady Niemiec, przybyła także ambasador Izraela Anna Azari, duchowni i parlamentarzyści.
O nadanie honorowego obywatelstwa Birenbaum i Budnickiej wnioskowała prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz. Wyróżnienie Turskiego było inicjatywą przewodniczącej Rady Warszawy Ewy Malinowskiej-Grupińskiej (PO). Radni w głosowaniu byli jednomyślni, swojego kandydata nie przedstawił klub PiS.
Malinowska-Grupińska mówiła na marcowej sesji PAP, że w tym roku zostaną wybrani kolejni honorowi obywatele, którym tytuły zostaną wręczone tradycyjnie 31 lipca na Zamku Królewskim, w przeddzień rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego - w Dniu Pamięci Warszawy.
Przyznanie tytułu honorowego obywatela Warszawy jest wyrazem najwyższego wyróżnienia i uznania dla zasług lub wybitnych osiągnięć obywateli polskich i cudzoziemców. Tradycja nadawania godności honorowego obywatela sięga w Warszawie 1918 r. Jako pierwszego uhonorowano w ten sposób Józefa Piłsudskiego.
Rada miasta nadawała tytuł w latach 1918-1929 osobom szczególnie zasłużonym dla stolicy. Tradycję wznowiono w 1992 r. Wyróżniona w ten sposób osoba otrzymuje akt nadania, odznakę i legitymację.
Powstanie w getcie warszawskim rozpoczęło się 19 kwietnia 1943 r. Było pierwszym miejskim powstaniem w okupowanej Europie, aktem o charakterze symbolicznym, zważywszy na nikłe szanse powodzenia. W nierównej, trwającej prawie miesiąc, walce słabo uzbrojeni bojownicy Żydowskiej Organizacji Bojowej oraz Żydowskiego Związku Wojskowego stawili opór żołnierzom z oddziałów SS, Wehrmachtu, Policji Bezpieczeństwa i formacji pomocniczych.
W tym czasie Niemcy zrównali getto z ziemią, metodycznie paląc dom po domu. 8 maja w schronie przy ul. Miłej 18 samobójstwo popełnił przywódca powstania Mordechaj Anielewicz wraz z grupą kilkudziesięciu żołnierzy. Nielicznym powstańcom udało się kanałami wydostać z płonącego getta. (PAP)
autor: Karol Kostrzewa
kos/ hgt/