Oznaczenie geodezyjnego środka Polski w Nowej Wsi koło Kutna. Fot. PAP/G. Michałowski
Geodeci z Honorowego Południka Krakowskiego granitowym cokołem oznaczyli w sobotę wyznaczony przez nich nowy geodezyjny środek Polski. Znajduje się on w miejscowości Nowa Wieś koło Kutna (Łódzkie), oddalonej o 16 km od uznawanego do tej pory za centralny punkt kraju Piątku.
"Piątek nigdy nie był geometrycznym środkiem Polski, co sugeruje napis na znajdującym się w tym mieście pomniku. Ta nazwa wprowadzała w błąd, o czym chcieliśmy tu poinformować. Piątek nie leży bowiem w połowie rozpiętości obszaru ze wschodu na zachód i z północy na południe naszego kraju. Jedynym punktem, który można było wybrać choćby na symboliczny środek w gminie Piątek jest tzw. centroid, czyli geodezyjny środek obszaru lądowego lub administracyjnego Polski" – tłumaczył w sobotę w tej miejscowości geodeta Mariusz Meus z Honorowego Południka Krakowskiego.
Według niego, uznając przed 50 laty Piątek centralnym punktem kraju nie uwzględniono morskich wód wewnętrznych i terytorialnych, wyznaczających faktyczne granice kraju na Bałtyku. "Jako pierwsi wzięliśmy to pod uwagę i zbadaliśmy pełną definicję obszaru. Okazało się, że centroid całkowitego obszaru naszego kraju, wypada w Nowej Wsi pod Kutnem. To według nas najbardziej wiarygodny środek Polski według wszystkich możliwych definicji" – wskazał Meus.
Koordynator akcji wyznaczającej lokalizację "geodezyjnego serca kraju" ogłosił, że wyniki obliczeń są już oficjalnie dostępne, a ich autorzy obecnie oczekują na ustosunkowanie się do nich urzędów państwowych. "Wiem, że prowadzą one swoje prace weryfikacyjne w tym temacie i na dniach oczekujemy ich oficjalnej odpowiedzi. Pracowaliśmy jednak na ich danych i nie spodziewamy się różnicy rzędu 16 kilometrów" – podkreślił geodeta.
Właśnie taka odległość dzieli bowiem Piątek od Nowej Wsi w powiecie kutnowskim, gdzie w sobotę symbolicznie oznaczono geodezyjny środek Polski. W ogródku prywatnej działki wkopano granitowy cokół. Na pamiątkowym słupie umieszczono współrzędne miejsca oraz napis: "Geodezyjne serce Polski – centroid terytorium RP. Wyznaczono z okazji 100-lecia Polski Niepodległej oraz Roku Polskiej Geografii". Wręczono certyfikaty m.in. właścicielom działki oraz władzom gminy Kutno.
Jak przyznają organizatorzy wydarzenia, w ten sposób zainicjowano projekt usypania w okolicy kopca pamięci obchodów 100-lecia Polski Niepodległej zwieńczonego pomnikiem ku czci Polskich geografów, geodetów i kartografów. Monument ma być hołdem za ich wkład w wyznaczenie granic Polski i należyte poznanie jej terytorium, jako jednego z fundamentów świadomości patriotycznej narodu polskiego.
Na oddanie tytułu geometrycznego środka Polski nie zgadzali się mieszkańcy Piątku, którzy w sobotę licznie zebrali się pod pomnikiem. Jak tłumaczyli, badacze nie przedstawili żadnego urzędowego dokumentu potwierdzającego nową lokalizację centralnego punktu Polski.
Naukowcy z Honorowego Południka Krakowskiego wyznaczyli również lokalizacje różnie definiowanych punktów centralnych Polski. Znajdują się one w woj. łódzkim oraz mazowieckim. Według nich Nowa Wieś to środek geodezyjny (centroid) biorąc pod uwagę terytorium całkowite kraju, ale w przypadku obszaru administracyjnego jest nim Balków w gminie Piątek, zaś uwzględniając obszar lądowy wypada on w Goślubie, również w gminie Piątek.
Z kolei środek geometryczny wypada w Mniszkach w pow. łęczyckim (terytorium całkowite) i Janowie (obszar administracyjny). Zlokalizowano także środek ortometryczny w Augustopolu oraz Jankowicach, czy miejsce przecięcia ortodrom łączących skrajne punkty Polski wypadające w Lesznie w okolicach Nowego Dworu Maz. i w Kamieniu. (PAP)
autor: Bartłomiej Pawlak
bap/ par/
