Księga Henrykowska zaprezentowana w Sali Dębowej klasztornego opactwa cysterskiego w Henrykowie. Fot. PAP/M. Kulczyński
Replika powstałej w drugiej połowie XIII w. Księgi Henrykowskiej, wpisanej na listę UNESCO „Pamięć Świata” została udostępniona zwiedzającym Opactwo Cysterskie w Henrykowie (Dolnośląskie). W czwartek otwarto też wyremontowane średniowieczne most i śluzę należące do Opactwa.
Księga Henrykowska to powstała w drugiej połowie XIII w. kronika opactwa cystersów w Henrykowie na Dolnym Śląsku - spisana po łacinie, jednak w jej treści znajduje się zdanie uważane za najstarsze zapisane w języku polskim: "Day ut ia pobrusa, a ti poziwai", które w transkrypcji można zapisać: "Daj, ać ja pobruszę, a ty poczywaj". Miał tak się zwrócić osiadły na Dolnym Śląsku czeski rycerz Boguchwał do swej żony, gdy ta mełła ziarno na ręcznych żarnach.
Oryginalna Księga Henrykowska jest przechowywana w Muzeum Archidiecezjalnym we Wrocławiu - 9 października 2015 r. została wpisana na Światową Listę Programu UNESCO "Pamięć Świata".
"Niemiecki mnich, który jest autorem tego dzieła, w łacińskiej kronice wkłada w usta czeskiego rycerza pierwsze zdanie wypowiedziane w języku polskim i to zdanie rycerz kieruje do swojej żony Polki. To pokazuje jaki klimat panował wtedy na Śląsku, ukazuje wielokulturowość i bogactwo tego miejsca" – powiedział w czwartek rzecznik archidiecezji wrocławskiej ks. Rafał Kowalski. W uroczystości uczestniczył także metropolita wrocławski abp Józef Kupny.
Jak wyjaśnił rzecznik, początki opactwa henrykowskiego sięgają 1222 roku. W 1810 r. Klasztor uległ sekularyzacji, a jego pomieszczenia przejęła rodzina książąt sasko-weimarskich, wtedy też je przebudowano.
"Po wojnie to miejsce zostało przejęte przez władze PRL-u, stworzono tutaj Państwowe Gospodarstwo Rolne, tutaj także funkcjonowało Technikum Hodowli Roślin i Nasiennictwa. W 1990 roku obiekt został zwrócony Archidiecezji Wrocławskiej i od tego czasu trwają różnego rodzaju prace, aby znowu przywrócić temu miejscu pierwotny blask, żeby uczynić to miejsce otwartym dla turystów, gdyż nie warto takich miejsc czynić niedostępnymi" - powiedział ks. Kowalski.
Replika zabytkowej Księgi Henrykowskiej jest eksponowana w Sali Dębowej Opactwa. Jak wyjaśnił ks. Kowalski, niezbędne było zapewnienie jej odpowiednich warunków - gabloty, temperatury pomieszczenia i nowego systemu przeciwpożarowego.
W czwartek otwarto też wyremontowany średniowieczny most kamienny, stanowiący reprezentacyjny wjazd na teren Opactwa oraz śluzę klasztorną. Prace remontowe trwały trzy lata - były sfinansowane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, PGE Polską Grupę Energetyczną i Archidiecezję. Łącznie, na ten etap prac remontowych wydano 3 mln zł.
"Współfinansowanie tak istotnych inicjatyw dla polskiego dziedzictwa narodowego, jak prace konserwatorskie miejsca ekspozycji księgi, uznajemy za nieodłączną cześć naszej misji" – powiedział prezes zarządu PGE Henryk Baranowski. (PAP)
autor: Agata Tomczyńska
ato/ pat/
