Rosyjski biolog Żores Miedwiediew, który w latach 70. wyemigrował do Wielkiej Brytanii i został pozbawiony obywatelstwa przez władze ZSRR, zmarł w czwartek w Londynie w wieku 93 lat. O jego śmierci poinformował w piątek jego brat, historyk Roj Miedwiediew.
Jak przekazały media w Rosji, przyczyną śmierci był atak serca.
Żores Miedwiediew urodził się 14 listopada 1925 roku w Tbilisi. Specjalizował się w problematyce biochemicznych mechanizmów starzenia się i jego prace na ten temat zyskały międzynarodowy rozgłos. W 1969 roku wydał na Zachodzie książkę o historii genetyki w ZSRR w czasach stalinowskich. Praca ta ukazała się także w ZSRR w drugim obiegu. Miedwiediew został zwolniony z pracy w jednym z instytutów Akademii Nauk Medycznych ZSRR i zabroniono mu wyjazdu za granicę.
W dwóch książkach, napisanych w latach 1968 i 1970 i wydanych na Zachodzie, a w ZSRR krążących wśród naukowców, Miedwiediew krytykował ograniczanie w ZSRR współpracy zagranicznej i wyjazdów oraz kontrolowanie korespondencji. W 1970 roku został przymusowo umieszczony w szpitalu psychiatrycznym i spędził tam trzy tygodnie. Jego zwolnienia domagali się najwybitniejsi rosyjscy naukowcy i pisarze: Piotr Kapica, Andriej Sacharow, Aleksandr Twardowski i Aleksandr Sołżenicyn.
W 1973 roku Miedwiediew wyjechał do Londynu na zaproszenie Narodowego Instytutu Badań Medycznych. Zdecydował się pozostać w Wielkiej Brytanii. W ZSRR władze zarzuciły mu działalność antyradziecką i pozbawiły go obywatelstwa. Przywrócił mu je w 1990 roku ówczesny prezydent ZSRR Michaił Gorbaczow.
W londyńskim Instytucie Badań Medycznych naukowiec pracował aż do emerytury w 1991 roku. Jak przekazał jego brat, był aktywny do ostatnich dni; pracował nad nową książką i napisał jej dziesięć rozdziałów. Ogółem dorobek naukowy Żoresa Miedwiediewa obejmuje około 170 prac. Był laureatem kilku nagród międzynarodowych.
Jego brat Roj Miedwiediew jest historykiem i publicystą specjalizującym się w dziejach Rosji XX wieku.
Z Moskwy Anna Wróbel (PAP)
awl/ ndz/ kar/