90 lat temu, 9 marca 1934 r., we wsi Kłuszyno w obwodzie smoleńskim w Rosji urodził się przyszły kosmonauta Jurij Aleksiejewicz Gagarin. Lotnik Kosmonauta ZSRS stał się postacią sztandarową, żywym dowodem "triumfu komunizmu na Ziemi i w kosmosie". Zginął w katastrofie lotniczej. Śledztwo w sprawie przyczyn pozostało niezakończone.
Nawoływanie do wojny napastniczej przeciwko Polsce, pochwalanie agresji Rosji na Ukrainę i propagowanie ideologii komunistycznej – taki zarzut usłyszał rolnik, który podczas wtorkowego protestu w Gorzyczkach (Śląskie) zatknął flagę ZSRS i zawiesił transparent adresowany do Putina.
Na wileńskim cmentarzu na Antokolu zakończono demontaż zespołu memorialnego żołnierzy sowieckich. W tym tygodniu usunięto tzw. wieczny ogień oraz postument, na którym znajdowały się sześciometrowe rzeźby, zdemontowane w 2022 roku – poinformowały władze stolicy Litwy.
21 stycznia 1924 r. w Gorkach pod Moskwą zmarł Włodzimierz Lenin, właściwie Władimir Iljicz Uljanow, założyciel partii bolszewickiej, organizator i pierwszy przywódca totalitarnego państwa sowieckiego. Jego kult był ważnym elementem ideologii komunistycznej przez ponad 70 lat.
13 stycznia 1944 r. rozpoczęła działalność „Specjalna komisja ds. ustalenia i przeprowadzenia śledztwa okoliczności rozstrzelania w lesie katyńskim polskich jeńców wojennych przez niemiecko-faszystowskich najeźdźców” – tzw. komisja Burdenki. Jej celem było „udowodnienie”, że zbrodni katyńskiej dokonali Niemcy.
Rosyjski aktor filmowy i teatralny Jurij Sołomin zmarł w wieku 88 lat - podało w czwartek Radio Swoboda. Popularność przyniosła mu rola w serialu telewizyjnym "Adiutant jego ekscelencji" z 1969 roku, a światową sławę - udział w filmie "Dersu Uzała" Akiry Kurosawy.
80 lat temu, 12 października 1943 r., pod Lenino (ob. Białoruś) rozpoczęła się wyjątkowo krwawa bitwa pozycyjna, zakończoną klęską armii sowieckiej. „Była też wyjątkowym kłamstwem komunistycznej propagandy” – powiedział PAP historyk z Wojskowego Biura Historycznego dr Kamil Anduła.
80 lat temu, 15 lipca 1943 r., żołnierze 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki złożyli przysięgę, w której była mowa o wiernej służbie ojczyźnie i dochowaniu wierności ZSRS. Uroczystość w Sielcach nad Oką była propagandowym spektaklem maskującym prawdziwe cele tej formacji.
Od lat twórcy kultury bardzo mocno interesują się wydarzeniami z końca kwietnia 1986 r. i ich następstwami. Wystarczy wspomnieć książki laureatki Nagrody Nobla Swietłany Aleksijewicz, gry komputerowe z serii „Stalker” czy serial „Czarnobyl” na jednej z platform streamingowych. Zwłaszcza ten ostatni na nowo wzbudził zainteresowanie wypadkami w czarnobylskiej elektrowni atomowej.
Zbrodnie sowieckie nie spotkały się z należytym potępieniem, jak nazizm, a agresja Rosji na Ukrainę jest m.in. nawrotem sowieckiego systemu totalitarnego – oznajmiła w środę przewodnicząca litewskiego Sejmu podczas obchodów Dnia Żałoby i Nadziei, który upamiętnia początek masowych wywózek Litwinów i Polaków na Syberię.