Działacz niepodległościowy, historyk wojskowości, generał brygady Wojska Polskiego, szef Wojskowego Biura Historycznego. Jest autorem m.in. takich prac jak „Niemieckie plany organizacji Wojska Polskiego w czasie wojny”, „Polskie plany mobilizacyjne przed wojną światową”, „Początki Związku Walki Czynnej” czy „Działania zaczepne 3 armii na Ukrainie”.
Julian Stachiewicz urodził się 26 lipca 1890 r. we Lwowie. Był synem laryngologa Teofila Stachiewicza i Anieli z domu Kirchmayer. W 1900 r. rozpoczął naukę w lwowskim V Gimnazjum, gdzie założył kółko samokształcenia im. Zygmunta Wróblewskiego. Pod jego redakcją w 1907 r. wyszło siedem numerów dwutygodnika „Próby”. Aktywnie działał również w młodzieżowej organizacji niepodległościowej „Promień”. W 1908 r. zdał maturę i rozpoczął studia geologiczne na Wydziale Filozoficznym lwowskiego uniwersytetu.
Stachiewicz w Związku Walki Czynnej
Na studiach zaangażował się w działalność akademickiego stowarzyszenia „Życie”, a w listopadzie 1909 r. został wprowadzony do Związku Walki Czynnej. W szkole wojskowej ZWC w latach 1909–1910 ukończył kurs podoficerski i niższy oficerski.
W marcu 1911 r. na polecenie kierownictwa ZWC przeniósł się do Krakowa, gdzie kontynuował studia geologiczne na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Uczestniczył w pracach akademickiego stowarzyszenia filareckiego „Promień” oraz Unii Stowarzyszeń Młodzieży Postępowo-Niepodległościowych. Studiów jednak nie ukończył, ponieważ zaangażował się w działalność Związku Strzeleckiego. Zetknął się z Józefem Piłsudskim, który wywarł na niego duży wpływ. Był m.in. członkiem regulaminowej komisji wydawniczej Związków i Drużyn Strzeleckich, opracowywał także, razem z Januszem Gąsiorowskim, regulaminy wojskowe i instrukcje.
Stachiewicz w czasie I wojny światowej
W czasie I wojny światowej walczył w Legionach Polskich, był także zaangażowany w działalność Polskiej Organizacji Wojskowej. Uczestniczył m.in. w krwawych walkach pod Kostiuchnówką w lipcu 1916 r. W listopadzie 1918 r. dowodząc „Grupą San”, został wysłany do Przemyśla na czele oddziału, który miał odbić miasto z rąk Ukraińców. W styczniu 1919 r. został oddelegowany do Wielopolski. Stachiewicz współtworzył również m.in. plan operacji kijowskiej. 1 lipca 1923 r. otrzymał awans na stopień generała brygady.
Stachiewicz jako szefa Biura Historycznego Sztabu Generalnego
Gen. Stachiewicz łączył działalność wojskową z naukową, jednocześnie walcząc z chorobą, jaką była gruźlica. Od lipca 1923 do stycznia 1925 r. pełnił funkcję szefa Biura Historycznego Sztabu Generalnego. Z jego inicjatywy powołano Towarzystwo Badania Historii Obrony Lwowa i Województw Południowo-Wschodnich, a także „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. Był współtwórcą Instytutu Badań Najnowszej Historii Polski. W latach dwudziestych współpracował też z marszałkiem Piłsudskim przy pisaniu „Roku 1920” . Działał w Towarzystwie Wiedzy Wojskowej.
Publikacje Stachiewicza
Wydał m.in. „Wskazówki metodologiczne do studiów historyczno-wojskowych”. Zainicjował powstanie „Encyklopedii wojskowości” oraz prac dotyczących historii I wojny światowej. W 1930 r. razem z Wacławem Lipińskim zebrał i opracował wspomnienia byłych żołnierzy POW zatytułowane „Polska Organizacja Wojskowa. Szkice i wspomnienia”. Z jego inicjatywy również światło dzienne ujrzała praca „Pisma – mowy – rozkazy” Piłsudskiego. Pod redakcją Stachiewicza ukazał się też dwutomowy zbiór wspomnień „Za kratami więzień i drutami obozów”. W setną rocznicę wybuchu Powstania Listopadowego Stachiewicz podjął się pracy „Źródła do wojny polsko-rosyjskiej 1830–1831”. Sprawował także w 1930 r. funkcję przewodniczącego Głównej Rady Programowej Polskiego Radia.
Gen. Julian Stachiewicz zmarł na gruźlicę 20 września 1934 r. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.
