Moneta okolicznościowa z serii „Odkryj Polskę” - „Brama Żuraw w Gdańsku”. Źródło: NBP
NBP wprowadził do obiegu monetę okolicznościową z serii „Odkryj Polskę” - „Brama Żuraw w Gdańsku” - poinformował w piątkowym komunikacie Bank.
Rewers wprowadzonej do obiegu przez NBP okolicznościowej monety przedstawia Bramę Żuraw widoczną z prawego brzegu rzeki Motławy oraz herb Gdańska w postaci dwóch krzyży i korony - czytamy w komunikacie NBP. Okolicznościowa pięciozłotowa moneta w standardzie obiegowym została wyemitowana w nakładzie do miliona sztuk.
"Monetę można zamienić według wartości nominalnej w Oddziałach Okręgowych NBP" - poinformowano.
"Narodowy Bank Polski emisję serii +Odkryj Polskę+ rozpoczął w 2014 r. Ma ona przybliżać miejsca i zdarzenia ważne dla naszego kraju" - napisano.
NBP dodał, iż "monety emitowane w tej serii mają parametry techniczne standardowych monet obiegowych o nominale 5 zł. Moneta +Brama Żuraw w Gdańsku+ jest trzynastym tematem w serii".
Cytowany w komunikacie ks. prof. dr hab. Wojciech Zawadzki przybliżając historię widocznej na awersie monety Bramy Żuraw przypomniał, że "Gdańsk od początku swego istnienia rozwijał się gospodarczo dzięki morskiej i rzecznej wymianie handlowej".
Jak przypomniał, "[…] dokumenty archiwalne potwierdzają istnienie w 1363 r. w ciągu wschodnich murów miejskich umocnionej drewnianej bramy, która spłonęła w 1442 r. W 1444 r. zbudowano w tym samym miejscu murowaną budowlę w stylu flamandzkim, pełniącą funkcję dźwigu portowego. Nazwa tej bramy pochodzi od blaszanego wiatrowskazu w kształcie żurawia, umieszczonego na jej szczycie".
Zawadzki dodał, że "w XVIII w. Żuraw przestał pełnić funkcję dźwigu portowego, ale był jeszcze wykorzystywany do stawiania masztów na statkach wiślanych ruszających w powrotny rejs w górę Wisły. Potem służył do wynurzania ruf statków z napędem mechanicznym oraz do remontów śrub i sterów okrętowych. W XIX w. gdański port intensywnie rozbudowywał się w nowym miejscu i Żuraw przestał być potrzebny".
"Podczas działań wojennych w 1945 r. spłonęła drewniana konstrukcja Żurawia, a ceglane baszty uległy zniszczeniu. Mury bramy odbudowano w latach 1957–1959, a drewnianą konstrukcję dźwigu zrekonstruowano w latach 1963–1965" - wyjaśnił. Jak wskazał Zawadzki, "od 1977 r. zabytek jest oddziałem Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku. Gdański Żuraw jest największym i najstarszym z zachowanych dźwigów portowych średniowiecznej Europy". (PAP)
mfr/ drag/
