Aplikację umożliwiającą zwiedzającym interakcję z dziełem sztuki wprowadziło IBM w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. Aplikacja wykorzystując sztuczną inteligencję pozwala na prowadzenie dialogu z obrazem „Raj” Michaela Willmanna, który jest częścią wystawy czasowej muzeum.
Aplikacja jest zwieńczeniem trwającej ponad rok współpracy zespołu IBM ze specjalistami i historykami sztuki Muzeum Narodowego we Wrocławiu oraz wykładowcami i studentami wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Na poniedziałkowej konferencji prasowej dyrektor generalny IBM Polska i Kraje Bałtyckie Jarosław Szymczuk, powiedział, że koncern stworzył pionierskie w Polsce rozwiązanie, które łączy sztukę barokową z najnowocześniejszą technologią sztucznej inteligencji.
„Doświadczając malarstwa w muzeum, każdy z nas chciałby dowiedzieć się jak najwięcej, a niekoniecznie ma zawsze czas i jest w stanie się do tego przygotować. Rozwiązanie sztucznej inteligencji to tak naprawdę wizja przyszłości, która do nas zawitała już dzisiaj” – podkreślił Szymczuk.
Jak wyjaśnił, aplikacja CoArt wykorzystuje chmurę obliczeniową IBM, w ramach której działa platforma sztucznej inteligencji Watson. Zwiedzający wrocławskie muzeum mogą skorzystać ze smartfona z zestawem słuchawkowym, na którym zainstalowano aplikację, aby móc zadawać w języku polskim pytania dotyczące obrazu „Raj” Willmanna i również w tym języku uzyskać odpowiedz.
Dyrektor zwrócił uwagę, że uruchomienie aplikacji zostało poprzedzone kilkumiesięcznym procesem uczenia sztucznej inteligencji, aby odpowiedzi udzielane na swobodnie zadawane pytania miały sens i były merytoryczne. „W pierwszej kolejności obraz został poddany analizie przez specjalistów, naukowców z Muzeum Narodowego i Akademii Sztuk Pięknych w celu zbudowania bazy wiedzy, która następnie wykorzystywana jest przez rozwiązanie sztucznej inteligencji. Ta baza danych pozwala na to, żeby prowadzić pewnego rodzaju dialog z obrazem” – wyjaśnił.
Dodał, że system posiada zdolność uczenia się. Każdy dialog ze zwiedzającym jest dla niego dodatkowym doświadczeniem, które umożliwia udzielanie odpowiedzi na nowe pytania.
Wrocławskie muzeum jest jednym z kilku na świecie, a pierwszym w Polsce, w którym wykorzystano aplikację dostępu do sztuki opierającą się na sztucznej inteligencji.
Dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu Piotr Oszczanowski wyjaśnił, że wybór padł na obraz „Raj” Willmanna, gdyż jest to dzieło szczególne, które powstało w drugiej połowie XVII wieku dla klasztoru w Lubiążu. „Dzięki współpracy IBM, a Muzeum Narodowym we Wrocławiu obraz Willmanna może być doskonałej interpretowany, rozumiany i przez to podziwiany” – ocenił.
„Od początku zależało nam na tym, aby sztuka dawna została zaprezentowana, pokazana i wytłumaczona narzędziami, jakimi dysponuje wiek XXI” – podkreślił dyrektor muzeum.
Obecny na konferencji prasowej minister cyfryzacji Marek Zagórski zwrócił uwagę, że ostatnie lata pokazują, że informatyzacja, cyfryzacja i kultura idą ze sobą w parze. „Bardzo ważnym zadaniem realizowanym przez rząd i instytucje kultury jest digitalizacja zasobów kultury i w tym sensie te światy się ze sobą bardzo mocno łączą. Pozwalają na udostepnienie na jak największą skalę zasobów kultury, jakie w Polsce są zgromadzone” – wskazał.
Zdaniem Zagórskiego, udział nowoczesnych technologii, zwłaszcza tych najbardziej zaawansowanych jak sztuczna inteligencja w misji propagowania i rozumienia kultury i sztuki jest czymś wyjątkowym.
„Cieszę się, że coś takiego w Polsce, w miejscu bardzo ważnym, jakim jest Muzeum Sztuki Współczesnej, się w tej chwili dzieje. Mam nadzieję, że jest to dopiero początek odkrywania w ten sposób świata sztuki polskiej zgromadzonej w naszych zasobach” – powiedział minister.
Wystawa „Willmann. Opus magnum” prezentowana jest od 22 grudnia w Pawilonie Czterech Kopuł, Muzeum Sztuki Współczesnej, które jest oddziałem Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Obraz „Raj” jest jednym z blisko 100 dzieł pokazywanych na tej ekspozycji. Dzieła Willmanna, określanego mianem śląskiego Rembrandta, wypożyczono z licznych kościołów, klasztorów oraz kolekcji muzealnych. Z aplikacji CoArt zwiedzający będą mogli skorzystać do końca trwania wystawy, czyli do 26 kwietnia. (PAP)
autorka: Agata Tomczyńska
ato/ pat/