Jedna z najstarszych drużyn harcerskich w Polsce - Czarna Trzynastka, obchodzi jubileusz 100-lecia istnienia. Obchody rozpoczną się w sobotę o 15.13 pod Barbakanem, skąd harcerze i weterani wyruszą pod kościół św. Floriana, gdzie zostanie odsłonięta tablica upamiętniająca jej założycieli.
Drużyna powstała w roku 1917, na bazie zastępu "Czarne Wilki”, stworzonego dwa lata wcześniej przez legendę polskiego harcerstwa, Józefa Grzesiaka - "Czarnego". Pierwsi harcerze "13-tki" brali udział w końcowej fazie I wojny światowej, a w listopadzie 1918 rozbrajali w Krakowie żołnierzy austriackich.
"Próbujemy się adaptować do współczesnych czasów - wychowujemy harcerzy z myślą o przyszłości, a naszym hasłem są słowa +Przebojem w świat+, zaczerpnięte z hymnu drużyny, napisanego w roku 1931 przez Stanisława Stanka" - powiedziała PAP komendantka szczepu, Bernadetta Grzywacz.
Czarna Trzynastka liczy dziś 120 zuchów i harcerzy, w wieku od ośmiu do dwudziestu kilku lat; działa w centrum Krakowa oraz poza jego granicami – w Witkowicach.
"Nestorzy od lat pomagają młodym w działaniach logistycznych i służą im radą, a robią to niejako z +drugiego szeregu+ - nie ingerując w samodzielne działania młodych harcerzy. Ta więź pokoleniowa była odczuwana szczególnie mocno przy okazji organizowania jubileuszu" - dodała Bernadetta Grzywacz.
Z okazji 100-lecia Czarnej Trzynastki Krakowskiej, Poczta Polska wydała specjalny, okolicznościowy znaczek pocztowy.
"W latach 70-tych, jako zuch, przed jedną z uroczystych defilad pobrudziłem białe rękawiczki - stanowiące wyposażenie munduru i komendant wyrzucił mnie z apelu. To obrazuje jak wielki był wówczas - w tych najstarszych drużynach harcerskich - szacunek dla munduru i reżim, oraz jakie panowały tam przedwojenne wzorce" - powiedział PAP wieloletni harcerz tej drużyny, Mariusz Suss.
"13-tka" powstała 17 lutego 1917 roku, jako 13 Krakowska Drużyna Skautowa, na bazie istniejącego od roku 1915 zastępu "Czarne Wilki". Jej założyciel - harcmistrz Józef Grzesiak (pseudonim "Czarny") - żołnierz AK, sybirak i działacz niepodległościowy, powołał ją do życia pod wpływem spotkania ze skautami.
W jesieni 1918 roku członkowie drużyny rozbrajali żołnierzy austriackich, a po roku 1939 walczyli na frontach II Wojny Światowej, zaangażowani w działalność Szarych Szeregów. Harcmistrz Józef Grzesiak założył bliźiaczą "13-tkę" także w Wilnie, a po powrocie z Syberii - w Trójmieście.
Po wojnie drużyna odrodziła się w 1956 r. - po reaktywacji w PRL-u rozwiązanego w roku 1951 harcerstwa. Do dziś drużyna zachowuje przedwojenne tradycje i metodyki wychowywania młodzieży; działa w strukturach Związku Harcerstwa Rzeczpospolitej. (PAP)
Grzegorz Kościński
gkos/ jw/