Zakończyła się restauracja najstarszego zabytku Lublina, XIII-wiecznego donżonu, czyli wieży Zamku Lubelskiego. Na szczycie donżonu zbudowano taras widokowy, który ma być turystyczną atrakcją. Obecna zabudowa Zamku Lubelskiego, obecnie siedziby Muzeum Lubelskiego, pochodzi w większości z XIX w. Z wcześniejszego okresu zachowała się gotycka kaplica Św. Trójcy z XIV w. oraz wieża - donżon z XIII w.
„Remont polegał na konserwacji, głównie zewnętrznej elewacji wieży. Wymieniono zdegradowane cegły i kamienie. Około 2 tys. cegieł wymienionych zostało na nowe, wykonane na specjalne zamówienie, o wymiarach takich jakie miały cegły XIII-wieczne” – powiedział w piątek dziennikarzom dyrektor Muzeum Lubelskiego Zygmunt Nasalski.
Wewnątrz wieży wykonano nową instalację elektryczną. Oświetlono i przystosowano do ruchu zwiedzających spiralną klatkę schodową biegnącą w murach donżonu.
Szczyt donżonu przykryty został żelbetową platformą widokową. Dobrze widać z niej panoramę lubelskiego Starego Miasta, a także niektóre nowe dzielnice. Od wtorku platforma będzie dostępna dla zwiedzających. Będzie tam można wchodzić w grupach nie większych niż 15 osób. Ograniczenia w liczbie zwiedzających wynikają przepisów przeciwpożarowych – wyjaśnił Nasalski.
Wzniesiony w stylu romańskim donżon ma kształt walca o wysokości 30 metrów i średnicy 15 metrów. Jego mury o grubości 3,5 metra w dolnej część zbudowane zostały z kamienia wapiennego, a w górnej - z cegły. Wieża ma cztery kondygnacje, w tym jedną podziemną. Nie wiadomo, kto był fundatorem lubelskiego donżonu.
Początkowo wieża, jako element zamku, pełniła funkcje obronne przede wszystkim przed najazdami Litwinów. „Około 50 km od Lublina przebiegała w średniowieczu granica polsko-litewska i zanim doszło do unii Polski z Litwą, tereny te były narażone na najazdy Litwinów” – opowiadał Nasalski.
Później wieża była więzieniem dla szlachty. Podczas badań odkryto i zakonserwowano napisy wyskrobane na ceglanych murach na początku XVII w. przez więzionych tu ludzi. W XIX w. na starych fundamentach Zamku zbudowano nowoczesne więzienie. W tym czasie obniżono też wieżę, która była pierwotnie wyższa. Funkcję więzienia Zamek Lubelski pełnił aż do 1954 r.
W odremontowanym donżonie jeszcze w tym roku otwarta ma być wystawa poświęcona więźniom Zamku od czasu Wiosny Ludów po lata stalinowskie. Będzie tu też wystawa ukazująca najdawniejsze ślady osadnictwa na terenie Lublina.
Remont donżonu kosztował około 1,3 mln zł. Był częścią szerzej zakrojonych prac renowacyjnych Zamku Lubelskiego, które mają zakończyć się do końca tego roku. Ich łączny koszt sięgnie około 14 mln zł, w większości sfinansowane zostaną z funduszy unijnych. (PAP)
kop/ ls/