
Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny na swoje 70-lecie zaprasza we wrześniu do warszawskiego Kina Iluzjon na 20. edycję Święta Niemego Kina z muzyką na żywo. Bilety są już w sprzedaży.
Święto Niemego Kina „Mamy na Ciebie OKO” odbędzie się 17-21 września 2025 r. Bilety można już kupować online i w kasie Kina Iluzjon.
Będzie to 20. edycja pokazów arcydzieł niemego kina po restauracji cyfrowej z wykonywaną na żywo współczesną muzyką w specjalnie przygotowanych aranżacjach, improwizacjach, a nawet prapremierowych wykonaniach kompozycji przygotowanych na seans. W tym roku wystąpią m.in. Bastarda, Hania Derej, T’ien Lai, kIRk.
W ubiegłym roku pokazy Kina Iluzjon obejrzało ponad 2 tys. widzów.
W tym roku organizator – Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny (FINA) – przygotował ponad 20 pokazów filmów pełno- i krótkometrażowych, fabularnych, dokumentalnych. Dyrektor FINA Tomasz Kolankiewicz w przesłanym PAP komunikacie zapowiada: „Część filmów to dzieła po restauracji cyfrowej, część – prezentowane z taśmy 35 mm, których pokaz w Kinie Iluzjon będzie jedyną szansą zapoznania się z zapomnianymi skarbami z naszego archiwum. Tym, co pozostaje wspólne, i być może też najbardziej zaskakujące, jest jedno: te przeszło już stuletnie dzieła zachowały niezwykłą świeżość zarówno formalnie, jak i w swojej strefie znaczeniowej”.
Tegoroczną edycję ŚNK otworzy 18 września film „Algol – tragedia władzy” (1920) w reżyserii Hansa Werckmeistera. To przykład wczesnego niemieckiego ekspresjonizmu opowiadający o zastąpieniu ciężkiej pracy w kopalni kosmiczną „czystą” mocą. Oprawę muzyczną przygotuje zespół T’ien Lai (Kuba Ziołek i Łukasz Jędrzejczak) wspólnie z gościem specjalnym.
Na publiczność ŚNK czeka też mroczny, wielkomiejski świat filmów Fritza Langa i tytułowy „Doktor Mabuse” (1922), jedna z najbardziej ikonicznych i demonicznych postaci kina. To ekranizacja sensacyjnej powieści Norberta Jacques’a, uznawana za jedno z największych osiągnięć kina niemego i pierwowzór filmu kryminalnego. Podczas minimaratonu, obejmującego dwie pierwsze części serii, widzowie będą śledzić, jak doktor Mabuse (Rudolf Klein-Rogge), za dnia szanowany psychoanalityk, za pomocą swojej pozycji, hipnozy i fantastycznych wynalazków dokonuje wyrafinowanych przestępstw. Do „Doktora Mabuse” zagrają Julek Ploski, Kosmonauci (Miłosz Pieczonka, Bartłomiej Lucjan, Tymon Kosma i Jan Pieniążek), kIRk (Olgierd Dokalski, Paweł Bartnik, Stanisław Matys) i Bastarda (Michał Górczynski, Paweł Szamburski, Tomasz Pokrzywiński).
Inna propozycja ŚNK to uznawany za pierwszy pełnometrażowy film science fiction duński „Statek niebiański” (1918) Holgera-Madsena („Himmelskibet”, znany pod ang. tytułem „A Trip to Mars”). Jego bohaterowie w epoce niepewności i transformacji światowego porządku w technologii upatrywali ratunku, a w Marsie widzieli kierunek ucieczki do raju. „Ten zaskakujący film o pacyfizmie, weganizmie, emancypacji, o marzeniu o budowie lepszego i bardziej sprawiedliwego społeczeństwa to intrygująca propozycja nie tylko dla widzów śledzących historyczny drugi lot Polaka w kosmos i pierwszą polską misję na stacji kosmicznej” – poinformowali organizatorzy. Wyprawie statkiem niebiańskim na Marsa będzie towarzyszyła muzyka Hanny Derej.
Jak podkreśliła cytowana w informacji dyrektor programowa ŚNK Elżbieta Wysocka, punktem wyjścia do programu 20. edycji był Kazimierz Prószyński – największy polski wynalazca technik filmowych, którego 150. rocznica urodzin przypada w tym roku. „Jego pomysły i wynalazki stały się dla nas inspiracją, by tegoroczna edycja stała się opowieścią o naszej relacji z technologią oraz jej władzy nad naszymi umysłami i wyobraźnią. Dlatego wybierając filmy na 20. Święto Niemego Kina, oprócz ich atrakcyjności wizualnej, chciałam pokazać, że nasze współczesne marzenia, emocje i lęki związane z nowymi technologiami nie są niczym nowym – dzielimy je z naszymi prapradziadkami i praprababkami. Pokażemy najbardziej eksperymentalny okres w historii kinematografii, w którym badanie granic technicznych filmu było normą” – wyjaśniła Wysocka.
FINA zapowiedziała propozycje dla publiczności w każdym wieku, szczegóły na stronie: https://www.iluzjon.fn.org.pl/cykle/info/1856/20-święto-niemego-k
wus/ dki/