Źródło: organizator
Pasja według św. Łukasza, skomponowana przez Krzysztofa Pendereckiego, uznana za arcydzieło muzyki XX wieku, zostanie wykonana w ramach Festiwalu Eufonie w warszawskiej Filharmonii Narodowej 28 listopada.
Pasję skomponował Krzysztof Penderecki dla uczczenia 700-lecia katedry w Münsterze, gdzie, została wykonana po raz pierwszy 30 marca 1966 r. Niemal od razu wzbudziła wielki podziw słuchaczy oraz wysokie oceny świata muzycznego i sposób naturalny wpisała się w kanon arcydzieł muzyki naszych czasów.
„Pasja wg św. Łukasza” - pierwsza rozbudowana forma w twórczości Pendereckiego stanowiła punkt zwrotny w karierze artysty. „Nie zdawałem sobie sprawy, na co się porywam” – powiedział kompozytor w wywiadzie dla PAP, udzielonym z okazji 50-lecia powstania Pasji. „Przez rok zbierałem materiały, ale zbliżał się termin pierwszego wykonania. Byłem pod presją czasu. Dokładnie to pamiętam, ponieważ wzięliśmy ślub z Elżbietą 18 grudnia. Nie miałem mieszkania, wynajmowałem pokój w hotelu. Pojechaliśmy więc do domu pracy twórczej ZAIKS-u w Krynicy i tam na małym stoliku śniadaniowym, od którego partytura była dwa razy większa, pisałem Pasję”.
„Choć powstała w specyficznym kontekście milenium chrześcijaństwa w komunistycznej Polsce, wyrasta ponad polityczne okoliczności, kierując się ku uniwersalnym pytaniom. To monumentalny dramat dźwiękowy, w którym Penderecki – mistrz misternie tkanych obrazów muzycznych – ukazał cierpienie i kondycję człowieka, tworząc poruszający portret ludzkiej natury” – zaznaczono w programie festiwalu.
„Punktem wyjścia utworu stały się słowa Ewangelii według świętego Łukasza ukazujące mękę i śmierć Chrystusa – między Ogrójcem a Golgotą – dopełnione i skomentowane przez frazy wyjęte z psalmów i pieśni” – charakteryzował dzieło muzykolog Mieczysław Tomaszewski.(…) „W dwu aktach i dziesięciu scenach wyraził wszystko to w sposób, który sprawia, że przy dobrym wykonaniu stajemy się wprost uczestnikami ewangelicznej opowieści”.
„Chodziło mi o to – wyjaśniał sam kompozytor – aby nikt nie stał z boku. Każdy może być wciągnięty przez ów tłum pasyjny, rzeszę, która domaga się ukrzyżowania Chrystusa, podobnie jak każdego dotyczy Odkupienie”.
W „Pasji” od początku doceniano oryginalną kolorystykę dźwiękową, często wykorzystującą niekonwencjonalne techniki artykulacji (np. stukanie w denko instrumentów smyczkowych, co zresztą niekiedy oburzało innych muzyków). Taka technika kompozytorska otrzymała miano sonoryzmu.
Orkiestrę Filharmonii im. Karola Szymanowskiego w Krakowie poprowadzi maestro Maciej Tworek. Wystąpią także Chór Chłopięcy Filharmonii Krakowskiej oraz Ukraiński Chór Chłopięcy i Dziewczęcy Filharmonii Krakowskiej.
W gronie solistów będą: sopranistka Iwona Hossa; Mariusz Godlewaki – bas; Artur Janda – bas; aktor Krzysztof Gosztyła wystąpi w roli narratora.
Za przygotowanie Chóru Filharmonii im. Karola Szymanowskiego w Krakowie odpowiada Janusz Wierzgacz; za przygotowanie Chóru PR Lusławice Jakub Ber; za przygotowanie Chóru Dziecięcego Filharmonii Krakowskiej - Lidia Matynian oraz za przygotowanie Ukraińskiego Chóru Dziecięcego Filharmonii Krakowskiej - Olena Yatskulynets.
7. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Środkowo-Wschodniej Eufonie - „Poświaty i powidoki” trwa do 7 grudnia 2025 r. (PAP)
Anna Bernat
abe/ dki/
