
Unikatowe zbiory tatarianów, judaików, ikon, ale też fotografie Wiktora Wołkowa, rzeźby Alfonsa Karnego czy cenne zbiory numizmatyczne i archeologiczne zdigitalizuje w ramach nowego projektu Muzeum Podlaskie w Białymstoku. Łącznie udostępnionych zostanie w internecie blisko 21 tys. eksponatów.
Muzeum Podlaskie w Białymstoku to jedna z największych instytucji kulturalnych w regionie. Podlega samorządowi województwa podlaskiego, współprowadzone jest przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Oprócz głównej siedziby, ratusza, w jego skład wchodzi osiem oddziałów, m.in. w Supraślu, Tykocinie, Choroszczy, Bielsku Podlaskim i Turośni Kościelnej. W jego zbiorach znajduje się ponad 100 tys. eksponatów, pamiątek związanych z historią regionu, a także tradycjami i zwyczajami społeczności zamieszkujących te tereny.
Najnowszym projektem realizowanym przez muzeum jest „Dziedzictwo kulturowe Podlasia - cyfryzacja i prezentacja zbiorów Muzeum Podlaskiego w Białymstoku”.
- Duża część naszej rzeczywistości przenosi się do sieci. Ta aktywność w strefie cyfrowej staje się naszą codziennością - mówił w czwartek na konferencji prasowej inaugurującej projekt dyrektor muzeum dr Waldemar Wilczewski.
Podkreślił, że głównym celem projektu jest zwiększenie dostępności i wykorzystania unikalnego dziedzictwa kulturowego Podlasia, ale też zabezpieczenie tego dziedzictwa na wypadek kataklizmów.
W ramach projektu ma być udostępnionych blisko 21 tys. obiektów - mówił kierownik Muzeum Historycznego, oddziału Muzeum Podlaskiego Piotr Niziołek. Podkreślił, że w wyborze obiektów kierowano się tym, by z jednej strony zaprezentować cały przekrój zbiorów muzeum, a z drugiej - pokazać to, co jest w nich najcenniejsze.
Wymienił unikatowe kolekcje znajdujące się w zbiorach muzeum związane z mniejszościami zamieszkującymi te tereny. To m.in. tatariana, czyli pamiątki związane z osadnictwem Tatarów na ziemiach polskich, a które - jak mówił Niziołek - są unikatem na skalę Polski. Kolejną unikatową kolekcją są judaika z Muzeum w Tykocinie, a także znajdujące się w zbiorach Muzeum Historycznego. Udostępnione będą też XIV-wieczne freski ocalałe ze zburzonej i obecnie odbudowanej cerkwi Zwiastowania NMP na terenie Monasteru Supraskiego, które są w zbiorach Muzeum Ikon w Supraślu.
Z działu archeologii Muzeum Podlaskiego digitalizacji ma być poddanych 500 eksponatów. Niziołek mówił, że dział ma potężne zbiory, a do cyfryzacji wybrano najstarsze, czyli paleozoologiczne i paleobotaniczne zabytki - skamieniałości z epoki kamienia, brązu, żelaza, aż do nowożytnych. Wymienił m.in. kościane narzędzia do połowu ryb znalezione w Surażu.
Udostępnionych będzie też ponad 1,6 tys. fotografii autorstwa Wiktora Wołkowa, fotografika przyrody związanego z regionem, a także największa w kraju kolekcja blisko 70 rzeźb Alfonsa Karnego.
Największy zbiór poddany digitalizacji to zdjęcia, jest ich ponad 10 tys. - To przede wszystkim zbiory Muzeum Historycznego w Białystoku, ogromny zasób fotografii regionalnej, nie tylko białostockiej. Fotografie od lat 60. XIX wieku do współczesności - mówił Niziołek.
Wśród innych zbiorów Niziołek wymienił numizmatykę. Zwrócił uwagę na wyjątkowy skarb z Sejn, który przez kilkadziesiąt lat prezentowany był na Zamku Królewskim w Warszawie. Niziołek dodał, że monety zostały znalezione w rzece przez dzieci. O wyjątkowości zbioru świadczy to, że wśród monet z różnych krajów znajdują się pozłacane numizmaty.
Digitalizacji poddane zostaną też obrazy malarzy polskich i europejskich znajdujących się w zbiorach, obiekty historyczne, a także unikatowe ręczniki obrzędowe.
Zastępczyni dyrektora Muzeum Podlaskiego dr Krystyna Stawecka, koordynatorka projektu, mówiła, że liczy na to, że pierwsza część zdigitalizowanych zbiorów, ok. 20 proc., będzie dostępna w połowie przyszłego roku, a następnie systematycznie będą udostępniane kolejne.
Poinformowała, że na projekt wart ponad 4,5 mln zł muzeum pozyskało unijne środki w wysokości ponad 3,5 mln zł, pozostałe pieniądze pochodzą z budżetu państwa. Powiedziała, że muzeum postawiło sobie ambitny cel udostępnienia swoich zbiorów za darmo dla wszystkich zainteresowanych. W ramach projektu planowany jest zakup specjalistycznego nowoczesnego sprzętu, modernizacja pracowni digitalizacji, utworzenie stanowisk dokumentacyjnych, a także nowej serwerowni.
Muzeum Podlaskie kilka lat temu zdigitalizowało niewielką część swoich zbiorów. Stawecka powiedziała, że to zbiór ok. 7,5 tys. eksponatów, które w ramach obecnego projektu zostaną uzupełnione o dodatkowe opisy czy np. jak w przypadku zbiorów archeologii - o dokumentację rysunkową. Wszystkie zbiory będą prezentowane na nowej stronie internetowej.(PAP)
swi/ miś/