Prezes Fundacji Marek Skulimowski na uroczystej Gali 100-lecia Fundacji Kościuszkowskiej w Pałacu Rzeczypospolitej w Warszawie. W ramach obchodów jubileuszu przedstawiciele fundacji przekazali do zbiorów Biblioteki Narodowej rękopis wspomnień wojennych oraz fotograficzny portret Władysława Stanisława Reymonta. Fot. PAP/Tomasz Gzell
Fundacja Kościuszkowska przekazała Bibliotece Narodowej rękopis wspomnień wojennych Władysława Reymonta. Wydarzenie to było częścią obchodów 100-lecia Fundacji Kościuszkowskiej i Roku Reymonta, ustanowionego przez Senat w setną rocznicę śmierci autora „Chłopów”.
Fundacja Kościuszkowska przekazała w czwartek Bibliotece Narodowej w Warszawie wyjątkową pamiątkę. Jest to rękopis wspomnień wojennych Władysława Reymonta. Dokument upamiętnia amerykańską podróż pisarza z 1919 r., kiedy – z misją powierzoną przez Józefa Piłsudskiego – odwiedzał polonijne ośrodki w Stanach Zjednoczonych, przemawiając o odzyskanej niepodległości i sytuacji Polski. Wygłosił wówczas ponad 30 odczytów, m.in. w Chicago, Nowym Jorku i Detroit.
Przekazanie rękopisu Bibliotece Narodowej było częścią obchodów 100-lecia Fundacji Kościuszkowskiej i Roku Reymonta, ustanowionego przez Senat w setną rocznicę śmierci autora „Chłopów”. Uroczystość przekazania odbyła się w czwartek w Pałacu Rzeczpospolitej w Warszawie (dawny Pałac Krasińskich) podczas gali jubileuszowej z okazji 100-lecia Fundacji Kościuszkowskiej.
„Cieszę się, że to właśnie Tadeusz Kościuszko patronuje organizacji, w której członkowie nie tylko mówią o wspaniałej idei zbliżenia i owocnej współpracy Polski i Ameryki, lecz przede wszystkim nie szczędzą wysiłków, aby ją urzeczywistnić” - napisał prezydent RP Karol Nawrocki w liście skierowanym do uczestników uroczystych 100-lecia Fundacji Kościuszkowskiej. List podczas uroczystości odczytał doradca prezydenta Jan Józef Kasprzyk. „Z radością witam kolejne inicjatywy, za sprawą których budują państwo mosty między dwoma narodami, oddzielonymi oceanem, ale złączonymi dzięki wspólnym wartościom, dwóm stuleciom serdecznych relacji i braterstwu broni w walce o wolność naszą i waszą” – napisał prezydent.
Karol Nawrocki podkreślił, że ważnym obszarem działalności fundacji jest umacnianie tożsamości narodowej Polonii amerykańskiej i promocja polskiego dziedzictwa w Stanach Zjednoczonych. Podziękował także za organizowane przez fundacje wykłady, koncerty, wystawy i festiwale przypominające Ameryce i światu o roli, jaką Polska i Polacy odegrali w dziejach Europy i wspólnoty euroatlantyckiej.
Prezydent RP Karol Nawrocki odznaczył Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczpospolitej Polskiej byłego prezesa fundacji, Aleksandra Storożyńskiego, za popularyzację polskiej kultury w Stanach Zjednoczonych oraz działalności polonijnej.
- Dzięki Fundacji Kościuszkowskiej Polska i jej intelektualna elita nie straciła kontaktu z najbardziej rozwiniętym krajem świata nawet w najtrudniejszych czasach – powiedziała marszałek Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska podczas gali z okazji 100-lecia Fundacji Kościuszkowskiej. - Fundacja odegrała nieocenioną rolę w czasach polskiej transformacji. Gdy runęły mury, zniknęły bariery, otworzyły się granice, ale brakowało środków oraz wiedzy, jak najskuteczniej współpracować z wolnym i demokratycznym światem - podkreśliła. - Fundacja wspierała specjalistów praktycznie we wszystkich dziedzinach. Jej zasługi dotyczą biznesu, medycyny, nauki i sztuki. Polska bez Fundacji Kościuszkowskiej byłaby dzisiaj inna i nie zawahałabym się stwierdzić, że byłaby znacznie uboższa – dodała marszałek Senatu.
Małgorzata Kidawa-Błońska podziękowała też fundacji za cenny dar przekazany Bibliotece Narodowej oraz wręczyła prezesowi Fundacji Kościuszkowskiej Markowi Skulimowskiemu Medal Senatu.
150. rocznica urodzin Władysława Reymonta
Rękopis Władysław Reymonta, pochodzący ze spuścizny założyciela Fundacji – Stefana Piotra Mierzwy – obejmuje notes podróżny zapisany równym, charakterystycznym pismem Reymonta. Kilkadziesiąt kart jest zapisanych piórem i oprawionych jak wygodny notes. Tekst stanowił zapewne kanwę wystąpień publicznych Reymonta. Dzieło zatytułowane „Ze strasznych lat 1914–1918. Wspomnienia” kończy się słowami: „Kto Polsce pomaga – sobie pomaga i własną wolność i szczęście buduje”.
- Fundacja Kościuszkowska z dumą przekazuje do zbiorów Biblioteki Narodowej bezcenny manuskrypt Władysława Reymonta, polskiego noblisty, którego twórczość stanowi fundament naszego dziedzictwa. Ten wyjątkowy dokument, dotychczas przechowywany w kolekcji Fundacji w Nowym Jorku, wraca do ojczyzny jako symbol ciągłości kultury i pamięci narodowej. Fundacja z dumą oddaje w ręce Polaków to, co od zawsze do nich należało – powiedział prezes Fundacji Kościuszkowskiej Marek Skulimowski.
Władysław Reymont (1867-1925)
- Fundacja Kościuszkowska należy do organizacji bliskich Bibliotece Narodowej. Poprzez prowadzenie przez ostatnich 100 lat działalności na rzecz polskiej historii, edukacji i kultury fundacja wpisała się do panteonu najbardziej zasłużonych – powiedział dr Tomasz Makowski, dyrektor Biblioteki Narodowej. - Biblioteka Narodowa otrzymała kolejny dowód jej szlachetności poprzez przekazanie w darze rękopisu polskiego noblisty Władysława Reymonta. Jesteśmy bardzo wdzięczni całej fundacji i jej prezesowi – dodał dyrektor BN.
Założona w 1925 r., w przededniu 150. rocznicy przystąpienia Tadeusza Kościuszki do amerykańskiej rewolucji, Fundacja Kościuszkowska jest organizacją non-profit, bezpartyjną i bezwyznaniową. Zajmuje się promowaniem wymiany edukacyjnej i kulturalnej między Stanami Zjednoczonymi a Polską oraz pogłębianiem wiedzy Amerykanów na temat polskiej kultury i historii. Siedziba fundacji mieści się w Nowym Jorku, ma ona też biura w Waszyngtonie i Warszawie.
Fundacja Kościuszkowska jest najważniejszym mecenasem polskiej kultury w USA. Organizuje wystawy i projekty artystyczne w Nowym Jorku i Waszyngtonie. Finansuje katedry polonistyki na prestiżowych uczelniach w USA i co roku organizuje Festiwal Filmu Polskiego w Waszyngtonie, który przybliża amerykańskiej publiczności współczesne polskie kino. Fundacja corocznie przeznacza około dwóch milionów dolarów na programy stypendialne i badawcze. (PAP)
szt/ aszw/
