Budynek, w którym mieściła się karna kompania więźniarek KL Auschwitz w Budach. Fot. PAP/D. Gajda
Pięć wirtualnych wycieczek do miejsc związanych z historią niemieckiego obozu Auschwitz przygotowała z myślą o osobach niesłyszących brzeszczańska Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau. Filmy z tłumaczeniem na polski język migowy umieściła w internecie.
W każdym z trwających nieco ponad 10 minut filmów z serii „Tajemnice obozu - nieznana historia KL Auschwitz-Birkenau” Dagmar Kopijasz z Fundacji opowiada o historii obiektów, które znajdują się w pobliżu byłego obozu, ale nie należą do Muzeum. To obiekty zabytkowe. W czasie funkcjonowania obozu każdy z nich odgrywał istotną rolę. Każdym z nich opiekuje się brzeszczańska Fundacja.
„Otrzymaliśmy dofinansowanie z Narodowego Centrum Kultury w ramach programu +Kultura w sieci+, na wykonanie wirtualnych oprowadzeń po nieznanych Miejscach Pamięci będących pod opieką naszej Fundacji. Zostały zrealizowane w języku polskim. W formie napisów umieszczone zostały także trzy tłumaczenia: na język angielski, francuski i włoski. To zrealizowaliśmy jesienią ub.r.” – powiedział PAP wiceprezes Fundacji Artur Ciągała.
KL Auschwitz i podobozy
Jak dodał, aby dotrzeć do jak największej liczby osób z niepełnosprawnościami, Fundacja postanowiła przetłumaczyć na polski język migowy wirtualne oprowadzenia. Wystarała się o dotację z samorządu województwa małopolskiego w ramach programu „Kultura wrażliwa”.
„Naszym celem jest promowanie postaw patriotycznych, upowszechnianie wiedzy dotyczącej historii Polski związanej z II wojną i byłym niemieckim nazistowskim obozem Auschwitz–Birkenau, a także przywracanie lokalnej, narodowej i międzynarodowej pamięci poprzez odkrywanie nieznanej historii, związanej z funkcjonowaniem kompleksu obozowego. Chcemy pielęgnować patriotyzm lokalny i ponad lokalny poprzez pobudzenie zainteresowania nieznaną historią związaną z funkcjonowaniem kompleksu Auschwitz” – powiedział Ciągała.
Fundacja przybliżyła historię dawnej kantyny SS, która znajduje się w pobliżu byłego obozu Auschwitz I. „To budynek, który był związany z więźniarskim ruchem oporu. Stąd udało się uciec trzem więźniom, m.in. Kazimierzowi Albinowi, więźniowie z pierwszego transportu Polaków do Auschwitz” – mówił w filmie Dagmar Kopijasz, działacz Fundacji. Film jest dostępny pod adresem https://vimeo.com/495384558.
Fundacja ukazała też historię budynków magazynów żywnościowych KL Auschwitz-Birkenau, tzw. ziemniaczarek i kwaszarni, które były przy rampie kolejowej zwanej Judenrampe. Bieg kończyły tam transporty deportowanych do obozu, głównie Żydów skazanych przez Niemców na zagładę. Film można zobaczyć pod adresem: https://vimeo.com/495385064.
Upamiętniono ofiary podobozu KL Auschwitz w Brzeszczach w 78. rocznicę jego utworzenia
„KL Auschwitz-Jawischowitz” przybliża historię podobozu w Jawiszowicach: https://vimeo.com/495384151. Więźniowie, blisko 2 tys., pracowali w tutejszej kopalni. Wykorzystano tu m.in. fragmenty niemieckiego filmu o kopalni. Do czasów współczesnych po podobozie zachowało się niewiele pamiątek. Wśród nich jest budynek łaźni. Opiekuje się nim brzeszczańska Fundacja. Zgromadzone tam eksponaty przybliżają więźniarski los.
Los karnej kompania kobiet w Budach, ok. 7 km od Oświęcimia, poznać można pod adresem https://vimeo.com/495383539. Zdjęcia zostały wykonane w budynku, w którym stacjonowała kompania. Była to dawna szkoła. Karna kompania powstała w czerwcu 1942 r. po ucieczce z komanda kobiecego polskiej więźniarki Janiny Nowak. 200 więźniarkom ogolono głowy i 25 czerwca odesłano je wraz z 200 Żydówkami z różnych krajów do nowo utworzonego podobozu w Budach. Jesienią 1942 r. niemieckie więźniarki funkcyjne i esesmani zabili tam w ciągu jednej nocy 90 francuskich Żydówek.
Obecnie budynkiem opiekuje się Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau. Zorganizowała ekspozycję poświęconą m.in. kompanii.
Piąty film przybliża wystawę tematyczną dotyczącą funkcjonowania KL Auschwitz III–Monowitz, którą przygotowała Fundacja: https://vimeo.com/495528349.
Artur Ciągała podkreślił, że filmy kierowane są dla każdego, kogo interesuje historia i chce poznać miejsca pamięci, o których się nie mówi.
Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau działa na rzecz ratowania rzeczy, przedmiotów oraz artefaktów związanych z byłym niemieckim obozem i jego podobozami, które znajdują się w rękach prywatnych. (PAP)
autor: Marek Szafrański
szf/ pad/
