Gdańska Złota Brama od ul. Długiej. Fot. PAP/Marek Angiel
Inspektorzy z Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Gdańsku skontrolowali w czwartek (5 czerwca) Złotą Bramę. Właściciel zabytku, gdański oddział Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP), został zobowiązany m.in. do wykonania bieżących napraw, wymiany nieestetycznej, zielonej siatki zabezpieczającej szczyt budynku i usunięcia pilśniowego płotu.
Stowarzyszenie Architektów Polskich od kilku lat boryka się z renowacją Złotej Bramy, czego widocznym efektem jest szpecące ogrodzenie otaczające budynek. Remont zabytku został podzielony na trzy etapy. Pierwszy zakończył się w listopadzie 2023 r. Obejmował górną część obiektu, tj. remont tarasu i prace konserwatorskie sklepień. Zabezpieczyło to Złotą Bramę przed wpływem wód opadowych.
Teraz SARP przymierza się do drugiego etapu, obejmującego przyziemie i piwnice wraz z wykonaniem izolacji przeciwwodnej. Ostatni i najbardziej kosztowny etap remontu będzie dotyczył elewacji.
Rzecznik Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (PWKZ) Marcin Tymiński poinformował w czwartek w komunikacie prasowym, że inspektorzy WUOZ przeprowadzili kontrolę remontowanego obiektu.
„Niezależnie od wydanych już pozwoleń na prace właściciel bramy musi dokonać bieżących napraw, m.in. przy orynnowaniu bramy i zmienić siatkę zabezpieczającą bramę z mało estetycznej zielonej na mniej rzucającą się w oczy, białą” – przekazał.
Jak dodał, na początku lipca br. ma się rozpocząć demontaż nieestetycznego płotu z płyt pilśniowych, który otacza bramę. Zamiast niego pojawi się rusztowanie, co będzie oznaczało przygotowanie do rozpoczęcia prac, które, zgodnie z harmonogramem, powinny zakończyć się pod koniec listopada br.
„Po poprzednim remoncie Złotej Bramy, wykonanym jeszcze pod koniec lat 90., wyglądała ona imponująco, niestety ówczesne prace nie wyeliminowały przyczyny głównego problemu zabytku – wilgoci. Podczas pierwszego etapu obecnych prac odcięto od wilgoci górny taras bramy. Liczę, że drugi etap, szczegółowo uzgodniony z urzędem konserwatorskim, nabierze dynamiki i będzie przebiegał bez przeszkód i opóźnień. Właściciel wie dokładnie, co i jak ma wykonać” – powiedział pomorski wojewódzki konserwator zabytków Dariusz Chmielewski, cytowany w komunikacie.
Pozwolenie wydane przez konserwatora obejmuje zarówno prace konserwatorskie, jak i budowlane. Te pierwsze będą polegały m.in. na skuciu wtórnych tynków, uzupełnieniu ubytków i odsalaniu kamiennych detali. Z kolei remont piwnic i przyziemia ma skutecznie uniemożliwić przenikanie wilgoci z gruntu do wnętrza bramy.
Stowarzyszenie otrzymało już wykonaną przez Politechnikę Gdańską inwentaryzację bramy. We wrześniu organizacja ma wystąpić do konserwatora o pozwolenie na kolejny etap renowacji – m.in. elewacji i figur zdobiących zabytek.
Złota Brama powstała w latach 1612–1614 według projektu kamieniarza i rzeźbiarza Abrahama van den Blocke’a. Wcześniej na jej miejscu stała brama zwana Długouliczną, którą zbudowano prawdopodobnie w połowie XIV wieku. Obiekt został poważnie uszkodzony podczas II wojny światowej. Odbudowano go w latach pięćdziesiątych i wraz z przyległym Dworem św. Jerzego przekazano Stowarzyszeniu Architektów Polskich. Od 1967 roku Złota Brama figuruje w rejestrze zabytków jako jedna z najważniejszych części historycznego i kulturowego dziedzictwa Gdańska. (PAP)
anm/ aszw/
