Przedstawiciele mniejszości litewskiej w Puńsku i Sejnach (Podlaskie) obchodzą w czwartek 105. rocznicę odzyskania niepodległości. Litwini uważają to święto za jedno z dwóch najważniejszych dla narodu litewskiego.
Litwa 16 lutego obchodzi święto odzyskania niepodległości. W tym roku przypada 105. rocznica tego wydarzenia. Skromna uroczystość odbyła się w Puńsku, gdzie Litwini stanowią aż 80 proc. lokalnej społeczności, a Puńsk jest nazywany potocznie stolicą Litwinów w Polsce.
Władze gminy i przedstawiciele środowisk mniejszościowych zgromadzili się obok Domu Kultury Litewskiej. W setną rocznicę tych wydarzeń stanął tam drewniany Pomnik Odzyskania Niepodległości. To wielki stuletni, dębowy pień z drewnianymi skrzydłami w kształcie litewskiego instrumentu strunowego o nazwie kankle. Na szczycie rzeźby wisi duży dzwon i kilkanaście mniejszych dzwoneczków.
Jak poinformował wójt gminy Puńsk Witold Liszkowski, zgromadzeni odśpiewali hymn Litwy i złożyli kwiaty. W sobotę wieczorem w Domu Kultury Litewskiej odbędzie się specjalny koncert z tej okazji.
Apele upamiętniające rocznicę miały miejsce także w szkołach z litewskim językiem nauczania w Puńsku, Sejnach i Widugierach.
Według szacunków organizacji litewskich, w Polsce mieszka kilka tysięcy osób pochodzenia litewskiego. Największe skupiska Litwinów znajdują się w gminach Puńsk i Sejny, a od niedawna także w Suwałkach.
16 lutego 1918 roku Rada Litewska (Taryba) pod przewodnictwem Jonasa Basanavicziusa podpisała akt ogłaszający niepodległość kraju. Podpisało go 20 sygnatariuszy, m.in. Stanisław Narutowicz, brat pierwszego prezydenta niepodległej Polski, Gabriela Narutowicza.
W czasie podpisania aktu Litwa znajdowała się pod okupacją niemiecką; dokument wyrażał wolę narodu do stworzenia niepodległego państwa litewskiego. Realnie powstało kilka miesięcy później wraz z zakończeniem I wojny światowej. W listopadzie 1918 roku Augustinas Voldemaras sformował pierwszy rząd litewski, w kwietniu 1919 roku Antanas Smetona został pierwszym prezydentem Litwy. (PAP)
autor: Jacek Buraczewski
bur/ akub/