Nagrodę Spirit of Jan Karski Award 2021 - za obronę wolności, godności i prawa społeczeństwa białoruskiego do życia w kraju wolnym i suwerennym - przyznano uwięzionej białoruskiej opozycjonistce Marii Kalesnikavej - poinformowała PAP Fundacja Edukacyjna Jana Karskiego.
Decyzję podjęła kapituła w składzie: prof. Adam D. Rotfeld, prof. Włodzimierz Borodziej, red. Maciej Wierzyński, prof. Aleksander Skotnicki, mec. Paweł Rymarz, Monika Korowajczyk-Sujkowska, Ewa Junczyk-Ziomecka, Agata Tuszyńska, Joanna Podolska, Andrzej Rojek, Michał Mrożek i Wojciech Pawłowski.
Uroczystość wręczenia nagrody Spirit of Jan Karski Award za działalność „w duchu Jana Karskiego” odbędzie się 22 czerwca o godz. 18. w Muzeum POLIN. Nagrodę odbierze siostra laureatki Tatiana Khomich.
Międzynarodowa nagroda Spirit of Jan Karski Award ustanowiona w Nowym Jorku przez Fundację Edukacyjną Jana Karskiego w Warszawie i Jan Karski Educational Foundation w USA, wręczana będzie po raz drugi w Polsce.
„Jestem przekonany, że Jan Karski zaakceptowałby nasz wybór” - powiedział Andrzej Rojek, Przewodniczący Rady obu Fundacji.
Profesor Timothy Garton Ash, brytyjski historyk i wybitny znawca Europy Środkowej i Wschodniej, który wygłosi laudację podczas uroczystości 22 czerwca, dodał: „Kalesnikava jest jedną z bohaterek wielkiej pokojowej walki o wolność w Białorusi. Trudno sobie wyobrazić osobę bardziej zasługującą na tę nagrodę”.
Wśród nominowanych do nagrody w tym roku, poza Marią Kalesnikavą, znaleźli się: Szymon Malinowski, profesor w Instytucie Geofizyki PAN, charyzmatyczny popularyzator nauki, działacz na rzecz przeciwdziałania katastrofie klimatycznej; kanadyjski generał Romeo A. Dellaire, symbol odwagi i determinacji wobec bezwładu organizacji międzynarodowych, świadek masakry Tutsi w Rwandzie; twórczyni Polskiej Akcji Humanitarnej, europosłanka Janina Ochojska oraz włoski dziennikarz Roberto Saviano, którego bezkompromisowe artykuły ściągnęły nań wydany przez mafię wyrok śmierci.
„Jestem przekonany, że Jan Karski zaakceptowałby nasz wybór” - powiedział Andrzej Rojek, Przewodniczący Rady obu Fundacji.
Podczas tej samej uroczystości po raz pierwszy wręczone zostaną Nagrody Karski 2020 trójce młodych Polaków - z 20 nominowanych, „którzy okazali hart ducha, ofiarność i odwagę stając się oparciem i źródłem nadziei dla najsłabszych członków swoich lokalnych środowisk”. Są to: Tomasz Głażewski, lekarz, zajmujący się chorymi na COVID-19, inicjator Fundacji „Ambulans z serca” – karetki dla bezdomnych; Aleksandra K. Wiśniewska, uczestniczka akcji humanitarnych na terenach objętych konfliktami wojennymi, m.in. w Jemenie i Urszula Woźniak, studentka, opiekująca się zagrożonymi COVID-19 seniorami, organizatorka wolontariatu szpitalnego wśród studentów medycyny we Wrocławiu.
„Chcieliśmy dostrzec i docenić ich zasługi, tym bardziej, że działali bez rozgłosu i w bardzo trudnych warunkach” - powiedziała Prezes Fundacji, Ewa Junczyk-Ziomecka.
Międzynarodowa Nagroda Spirit of Jan Karski Award przyznawana jest za obronę godności i praw człowieka. Za odwagę cywilną i podejmowanie działań w duchu uniwersalnych wartości, którymi kierował się Jan Karski, emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego.
Dotychczasowymi laureatami Spirit of Jan Karski Award byli: ambasador Samantha Power za konsekwentną działalność na rzecz zapobieganiu ludobójstwa; senator John McCain za odwagę i przywództwo w sprzeciwianiu się na forum międzynarodowym aktom agresji; Nicholas Kristof, dziennikarz New York Times za działalność na rzecz wzrostu świadomości społecznej wobec kryzysów humanitarnych na świecie; prof. Peter F. Krogh za edukację tysięcy adeptów dyplomacji i widzów swoich programów telewizyjnych, uwrażliwiających na konieczność zapobiegania przemocy w konfliktach lokalnych i międzynarodowych.
„Chcieliśmy dostrzec i docenić ich zasługi, tym bardziej, że działali bez rozgłosu i w bardzo trudnych warunkach” - powiedziała Prezes Fundacji, Ewa Junczyk-Ziomecka.
Fundacja Edukacyjna Jana Karskiego prowadzi działalność od 2012 roku upowszechniając wartości uosabiane przez swojego patrona. Misją Fundacji jest popularyzacja współczesnego wymiaru dziedzictwa Jana Karskiego, a tym samym potrzeby zachowania najwyższych standardów służby publicznej, obrony praw człowieka i budowania relacji społecznych opartych na tolerancji i otwartości. Fundacja prowadzi działania w trzech obszarach: edukacji obywatelskiej, upamiętnianiu Jana Karskiego, budowaniu stosunków i relacji ze środowiskami bliskimi idei Patrona.
Jan Karski (właściwie Jan Kozielewski) urodził się 24 czerwca 1914 r. w Łodzi. Podczas II wojny światowej, będąc kurierem polskiego podziemia, jako jeden z pierwszych przedstawił aliantom relację o eksterminacji Żydów na terenach okupowanej Polski. Narażając życie przedostał się dwukrotnie do getta a następnie do obozu przejściowego w pobliżu Bełżca. Jako naoczny świadek zagłady Żydów, spotykał się głowami państw, politykami, kluczowymi organizacjami alianckimi, próbując ich nakłonić do zdecydowanych działań. Znany jako człowiek, który próbował zatrzymać´ Holokaust. Swoje wojenne wspomnienia opisał w książce pt. „Tajne państwo-opowieść o polskim podziemiu” po raz pierwszy opublikowanej w 1944 r. Uhonorowany tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata, kawaler najwyższych odznaczeń Virtuti Militari, Orderu Orła Białego i amerykańskiego Prezydenckiego Medalu Wolności, honorowy obywatel Izraela, przez czterdzieści lat kształcił pokolenia młodzieży jako profesor Uniwersytetu Georgetown. Zmarł 13 lipca 2000 roku. (PAP)
abe/ pat/