Stanisław Głąbiński. Fot. NAC
Narodowy Bank Polski (NBP) wprowadzi do obiegu srebrną monetę okolicznościową o nominale 10 zł ze Stanisławem Głąbińskim. Ukaże się ona w lipcu w ramach serii „Wielcy polscy ekonomiści”.
Jak poinformował NBP w zarządzeniu prezesa banku centralnego, nowa moneta zostanie wprowadzona do obiegu 2 lipca tego roku. Wielkość emisji ustalono do 12 tys. sztuk.
Na awersie na tle wyodrębnionych płaszczyzn, z prawej strony widnieje wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, pod orłem, po prawej stronie znak mennicy, z lewej strony orła oznaczenie roku emisji: 2020 oraz wzdłuż brzegu półkolem widnieje napis: Rzeczpospolita Polska, a w dolnej części jest fragment przemówienia Stanisława Głąbińskiego.
Z kolei na rewersie z prawej strony umieszczono portret Stanisława Głąbińskiego, powyżej portretu wzdłuż brzegu półkolem umieszczono napis: Stanisław Głąbiński. Z lewej strony widnieje zarys wizerunku orła ustalonego dla godła Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919-1927, poniżej orła napis: 1862-1941.
Dr hab. P. Skibiński: o polskim parlamentaryzmie międzywojnia wiemy wciąż zbyt mało
Jak informuje NBP Głąbiński to wybitny przedstawiciel polskiej klasy politycznej II Rzeczypospolitej: nauczyciel akademicki, prawnik, zaangażowany w rozwój kraju polityk, który "potrafił mieć swoje zdanie". Należał do pokolenia, które wywalczyło niepodległość Polski podczas I wojny światowej i pierwszych lat powojennych, gdy podjęło starania o jak najkorzystniejszy kształt ustrojowy i terytorialny odrodzonego państwa. Był naukowcem, parlamentarzystą, działaczem społecznym. Człowiekiem wolnym i niezależnym, a jednocześnie głęboko lojalnym wobec swojego obozu politycznego, czyli Ligi Narodowej i jej kolejnych formacji politycznych.
Urodził się 25 lutego 1862 r. w Skolem, w Małopolsce Wschodniej. Studia ukończył na Wydziale Prawa Uniwersytetu im. Jana Kazimierza (UJK) we Lwowie. Doktorat obronił w 1887 r.
Od początku swej kariery publicznej w zaborze austriackim wiązał działalność polityczną z zaangażowaniem społecznym. Działał i pełnił ważne funkcje, w tym prezesa m.in. w Towarzystwie Kółek Rolniczych (od 1899 r.), w Towarzystwie Szkoły Ludowej (od 1911 r.), w Krajowym Związku Przemysłowym czy w Towarzystwie Kursów Akademickich dla Kobiet i Towarzystwie Gimnastycznym "Sokół", ale także organizował lub współorganizował Kasy Pożyczkowe Stefczyka czy Towarzystwo Parcelacyjne (w 1892 r.).
95 lat temu upadł drugi rząd Wincentego Witosa
W 1923 r. został wicepremierem rządu Witosa i ministrem wyznań religijnych i oświecenia publicznego. Jako poseł m.in. kilkakrotnie piętnował zjawiska korupcyjne panujące na kolei oraz przerosty zatrudnienia w sektorze państwowym, tak w administracji, jak i w gospodarce, czy też uległość rządu przedmajowego. Podobnie jak cały obóz narodowy, był przeciwnikiem zamachu majowego i rządów sanacji.
We wrześniu 1939 r. w obliczu najazdu niemieckiego i sowieckiego oraz okrążenia Lwowa zdecydował się wyjechać z miasta, by przez Rumunię wydostać się z kraju. Jednak pod wpływem informacji, że cały rząd RP opuścił społeczeństwo, postanowił powrócić do Lwowa. W listopadzie 1939 r. został aresztowany przez NKWD i wtrącony do więzienia, najpierw we Lwowie, następnie w Moskwie na Łubiance. W czerwcu 1941 r. został skazany w haniebnym procesie sowieckim, mimo że nie podlegał jurysdykcji tego państwa, na 8 lat łagrów. W lipcu został przewieziony do obozu w Charkowie, gdzie zmarł 14 sierpnia 1941 r.(PAP)
autor: Łukasz Pawłowski
pif/ drag/
