Z udziałem m.in. przedstawicieli Instytutu Pamięci Narodowej, wojska, organizacji kombatanckich i uczniów we wtorek w Katowicach odbyły się uroczystości upamiętniające żołnierzy Armii Krajowej. 14 lutego mija 82. rocznica przekształcenia Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową.
Jak przypominają historycy, powstała 27 września 1939 r. Służba Zwycięstwu Polski była pierwszą ogólnopolską organizacją konspiracyjną podporządkowaną rządowi RP po wybuchu II wojny światowej. Po jej rozwiązaniu, 13 listopada 1939 r., powstał Związek Walki Zbrojnej. 14 lutego 1942 r. naczelny wódz gen. Władysław Sikorski, w rozkazie do gen. bryg. Stefana Roweckiego zniósł nazwę ZWZ ustalając, że: "wszyscy żołnierze w czynnej służbie wojskowej w Kraju stanowią +Armię Krajową+ podległą Panu Generałowi, jako jej dowódcy".
Katowickie obchody rozpoczęła msza w intencji ojczyzny, odprawiona w kościele garnizonowym pw. św. Kazimierza Królewicza. Później złożono kwiaty przy pobliskim Pomniku Ofiar Katynia. Druga część uroczystości odbyła się po południu na cmentarzu komunalnym w Katowicach przy ul. Murckowskiej, gdzie przedstawiciele IPN oznaczyli plakietą "Grób weterana walk o wolność i niepodległość Polski" mogiłę zmarłego przed rokiem żołnierza ZWZ i AK Mieczysława Piszczka. Złożyli również trzy symboliczne róże na grobach pozostałych spoczywających tam bohaterów.
Armia Krajowa
Jak opisuje Danuta Mikoda z katowickiego IPN, Mieczysław Piszczek urodził się 1 grudnia 1924 r. w Łazach. W czasie II wojny światowej należał do Związku Walki Zbrojnej, a następnie do Armii Krajowej. Posługiwał się wówczas pseudonimem "Oset". W lipcu 1943 r. w związku z działaniami podejmowanymi przez Armię Krajową, przyczynił się do zniszczenia dokumentów w Jodłówce oraz w Bochni. Uniemożliwiło to Niemcom wywiezienie ok. 50 osób do pracy przymusowej. W 1945 r. Piszczek wstąpił do Wojska Polskiego. Należał do Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. Został odznaczony Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Partyzanckim (1966 r.), Złotym Krzyżem Zasługi (1968 r.) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1975 r.). Zmarł 22 stycznia 2023 r.
Wtorkowe uroczystości organizowali: katowicki oddział IPN, parafia garnizonowa pw. św. Kazimierza Królewicza, katowicki oddział Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Stowarzyszenie Ofiar Wojny, Stowarzyszenie Krzewienia Etosu Armii Krajowej oraz katowicki oddział Związku Sybiraków.
W czasie II wojny światowej Armia Krajowa była największą podziemną armią w Europie. W 1944 r. jej liczebność osiągnęła ponad 350 tys. zaprzysiężonych żołnierzy, w tym około 10 tys. oficerów. Oprócz walki zbrojnej, Armia Krajowa prowadziła działalność wywiadowczą i kontrwywiadowczą, a także zajmowała się produkcją broni i amunicji, wytwarzaniem fałszywych dokumentów na potrzeby konspiracji oraz kolportażem podziemnej prasy.
Okręg Śląski AK, kontynuując od lutego 1942 r. działalność ZWZ, rozbudowywał konspirację na terenie Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego, wchłaniał inne polskie struktury podziemne, prowadził działania propagandowe i organizował opór zbrojny, zajmował się wywiadem i kontrwywiadem. W jego szeregach znalazło się ok. 25 tys. żołnierzy, w tym ok. 800 uzbrojonych partyzantów, operujących przede wszystkim w Beskidach, na pograniczu Zagłębia Dąbrowskiego i Małopolski, a także w kompleksach leśnych pod Częstochową.(PAP)
autor: Krzysztof Konopka
kon/ pat/
