
Stan Obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej jest dobry – ocenili specjaliści po przeprowadzanym co roku w Wielkim Tygodniu przeglądzie konserwatorskim. Przy tej okazji zmieniono także sukienkę Matki Bożej.
Rutynowej kontroli przewodniczył prof. Krzysztof Chmielewski z Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki warszawskiej ASP - podało Biuro Prasowe Jasnej Góry (BPJG). Coroczne oględziny Obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej prowadzone są od 1950 r. W 1979 r. powołana została specjalna komisja do zbadania jego stanu technicznego.
Prof. Chmielewski zapewnił, że stan obrazu jest stabilny, zważywszy na jego wiek i dramatyczną historię. Specjalista wyjaśnił, że zagrożenia dla obrazu wynikają z samej jego materii, ponieważ jest on namalowany na desce wrażliwej na zmiany temperatury i wilgotności, a stan drewna wpływa z kolei na warstwy polichromii, zaprawy i farby. Taka struktura pod wpływem zmian w wilgotności otoczenia czy temperatury reaguje, każdy z tych komponentów zmienia się, co może powodować rozdzielenia poszczególnych warstw i pęknięcia. Utrzymaniu obrazu w optymalnym stanie służy najnowsza technologia. W 2013 r. obraz został umieszczony w nowej pancernej kasecie. To nowoczesny skomputeryzowany system, zapewniający odpowiedni mikroklimat.
„Stan obrazu jest stabilny, jest dobry. Od paru lat nie notujemy żadnych dramatycznych odspojeń warstw malarskich. Mogę zapewnić, że wszystko jest w porządku. Nie musieliśmy wykonywać żadnych znaczących iniekcji, podklejeń” - powiedział prof. Chmielewski, cytowany przez służby prasowe sanktuarium. Jak dodał, w tym roku dokonane zostały tylko drobne zabiegi. „Musieliśmy »ostukać« obraz, by usłyszeć, czy są jakieś puste miejsca. Profilaktycznie w dwóch drobniutkich miejscach wzmocniliśmy je, podpuszczając kropelkę kleju. Drobiazgi. To jest taka kosmetyka, z którą trzeba się liczyć” - opisywał konserwator.
Zgodnie ze zwyczajem, cudowny obraz przyozdabia się. Teraz dotychczasową sukienkę brylantową zastąpiła rubinowa, pochodząca z XVII w. „Była przeznaczona na okres Adwentu i Wielkiego Postu, jest ozdobiona klejnotami, głównie rubinami lub kamieniami w typie rubinów, m.in. granatami. Kamienie te ze względu na czerwony kolor symbolizują Mękę Chrystusa” - podało BPJG. Sukienka rubinowa nazywana jest też "sukienką wierności", bo w połowie XX w. naszyto na niej ponad 200 ślubnych obrączek, ofiarowanych przez małżonków.
Obraz Matki Bożej Częstochowskiej jest największym skarbem jasnogórskiego klasztoru paulinów. To dzięki tej ikonie Jasna Góra stała się w XV w. jednym z ważnych sanktuariów maryjnych. Przedstawiające Matkę Bożą z Dzieciątkiem malowidło powstało na trzech deskach lipowych o łącznych wymiarach ok. 122 na 81 cm.
Jasnogórski obraz ma bogatą historię i jest otoczony legendą, według której dzieło namalował św. Łukasz Ewangelista na desce stołu służącego Najświętszej Rodzinie. Badania wskazują na XIII-XIV-wieczne pochodzenie malowidła. Według jeszcze innych danych, obraz jest bizantyjską ikoną z VI-IX w. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że obraz pochodzi z Konstantynopola, skąd przez Ruś dostał się do Polski. Książę Władysław Opolczyk w 1382 r., fundując klasztor paulinom na Jasnej Górze, ofiarował im obraz Bogurodzicy.
Prawy policzek Matki Bożej znaczą dwie równoległe rysy, przecięte trzecią na linii nosa. Na szyi widocznych jest sześć cięć. To pozostałości po napadzie na klasztor w 1430 r. Banda rabusiów z Czech, Moraw i Śląska po włamaniu się do Kaplicy Matki Bożej zdjęła obraz z ołtarza, ograbiła go z kosztowności i pocięła szablami twarz Madonny. Drewniana podstawa obrazu rzuconego na podłogę pękła na trzy części.(PAP)
kon/ dki/