Kurd jezyda Hussein Koro Ibrahim Alqaidi, białoruskie Centrum Obrony Praw Człowieka „Wiosna” i historyk Marian Turski otrzymali w czwartek Nagrody im. Sergia Vieiry de Mello, przyznawane za działania na rzecz ochrony praw człowieka i pokoju.
Przekazanie nagród było transmitowane online. Laureaci internetowo połączyli się z organizatorami i członkami kapituły.
Hussein Koro Ibrahim Alqaidi z Iraku został nagrodzony w kategorii osoba za zaangażowanie na arenie lokalnej i międzynarodowej w liczne działania na rzecz wsparcia jezydów i pomocy ofiarom ISIS. Współpracuje m.in. z powołanym w 2017 r. przez Radę Bezpieczeństwa ONZ zespołem śledczym do spraw badania zbrodni ISIS.
"Ta nagroda jest dla mnie i dla osób mi pomagających zachętą do dalszej pracy. Musimy dalej pomagać ofiarom ISIS, pomoc każdej pojedynczej osobie jest ważna" – powiedział laureat.
Specjalna Nagroda Orła Jana Karskiego dla Białoruskiego Centrum Obrony Praw Człowieka „Wiasna”
W kategorii organizacja pozarządowa doceniono białoruskie Centrum Obrony Praw Człowieka "Wiosna", które wspiera prawnie ofiary pogwałcenia praw człowieka, obserwuje wybory, edukuje i buduje świadomość praw człowieka, organizuje kampanie na rzecz zniesienia kary śmierci.
"Ta nagroda to wsparcie dla nas od społeczeństwa polskiego i wspólnoty międzynarodowej" – powiedział dyrektor centrum "Wiosna" Ales Bialiatski. Zaznaczył, że w 2020 r. białoruski naród sprzeciwił się dyktaturze, ale zmieniło się też pokolenie, które już – jak mówił – nie pozwoli się niewolić. "Władza zachwiała się, ale utrzymuje się przy władzy dzięki zastraszaniu" – ocenił dyrektor.
Marian Turski otrzymał nagrodę honorową. Historyk i były więzień obozów koncentracyjnych Auschwitz i Buchenwald został doceniony za szerzenie wiedzy o zbrodniach i ofiarach nazizmu, wiedzy będącej – jak uzasadniła kapituła – ostrzeżeniem dla przyszłych pokoleń przed zbrodniami na tle rasowym lub religijnym oraz przed wykluczaniem mniejszości, za uwrażliwianie na akty i mowę nienawiści.
Turski: Muzeum Historii Żydów Polskich to wypełnienie pustki
Turski w przemówieniu podzielił się własnymi doświadczeniami dyskryminacji, ale też skrytykował zachowania niektórych środowisk, które – zdaniem laureata – pod pozorem walki o równe prawa głoszą nienawiść, domagają się – jak mówił – "ohydztw", chcą wymusić edukację seksualną wśród dzieci.
Laureaci Nagrody im. Sergia Vieira de Mello otrzymują statuetkę autorstwa Andrzeja Renesa, pamiątkowy dyplom i nagrodę finansową ufundowaną przez sponsora.
Wyróżnienie zainicjowało krakowskie Stowarzyszenie Willa Decjusza. Ustanowione w 2003 r. wyróżnienie przyznawane jest osobom i organizacjom pozarządowym za ich działania na rzecz ochrony i promocji praw człowieka oraz pokojowego współistnienia i współdziałania społeczeństw, religii i kultur.
Do tegorocznej edycji zgłoszono 32 kandydatury. Wśród nominowanych znalazły się osoby i organizacje m.in. z Polski, Słowacji, Białorusi, Somalii, Libanu, Iraku i z Syrii.
Laureatów wyłoniła kapituła. W jej pracach wzięli udział przedstawiciele m.in. prezydenta RP, Wysokiego Komisarza NZ ds. Uchodźców, Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Rzecznika Praw Obywatelskich i prezydenta miasta Krakowa.
Patron nagrody Brazylijczyk Sergio Vieira de Mello był m.in. Wysokim Komisarzem ds. Praw Człowieka. Urlopowany w maju 2003 r. pojechał do Iraku jako specjalny wysłannik sekretarza generalnego ONZ. Zginął 19 sierpnia 2003 r. w zamachu bombowym.
W gronie dotychczasowych laureatów wyróżnienia są m.in. Tadeusz Mazowiecki (Polska), Alaksandr Milinkiewicz (Białoruś), Krystyna Pryjomko-Serafin (Wielka Brytania), Leyla Ynus (Azerbejdżan), Pietro Bartolo (Włochy), Basil Kerski (Polska), czy Tamila Tasheva (Ukraina). Wśród uhonorowanych instytucji znajdują się: Helsińska Fundacja Praw Człowieka (Polska), Stowarzyszenie Memoriał (Federacja Rosyjska), Centrum Pomocy Prawnej im. Haliny Nieć (Polska), Fundacja przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu (Polska), Międzyreligijna Rada Albanii (Albania), Centrum Dialogu Międzyetnicznego i Tolerancji "Amalipe" (Bułgaria).(PAP)
Autor: Beata Kołodziej
bko/ joz/
