Pokaz dzieł Olgi Boznańskiej w ramach wystawy stałej MNW w Galerii Sztuki XIX wieku. Fot. PAP/Albert Zawada
Dzieła „Dziewczyna z koszem jarzyn”, „Widok z okna pracowni krakowskiej”, „Portret Xawerego Dunikowskiego” znalazły się pośród 30 prac Olgi Boznańskiej prezentowanych na specjalnym pokazie twórczości artystki w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Sejm ogłosił 2025 rokiem Olgi Boznańskiej – w tym roku przypada 160-lecie urodzin i 85-lecie śmierci artystki.
„Zgromadziliśmy w naszych zbiorach około osiemdziesięciu dzieł Olgi Boznańskiej; dziewięć spośród nich jest stale eksponowanych w Galerii Sztuki XIX wieku – powiedziała podczas środowej konferencji w gmachu Muzeum Narodowego dyrektorka placówki dr Agnieszka Lajus. – Obecnie w specjalnie zaaranżowanej przestrzeni tej Galerii, na metalowych siatkach, zawisło trzydzieści obrazów i pasteli. Należą one do mniej znanych prac, niedostępnych na co dzień prac malarki. Sposób ich prezentacji – na siatkach rozpiętych na metalowych ramach – naturalnie kojarzący się z przestrzenią magazynów sztuki – podkreśla ten szczególny moment, gdy skarby ukryte wychodzą na światło dzienne i mogą cieszyć publiczność” – zaznaczyła dyr. Lajus.
Pokaz obejmuje m.in. takie obrazy, jak dużego formatu praca „Dziewczyna z koszem jarzyn”, „Studium kobiety z dziewczynką”, „Wnętrze monachijskiej pracowni”, „Portret kobiety w niebieskiej bluzce”, „Maki”.
Ekspozycję zdominowały portrety; są to obrazy stworzone przez Boznańską, jak też jej wizerunki wykonane przez jej przyjaciół, m.in. Wandę Chełmońską i Xawerego Dunikowskiego. Na to zestawienie autoportretów z obrazami, które ukazywały artystkę oczami jej przyjaciół, zwróciła uwagę kuratorka pokazu Renata Higersberger, kustosz Zbiorów Malarstwa Polskiego w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Przypomniała ona również fragment listu Boznańskiej, która w roku 1909 pisała do przyjaciółki Julii Gradomskiej: „Obrazy moje wspaniale wyglądają, bo są prawdą, są uczciwe, pańskie, nie ma w nich małostkowości, nie ma maniery, nie ma blagi. Są ciche i żywe, i jak gdyby je lekka zasłona od patrzących dzieliła. Są w swojej własnej atmosferze”.
„Właśnie tę atmosferę intymną staraliśmy się teraz przedstawić w tym kameralnym pokazie – zaznaczyła kuratorka. – Pośród portretów, których Boznańska namalowała wiele, są wizerunki osób bliskich, przyjaciół, również mężczyzn, z którymi Boznańską łączyły bliskie, acz platoniczne więzy, owych, jak ich nazywano, »amitié amoureuse«. Również są portrety dzieci, a w dalszej kolejności osób, które po prostu swoje wizerunki u artystki zamawiały – a więc prace ze swoistej firmy portretowej, którą prowadziła. Portrety z czasów krakowsko-monachijskich, a potem z okresu parysko-krakowskiego” – zaznaczyła w rozmowie z PAP Renata Higersberger.
„Naturalnie tym pokazem w pewien sposób przypominamy, iż Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił rok 2025 Rokiem Olgi Boznańskiej, jednej z najważniejszych i najbardziej znanych polskich malarek XIX wieku. W 2025 obchodziliśmy jednocześnie 160-lecie urodzin i 85-lecie śmierci artystki” – dodała kuratorka.
Pokazowi twórczości Olgi Boznańskiej towarzyszy przedstawiony podczas konferencji przez Małgorzatę Borkowską atrakcyjny program wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych; są to: koncerty, wykłady i spotkania.
Jedną z propozycji jest „Wieczór w Muzeum”, podczas którego będzie można wziąć udział w otwartych warsztatach malowania pastelami i porozmawiać z ekspertami na wystawie. Na uczestników czekają też atrakcje muzyczne: wystąpią wokalistka jazzowa Aga Zaryan i DJ Janek z Cukru. Tych, którzy będą chcieli rozwijać talenty twórcze, zapraszamy na warsztaty rysunkowe „Otwarty szkicownik”. Zaplanowano też wykłady, oprowadzania oraz rodzinne spotkania tematyczne w Galerii Sztuki XIX Wieku. Okazją do dyskusji o biografiach dawnych artystek będzie rozmowa panelowa z udziałem współczesnych pisarek i badaczek.
Pokaz dzieł Olgi Boznańskiej jest częścią stałej Galerii Sztuki XIX wieku. We wtorki wstęp bezpłatny.
Anna Bernat (PAP)
abe/ dki/
