Ostrów Tumski w Poznaniu. Fot. PAP/Adam Ciereszko
Działania poznańskiego magistratu w sprawie Ostrowa Tumskiego są niezrozumiałe; Wyspa Katedralna nie zasługuje na blokowisko – powiedziała PAP prezeska poznańskiego oddziału Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Dorota Matyaszczyk.
Według projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Rejon Ostrowa Tumskiego w Poznaniu, część północna B1”, który przedstawiła Miejska Pracownia Urbanistyczna, w północnej części historycznej wyspy, sąsiadującej z zabytkową zabudową katedralną, w tym z reliktami siedziby pierwszych władców Polski, miałaby powstać dzielnica mieszkaniowa z wielokondygnacyjnymi budynkami i podziemnymi garażami. Zamierzeniom tym sprzeciwiają się archeolodzy, historycy sztuki, urbaniści.
Poznańscy naukowcy zaniepokojeni planami zabudowy części Ostrowa Tumskiego
Teren Ostrowa Tumskiego jest najstarszą częścią Poznania. Wyspa była siedzibą pierwszych władców Polski. Mieszko I zbudował tam swoje palatium. Obok powstała też pierwsza w Polsce katedra, w przy której w 968 roku powołano najstarsze w kraju pierwsze w Polsce biskupstwo. Dorota Matyaszczyk zauważyła, że o Ostrowie Tumskim w tak niekorzystnym dla tego miejsca kontekście głośno zrobiło się akurat w roku tysiąclecia koronacji i śmierci Bolesława Chrobrego, pochowanego na Wyspie Katedralnej.
Dorota Matyaszczyk jest jedną z sygnatariuszek kierowanej do prezydenta Poznania i poznańskich radnych petycji w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Ostrowa Tumskiego w Poznaniu.
- My nie sprzeciwiamy się rewitalizacji północnej części Ostrowa Tumskiego, protestujemy przeciwko budowie banalnego blokowiska. Potrzebna jest debata nad funkcją tego terenu i jego kształtem - takim, aby wzmógł potencjał zabytkowy Poznania, a nie go osłabił. A taką szansą byłby ogólnopolski konkurs urbanistyczno-architektoniczny – podkreśliła.
Petycję „Ratujmy Ostrów Tumski w Poznaniu” przygotował oddział poznański Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Według jej autorów zabudowa jej północnej części będzie miała katastrofalne skutki dla całej wyspy.
Prezeska TOnZ w Poznaniu podkreśliła, że realizacja dzielnicy mieszkaniowej z wielokondygnacyjnymi budynkami z podziemnymi garażami, w gęstej zabudowie, dla około 5 tys. osób byłaby katastrofą o znaczeniu daleko wykraczającym poza Poznań.
– Ostrów Tumski to ikona, bardzo ważne miejsce dla Polski. Może poznaniacy najmniej zdają sobie sprawę z jego wagi, ale to miejsce początków naszego państwa, co potwierdzają źródła pisane i archeologiczne – nie ma pod tym względem lepiej udokumentowanego miejsca w Polsce – podkreśliła.
Zdaniem Doroty Matyaszczyk nie można wskazać żadnej realnej korzyści dla Poznania, która przemawiałaby za zabudową północnej części Ostrowa Tumskiego w obecnie planowanych kształtach.
– Wydaje mi się, że urzędnicy nie zdają sobie sprawy, jak ważne jest to miejsce w sensie historycznym, tożsamościowym i przestrzennym. Postrzegają ten teren jako zdegradowany i myślą, że rozwiązaniem będą nowe domy. To jest myślenie krótkoterminowe – również dlatego, że stawiane dziś budynki z reguły brzydko się starzeją. A Ostrów Tumski zdecydowanie nie zasługuje na blokowisko – powiedziała.
Jej zdaniem, także zdaniem autorów petycji, zabudowa północnej części Ostrowa Tumskiego spowoduje destrukcję zarówno unikatowego obszaru kulturowego, jak i dzikiej przyrody, bezpowrotną utratę historycznych panoram widokowych i krajobrazu najstarszej części Poznania, miejsca związanego z początkami polskiej państwowości.
Realizacja dzielnicy mieszkaniowej skutkować będzie zniszczeniem wciąż czekających na badania archeologiczne terenów oraz znaczącego fragmentu północnego klina zieleni, zielonych płuc miasta.
Podkreśliła, że zabudowa północnej części wyspy w planowanym zakresie zmieni warunki hydrologiczne i geologiczne terenu, co może mieć trudne do oszacowania konsekwencje dla całego Ostrowa Tumskiego z jego reliktami i budowlami, ale i dla Starego Miasta.
– Trudno powiedzieć, by samorządowi długoterminowo opłacała się sprzedaż tamtego terenu – miasto będzie przecież musiało zadbać o lepsze skomunikowanie z resztą Poznania bardzo ubogiej pod tym względem części wyspy. Zainwestować w infrastrukturę podziemną i naziemną, wybudować zaplecze usługowo-oświatowe. Również wszyscy będziemy musieli zainwestować w budowę tego elitarnego osiedla, a to nie jest w naszym interesie – powiedziała.
- Natomiast nie sprzeciwiamy się budowie osiedla domów jednorodzinnych w centrum wyspy, z poszanowaniem wspaniałej dzikiej zieleni na jej obrzeżach. Takie osiedle powinno powstać na podstawie ogólnopolskiego konkursu architektonicznego – dodała Dorota Matyaszczyk.
Przeciwnicy blokowiskowej zabudowy Ostrowa Tumskiego coraz intensywniej nagłaśniają swoje racje w mediach, zdobywają też nowych sojuszników. Głos zabierają kolejne środowiska naukowców z różnych części Polski.
Prezeska poznańskiego TOnZ zaznaczyła, że celem nie jest walka z władzami Poznania, ale próba przekonania decydentów, by jeszcze raz przemyśleli swoje zamierzenia względem Wyspy Katedralnej.
– Zbieramy podpisy pod naszą petycją, mamy ich już ponad 4 tys. Chcemy spotkać się z radnymi, aby przedstawić im swoje racje. Liczymy też na wsparcie władz centralnych. Już wysłaliśmy pismo do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, zamierzamy zwrócić się też o pomoc do prezydenta RP i być może do premiera i parlamentarzystów – powiedziała Dorota Matyaszczyk. (PAP)
rpo/
