Rusza budowa nowej drogi dojazdowej do tzw. Judenrampe, historycznego miejsca związanego z niemieckim obozem Auschwitz. Wójt gminy Oświęcim Mirosław Smolarek powiedział, że podpisana została w czwartek umowa z wykonawcą, który przejął plac budowy.
„Droga ma być otwarta jesienią br. Wybuduje ją firma budowlana +Drog-Bud+ ze Spytkowic. Otrzyma za to niespełna 1,3 mln zł” – powiedział samorządowiec.
Droga przebiegnie po nowym śladzie. Turyści będą mogli dojechać nią bezpośrednio do Judenrampe. Nie trzeba już będzie korzystać z bocznej, wąskiej drogi z ograniczeniami tonażowymi. Będzie liczyła ok. 350 m. Inwestycja będzie dofinansowana z pieniędzy Oświęcimskiego Strategicznego Programu Rządowego (OSPR).
Na ogłoszony przez gminę przetarg wpłynęło osiem ofert. Samorząd skłonny był przeznaczyć na budowę 1,69 mln zł.
Judenrampe to torowisko między obozami Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau. Od wiosny 1942 do połowy maja 1944 r. dotarły tam transporty przede wszystkim z setkami tysięcy Żydów, a także tysiącami Polaków, Romów i członków innych narodów.
Ofiary KL Auschwitz
Wśród deportowanych znajdowali się starsi, chorzy i dzieci, którzy mieli trudności z zeskakiwaniem z wysokich wagonów na ziemię. Dlatego wzdłuż torowiska wzniesiono wąski drewniany podest, który później zastąpiono podobną w kształcie platformą z płyt betonowych.
Na rampie lekarze SS przeprowadzali selekcję Żydów. Zdrowi i silni trafiali pieszo do obozu. Uznani za niezdolnych do pracy odwożono ciężarówkami do komór gazowych. Od 70 do 75 proc. osób kierowano na natychmiastową zagładę.
Obecnie można tam zobaczyć ekspozycję, którą obejmuje część torów i centralną część rampy, związaną z rozładunkiem transportów i selekcjami. Na torach ustawione są dwa oryginalne bydlęce wagony kolejowe, jakimi Niemcy transportowali ludzi do Auschwitz: wagon kolei francuskich SNCF, pochodzący z przełomu XIX i XX w., oraz wagon kolei niemieckich z 1917 r.
Przy Judenrampe znajdują się ruiny tzw. ziemniaczarek, w których podczas wojny przechowywano żywność. Ich zagospodarowaniem zająć się ma brzeszczańska Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości.
OSPR został przyjęty w 1996 r. po konflikcie wokół centrum handlowego nieopodal murów byłego niemieckiego obozu Auschwitz, które budowała prywatna spółka. Jest skierowany do samorządów rejonu Oświęcimia. Zakładał przede wszystkim uporządkowanie i zagospodarowanie terenów wokół Muzeum Auschwitz. Jego celem jest też sprawienie, by Oświęcim był postrzegany nie tylko przez pryzmat obozu koncentracyjnego, ale także miasta, które miało wielowiekową historię.
Od 1997 r. na inwestycje pod auspicjami Programu z budżetu państwa trafiło ponad 100 mln zł. Fundusze te - wraz z wkładem beneficjentów, który wyniósł ponad 75 mln zł - umożliwiły m.in. modernizację układu komunikacyjnego w Oświęcimiu, a w zaadaptowanych zabytkowych budynkach zlokalizowanych nieopodal byłego obozu Auschwitz I powstała Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. rtm. Pileckiego. (PAP)
autor: Marek Szafrański
szf/ pat/
