ZSRS rozpadł się 8 grudnia 1991 r. na mocy układu białowieskiego podpisanego przez przywódców Rosji - Borysa Jelcyna, Białorusi - Stanisława Szuszkiewicza, i Ukrainy – Leonida Krawczuka.
Terytorium Związku Sowieckiego zajmowało ponad 22 mln km kw. powierzchni i rozciągało się od Morza Bałtyckiego po Morze Czarne i – dalej na Wschód – docierało do Oceanu Spokojnego. W chwili rozpadu, zamieszkiwany przez ok. 293 mln ludzi ZSRS składał się z 15 republik narodowych: Rosyjskiej Federacyjnej SRS, Ukraińskiej SRS, Białoruskiej SRS, Uzbeckiej SRS, Kazachskiej SRS, Gruzińskiej SRS, Azerbejdżańskiej SRS, Litewskiej SRS, Mołdawskiej SRS, Łotewskiej SRS, Kirgiskiej SRS, Tadżyckiej SRS, Armeńskiej SRS, Turkmeńskiej SRS i Estońskiej SRS.
Sukcesorem Związku Sowieckiego, a zarazem największym państwem powstałym po jego rozpadzie jest Federacja Rosyjska.