„Poza oficjalnym obiegiem. Niezależna sztuka polska lat 80.”
Prace artystów tworzących w drugim obiegu w trudnej dla Polski dekadzie lat 80. będzie można obejrzeć na wystawie pt. „Poza oficjalnym obiegiem. Niezależna sztuka polska lat 80.”, która zostanie otwarta w piątek w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu.
"Ekspozycja pokazuje, że twórczość tego okresu nie była antykomunistyczną propagandą, lecz pełniła formę dziennika, w którym zapisane przeżycia artysty były doświadczeniami całego społeczeństwa" - powiedziała kurator wystawy Agnieszka Bartków.
Jak przypomniała, wydarzenia polityczne, jakie rozegrały się w latach 80. XX stulecia, miały ogromne przełożenie na sytuację środowisk artystycznych. Opublikowanie protestu warszawskich twórców pt. „Głos, który jest milczeniem” był reakcją na zawieszenie działalności licznych stowarzyszeń i likwidację zrzeszającego ponad dwanaście tysięcy członków Związku Polskich Artystów Plastyków.
„Postawa artystów była kontestacją wobec wprowadzonego stanu wojennego i tłumienia ich niezależności od sterowanej przez władzę polityki kulturalnej. Sytuacja w stolicy stała się preludium do dalszych wydarzeń na obszarze całej Polski, nie wyłączając terenu Śląska” – zaznaczyła kurator.
Ekspozycja przygotowana w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu pokazuje, jak złożonym zjawiskiem jest sztuka tego okresu. Według Agnieszki Bartków, powinna ona podlegać ocenie o charakterze całościowym.
"Błędem jest traktowanie tego zagadnienia wybiórczo, poprzez permanentne uwypuklanie konkretnych zjawisk tego czasu. W centrum uwagi stanął artysta – wartościowano jego postawę wobec otaczającej rzeczywistości, a nie jego pracę, którą zamknięto w ramach sztucznie wykreowanego schematu, nadając mu etykietę mesjanizmu. Zarzucano brak estetycznych walorów, skoncentrowanie się na tematach biblijnych, stworzono obraz artysty szukającego jedynie schronienia pod parasolem Kościoła” – mówiła Agnieszka Bartków.
Jej zdaniem, prezentowane na wystawie prace m.in. grupy Wprost, Gruppy, Jacka Sempolińskiego, Tadeusza Boruty, Aldony Mickiewicz, Jarosława Kawiorskiego, Jacka Sroki czy Jerzego Beresia udowadniają, że działalność drugiego obiegu oparła się przede wszystkim na ukazaniu sensu sztuki – jej związku z człowiekiem.
Obok prac malarskich, grafik, rysunków oraz prac przestrzennych na wystawie zostaną pokazane plakaty ze zbiorów prywatnych i muzealnych, fotografie z organizowanych wystaw, zaproszenia, foldery i zeszyty „złotych myśli”.
Wystawie będzie też towarzyszyć będzie wiele wydarzeń edukacyjnych poświęconych sztuce lat 80., w tym spotkanie z Jerzym Brukwickim, organizatorem większości wystaw drugiego obiegu. (PAP)
lun/ agz/
