Prace wybitnego polskiego malarza i grafika Edwarda Dwurnika można od piątku oglądać na wystawie w Lublinie. Na ekspozycji są m.in. obrazy olejne z cyklu „Krzyż” oraz rysunki z cyklu „Do końca”.
„Ten artysta ma pędzel ostry jak brzytwa. Jest też komentatorem sytuacji społeczno-politycznych. Bezkompromisowy, nonkonformista, który komentuje naszą rzeczywistość, odnosząc się do naszych wad i przywar narodowych, które są w jego twórczości ostro, a czasami wręcz agresywnie, pokazane” – powiedział kurator wystawy Piotr Zieliński podczas wernisażu w piątek, w lubelskiej Galerii Wirydarz.
Na wystawie zgromadzono prace Dwurnika powstałe od 1965 r. do 1981 r., które - jak powiedział Zieliński - dają „jak w soczewce, taki mini-przekrój” twórczości artysty.
Prezentowane są m.in. obrazy olejne z cyklu „Krzyż” – jednego z najbardziej poruszających w twórczości Dwurnika, dotykający tematyki pasyjnej. W obrazach tych artysta postać cierpiącego, krzyżowanego, męczonego Chrystusa umieszcza w różnych kontekstach w XX-wiecznej rzeczywistości, m.in. w scenerii miejskiego parku, placu budowy, w mieszkaniu, na ulicy. „To bardzo intrygujący, kontrowersyjny cykl. W latach 80., w czasach sprzed transformacji ustrojowej, był prezentowany w kilku warszawskich świątyniach” – zaznaczył Zieliński.
Na wystawie są też - powstałe w latach 70. - rysunki z cyklu „Do końca”, a także akwarele i pastele Dwurnika.
Edward Dwurnik (ur. 1943 r.) to jeden z najbardziej rozpoznawalnych twórców polskiej sztuki współczesnej. W latach 1963-70 studiował malarstwo, grafikę i rzeźbę w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W 1965 r., zainspirowany wystawą prac Nikifora, stworzył pracę (Rysunek nr 1), od której datuje swoją twórczość.
Obrazy i rysunki Dwurnika powstają w cyklach, m.in. rozpoczęty w 1966 r. a kontynuowany do dziś cykl obrazów "Podróże autostopem", który tworzą charakterystyczne widoki miast z lotu ptaka. Jedna z najwyżej cenionych obecnie serii malarskich Dwurnika to powstały w latach 1972-1978 cykl obrazów „Sportowcy” – ukazujący karykaturalnie i komiksowo bohaterów PRL-owskiej codzienności, np. robotników.
Artysta stworzył też serie obrazów poświęcone tragicznym losom ludzi uwikłanych w historię: upamiętnieniem ofiar stalinizmu jest cykl "Drodze na Wschód" powstały w latach 1989-1991, a ofiarom stanu wojennego w Polsce Dwurnik poświęcił cykl "Od Grudnia do Czerwca", namalowany w latach 1990-1994.
W twórczości Dwurnika są też obrazy niezaangażowane, np. cykl "Błękitne" (bliskie abstrakcji pejzaże morskie), "Dwudziesty piąty" (barwne abstrakcje).
Dwurnik, w ciągu półwiecza, wykonał blisko pięć tysięcy obrazów, ok. 14 tys. prac na papierze i 3,5 tys. grafik. Stworzył też rysunki i gwasze do filmów animowanych „Wawrzyniak, 360 stopni” (2007 r.) oraz „Oaza” (2009 r.) w reżyserii Andrzeja Barańskiego.
O twórczości Dwurnika powstało kilka filmów dokumentalnych m.in.: „Owoce Ziemi” (1977 r.), „Portret z natury” (1984 r.), „Polska Nike” (1978 r.) w reżyserii Andrzeja Szczygła oraz „Podróże Edwarda Dwurnika” (1995 r.) w reżyserii Grażyny Banaszkiewicz. Malarz mieszka i pracuje w Warszawie.
Prace Dwurnika w Galerii Wirydarz w Lublinie można oglądać do 5 lutego. (PAP)
autor: Renata Chrzanowska
ren/ agz/