Fragment ekspozycji w Pałacu Biskupa Erazma Ciołka
Po rocznych pracach związanych z dezynsekcją zbiorów od czwartku znów można oglądać wystawy w Pałacu Biskupa Erazma Ciołka w Krakowie. Ponowne otwarcie obiektu uświetni pokaz tabernakulum autorstwa włoskiego rzeźbiarza Jana Padovano.
Wczesnorenesansowy pałac przy ul. Kanoniczej jest oddziałem Muzeum Narodowego w Krakowie. W jego wnętrzach prezentowana jest sztuka staropolska, sztuka cerkiewna oraz najcenniejsze rzeźby i elementy architektoniczne z całej Polski.
Najstarsze dzieła mają blisko 900 lat, najmłodsze ponad 200. Zwiedzający mogą tam zobaczyć m.in. figurę Madonny z Krużlowej, najstarsze polskie epitafium wykonane dla stolnika krakowskiego i starosty sanockiego Wierzbięty z Branic i rzeźbę Wita Stwosza - Chrystus w Ogrójcu. W jednej z sal zgromadzono eksponaty przybliżające dawne obyczaje pogrzebowe m.in. portrety trumienne, szaty liturgiczne, katafalk w kształcie gryfa.
"Ponowne otwarcie Pałacu chcemy uświetnić pokazem tabernakulum, które dla Katedry na Wawelu wykonał wybitny włoski rzeźbiarz Jan Padovano. Będzie to pierwsza po kilku wiekach rekonstrukcja tego dzieła, którego elementy rzeźbiarskie na początku XVII wieku uległy rozproszeniu" – powiedziała PAP rzeczniczka Muzeum Narodowego w Krakowie Katarzyna Bik.
Tabernakulum powstało w latach trzydziestych XVI wieku na zlecenie biskupa Piotra Tomickiego. Stało w prezbiterium Katedry na Wawelu, na lewo od ołtarza głównego, niedaleko nagrobka Władysława Łokietka. W roku 1605 przeniesiono je do kaplicy Mariackiej, a wkrótce rozebrano.
Elementy rzeźbiarskie dzieła uległy rozproszeniu: marmurowe cyborium w formie małej kolistej świątynia trafiło do kościoła w Modlnicy k. Krakowa. Dwa anioły, które znajdowały się po bokach tabernakulum zakupiono do Muzeum Narodowego w 1893 r. z krakowskiego warsztatu kamieniarskiego Edwarda Stehlika.
Tabernakulum zostało poddane konserwacji w pracowni Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie i zestawione z aniołami ze zbiorów Muzeum Narodowego.
W czwartek i piątek bilety do Pałacu Biskupa Erazma Ciołka będą kosztowały tylko złotówkę. W weekend wstęp będzie bezpłatny. O muzealnych skarbach opowiadać będą kuratorzy, zaplanowano także oprowadzania po galeriach, a w sobotę koncert w wykonaniu studentów Akademii Muzycznej.
Dwie galerie w Pałacu Ciołka były przez ostatni rok zamknięte z powodu kompleksowej dezynsekcji zbiorów, której poddano 763 eksponaty, w tym 235 obrazów na drewnianym podłożu i 528 rzeźb.
"Owady niszczące drewniane zabytki, np. kołatek, od zawsze niosły zagrożenie dla kolekcji muzealnych i prywatnych. Ich atak spowodować może nawet całkowitą destrukcję obiektu. Właśnie dlatego każda z takich kolekcji poddawana jest co jakiś czas dezynsekcji” – tłumaczy Regina Klincewicz-Krupińska, kierownik Pracowni Konserwacji Malarstwa i Rzeźby Pałacu Biskupa Erazma Ciołka.
"Zabiegi te w przeszłości polegały na aplikacji trucizn, pestycydów i toksycznych gazów, szkodliwych także dla ludzi. My zastosowaliśmy najbezpieczniejszą i w stu procentach skuteczną metodę dezynsekcji, bazującą na tym, że w środowisku o niskiej zawartości tlenu giną wszystkie stadia rozwojowe owadów: formy dorosłe, larwy i jaja" – dodała.
Bezcenne średniowieczne i barokowe dzieła były umieszczane na czas ok. 9 – 10 tygodni w specjalnych komorach, do których pompowany był azot. Wymagało to demontażu wszystkich obiektów eksponowanych w Galerii „Sztuka Dawnej Polski XII – XVIII wiek".
Losy samego pałacu były burzliwe. Na początku XVI wieku na polecenie biskupa Erazma Ciołka przybyły z Włoch Franciszek Florentczyk uczynił z niego wspaniałą rezydencję. Później mieszkali w niej m.in. bp Piotr Tomicki i kard. Jerzy Radziwiłł. Budynek zniszczyli Szwedzi, a potem odebrali kapitule katedralnej Austriacy.
Przez dwa ostatnie wieki był m.in. siedzibą więzienia dla księży, Urzędu Probierczego i Studia Filmów Animowanych. Użytkownicy tak go zdewastowali, że stracił reprezentacyjny charakter i popadł w ruinę. W 1996 r. budynek przekazano w użytkowanie Muzeum Narodowemu w Krakowie. Remont trwał klika lat, kosztował blisko 20 mln zł i pałac odzyskał dawny blask. W 2007 roku udostępniono go publiczności.(PAP)
wos/ par/
