"Płótna pamięci"
Wystawę "Płótna pamięci" można od piątku oglądać w Łodzi. Na ekspozycję składają się prace Piotra Saula - współautora murali przedstawiających postaci dzieci z łódzkiego getta. Murale powstają na ścianach kamienic w dzielnicy Bałuty, na terenie której funkcjonowało getto
Jak informuje PAP Katarzyna Tośta ze Stowarzyszenia "Na co dzień i od święta", współorganizatora wystawy, płótna z wizerunkami dzieci naturalnej wielkości są wykonane techniką graffiti, czyli tą samą, która służyła do namalowania wszystkich murali.
Zwraca ona uwagę, że ekspozycja płócien autorstwa Piotra Saula, asystenta na Wydziale Malarstwa i Rzeźby ASP we Wrocławiu, nawiązuje do realizowanego od kilku lat w Łodzi projektu "Dzieci Bałut - murale pamięci" będącym nowatorskim sposobem przybliżania historii osób, które w Litzmannstadt Getto (W 1940 r. na rozkaz Hitlera zmieniono nazwę Łodzi na Litzmannstadt) doświadczyły okrucieństwa II wojny światowej.
Wizerunki dzieci polskich, żydowskich i romskich żyjących wówczas w dzielnicy Bałuty, odwzorowane zostały na podstawie archiwalnych fotografii. Pierwsze malowidła na ścianach budynków pojawiły się w 2012 roku. W sumie do tej pory powstało ich 27 stanowiących tzw. Ścieżkę Murali Pamięci.
Płótna z pracami Saula prezentowane są w Miejskiej Bibliotece Publicznej Łódź-Bałuty Filia nr 2. "Ekspozycja sprowadza graffiti z bałuckich murów do namacalnego wymiaru poprzez umieszczenie obrazów dzieci tragicznie doświadczonych podczas II wojny światowej w przestrzeni biblioteki. Płótna z wizerunkami dzieci wtapiają się w przestrzeń bibliotecznych regałów i czytelni" - wyjaśnia Tośta.
Jest ona przekonana, że wystawa będzie pretekstem, aby przybliżyć losy bohaterów prezentowanych płócien: żydowskich dzieci żyjących na Bałutach przed II wojną światową; tych które w 1941 roku były deportowane z Europy zachodniej do Litzmannstadt Getto i ofiar tzw. Wielkiej Szpery, kiedy wywieziono do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem ponad 15 tys. osób i niemal wszystkie dzieci poniżej 10 roku życia.
Ekspozycja, której współorganizatorem jest Miejska Biblioteka Publiczna Łódź-Bałuty Filia nr 2, będzie udostępniona dla publiczności do 30 listopada tego roku.
Projekt "Dzieci Bałut - murale pamięci" dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach programu "Patriotyzm Jutra".
Litzmannstadt Getto zostało utworzone przez Niemców 8 lutego 1940 r. i było jednym z pierwszych na ziemiach polskich oraz najdłużej istniejącym. Łącznie przebywało tam ok. 220 tys. osób. Do getta trafiło wielu żydowskich intelektualistów z Polski, Czech, Niemiec, Austrii i Luksemburga. Całkowita likwidacja getta nastąpiła w sierpniu 1944 roku. Według różnych źródeł, ocalało z niego jedynie od 7 do 13 tys. osób.
W granicach getta Niemcy utworzyli również obóz dla Romów oraz dla dzieci i młodzieży polskiej. Pierwszy z nich powstał w połowie września 1941 r. Zamknięto w nim ponad 5 tys. Romów z Austrii. W styczniu 1942 r. władze niemieckie podjęły decyzję o likwidacji obozu, co dla Romów oznaczało śmierć w obozie zagłady w Chełmnie nad Nerem. 1 grudnia 1942 r. na terenie getta łódzkiego utworzono obóz dla dzieci polskich przy ul. Przemysłowej. Do stycznia 1945 r. przeszło przez niego kilkanaście tysięcy polskich dzieci w wieku od 2 do 16 lat - wiele z nich zmarło z głodu, w wyniku chorób czy pobicia przez niemieckich oprawców. (PAP)
autor: Jacek Walczak
jaw/ itm/
