Unikatowy serwis Carnalla można oglądać do końca marca przyszłego roku w Muzeum Miejskim w Tarnowskich Górach. Rudolph von Carnall – ówczesny dyrektor szkoły górniczej w Tarnowskich Górach – otrzymał go w 1844 r. od swoich uczniów.
Na porcelanowych filiżankach znalazły się barwne miniatury z widokami obiektów związanych z tarnogórskim górnictwem. Dzięki temu można się dowiedzieć, jak Tarnowskie Góry wyglądały w połowie XIX wieku.
Świętującemu 60-lecie Muzeum w Tarnowskich Górach serwis wypożyczyło muzeum w niemieckim Bochum. „To pierwszy raz, kiedy serwis Carnalla opuścił nasze muzeum. To dowód przyjaźni naszych placówek” – podkreślił dyrektor Rainer Slotta.
Serwis, który jest świadectwem industrialnej przeszłości Tarnowskich Gór, po raz pierwszy powrócił do tego miasta. Jak podkreślają lokalni muzealnicy, prawdopodobnie żaden inny zestaw porcelanowy nie ma takiej wartości dla historii regionu.
Rudolph von Carnall – urzędnik i dyrektor szkoły górniczej w Tarnowskich Górach – otrzymał go w 1844 r. od swoich uczniów, kiedy po blisko 20 latach pracy na Górnym Śląsku przeprowadzał się do Zagłębia Ruhry. Postanowili oni sprawić mu oryginalny prezent pożegnalny.
Na 12 filiżankach, które stanowią komplet wraz z dzbankiem na herbatę, mlecznikiem i misą, znalazły się barwne miniatury z widokami obiektów związanych z tarnogórskim górnictwem. To budynki urzędu górniczego i szkoły górniczej, dom Carnalla, okoliczne kopalnie kruszców, a także związane z nimi zakłady przeróbcze.
Wizerunki te miały przypominać Carnallowi miejsca i osoby, z którymi był zawodowo związany. Dziś przypominają wszystkim o pionierskiej roli Tarnowskich Gór w procesie industrializacji regionu.
Po 140 latach serwis trafił do Niemieckiego Muzeum Górnictwa w Bochum (Deutsches Bergbau-Museum Bochum). Od końca września 2018 roku do marca 2019 roku można oglądać go w Muzeum w Tarnowskich Górach. To pierwsza prezentacja serwisu Carnalla w Polsce.
Rudolf von Carnall (1804-1874) urodził się w Kłodzku. Był pruskim inżynierem, geologiem i nauczycielem, inicjatorem budowy wielu ważnych obiektów przemysłowych na Górnym Śląsku. Do Tarnowskich Gór został wysłany w 1825 r. Pracował w Królewskim Górnośląskim Urzędzie Górniczym, nadzorował m.in. budowę Głębokiej Sztolni Fryderyk.
Dzięki niemu w 1839 r. odrodziła się tutejsza Górnośląska Szkoła Górnicza, która wykształciła wielu górnośląskich urzędników kopalnianych. Wśród nich byli m.in. twórcy miasta Katowice Franz Winckler i Friedrich Wilhelm Grundmann.
W 1844 r. Carnall otrzymał awans i został przeniesiony do pracy w Bonn, a później do Berlina. Zanim opuścił Tarnowskie Góry, 23 uczniów reaktywowanej przez niego szkoły podarowało mu słynny serwis, zdobiony widokami miejsc w Tarnowskich Górach i okolicy związanych z górnictwem. Dziś część z nich to dziś obiekty światowego dziedzictwa z listy UNESCO.
W latach 1856–1861 Carnall pełnił urząd dyrektora Wyższego Urzędu Górniczego we Wrocławiu. Był autorem wielu opracowań i map dotyczących górnictwa i geologii. W uznaniu jego zasług, jeden z minerałów – karnalit – nazwano od jego nazwiska. W zbiorach Muzeum w Tarnowskich Górach znajduje się opracowana przez Carnalla mapa geognostyczna (geologiczna) Tarnowskich Gór i Bytomia, wydana w 1854 r.(PAP)
autor: Krzysztof Konopka
kon/ wj/
